Zeytinyağında son 3 sezondur yüksek seyreden fiyatların gerilemeye başladığını belirten Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkanı Davut Er, gelecek dönemde ihracat ve iç piyasa için erişilebilir fiyat seviyesine ulaşabileceklerini umut ettiklerini kaydetti.
Gazetecilere açıklamada bulunan Başkan Davut Er, zeytin ve zeytinyağı sektöründe devlet teşvikleriyle ağaç sayısının 170 milyona ulaştığını ancak sektörde bunun karşılığı kadar ürün göremediklerini ifade etti.
Er, bundan dolayı artan fiyatların 3 sezondur yüksek seyrettiğini hatırlatarak, fiyatların her hasat sezonunda yükselişe geçtiğini kaydetti.
“Dış pazarla bağlantılarımız koptu”
“Bunun nedenini anlayamıyoruz” diyen Er, sezon başında İspanya’da 8-9, Mısır’da 6 ve Yunanistan’da 9 lira olan litre fiyatının Türkiye’de 14 lira seviyesinde olması nedeniyle dış pazarda alıcılarla bağlantı kuramadıklarını bildirdi.
İhracatın bir sezonda 93 bin tondan 7 bin tona düştüğünü, Japonya, Singapur ve Çin’de girdikleri rafları kaybettiklerini, bu boşluğun Tunuslu firmalarca doldurulduğunu ifade eden Er, yaklaşık 10 faal ihracatçı firmanın sektörü terk ettiğini bildirdi.
Yüksek fiyatların iç tüketimi de olumsuz etkilediğini vurgulayan Er, market satışlarında son 3 yılda yaklaşık yüzde 30’luk daralmadan bahsedildiğini kaydetti.
“Fiyat düşük ama alıcı yok”
Er, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İhracat sezonunun sonunu yaşadığımız bugünlerde fiyatlar düşmeye başladı. Sızma zeytinyağında üretici fiyatlarının litresinin 11 liraya gerilediğini gözlemliyoruz. Fiyat bu seviyeye düşse de alıcı yok. Çünkü ihracat bağlantıları yapıldı. Alıcı firmalar, rakiplerimizle sözleşmelerini yaptı. Sonuç olarak kimsenin işine yaramayan bir durum oluştu. Fiyat düşük ama alıcı yok.”
Piyasaya giremeyen zeytinyağının önemli bölümünün eylül – ekim aylarında başlayacak yeni sezona stok olarak devredileceğini ve yağ temininde sorun yaşanmaması halinde gelecek sezon 20-25 bin tonluk ihracat pazarını geri kazanabileceklerini belirten Er, şöyle konuştu:
“Bu sezon daha uygun, dünya ile rekabet eden, iç piyasada erişilebilir fiyatlar gelecek diye umut ediyoruz. İyi bir rekolte ve devreden stokla birlikte piyasanın ihracat için uygun bir seviyede oluşabileceğini düşünüyoruz. Üreticinin de kazandığı bir fiyatın oluşmasını arzuluyoruz.”
Zeytinyağı envanterinin gözden geçirilmesi gerekiyor. 170 milyon ağaç bulunduğu ifade edilmesine rağmen bu rakam inandırıcı değil. Birçok bölgede yanlış zeytin türleri dikildi. Çukurova gibi taban arazilere dikilen Gemlik tipi zeytinlerde hastalık görülmesiyle, verim istenen seviyeye ulaşmadı. Bazı üreticilerin ağaçlarını söktüğüne şahit olduk.”
