Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, tohumluk, fide, fidan ve tohum bakterisi ithalatında 1993 yılından beri uygulanan gümrük vergisi ve Toplu Konut Fonu istisnasının kaldırılmasına gerekçe olarak “yerli üretimin desteklenmesi” olarak gösterdi.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri, tohum ithalatında gümrük vergisi muafiyetinin kaldırılması konusunda değerlendirmede, çiftçinin kaliteli tohuma uygun şartlarda ulaşmasını sağlamak amacıyla tohumluk ithalatında gümrük vergisi muafiyetinin uygulandığı sürede çok sayıda yerli tohum firması kurulmasına karşın, bu firmaların kendi çeşitlerini geliştirmek yerine tohum ithal edip satmayı tercih ettiğini anlattılar. Yetkililer, bu firmaları yerli üretime yönlendirmek amacıyla ithalattaki gümrük vergisi muafiyetini kaldırma kararı aldıklarını bildirdiler.
“İhtiyacın hala yüzde 90’ı ithal ediliyor”
Muafiyetin kaldırılması ile özellikle hibrit sebze tohumları ithalatında yüzde 19-20 gümrük vergisi ödenmesinin söz konusu olduğunu belirten yetkililer, bu uygulama ile yerli çeşitler üzerinde çalışma yapan firmaları da koruma altına almayı öngördüklerini kaydetti.
Yetkililer, hibrit sebze tohumluğunda hâlâ ihtiyacın yüzde 90’ının ithal edilmesinin, tohumluk firmalarının 10 yıldan fazla süredir faaliyet göstermesine rağmen, yerli çeşit geliştirmeye fazla önem vermediği" şeklinde değerlendirilebileceğine işaret etti.
Türkiye’de hububat tohumluğu ihtiyacının yüzde 90’dan fazlasının yurt içinde üretildiğini belirten yetkililer, amacın yerli hibrit sebze tohumu üretimini artırarak, yeterlilik oranını yükseltmek olduğunu vurguladı.
“Sebze ihracatı olumsuz etkilenmez”
Tohum ithalatında vergi uygulanmasının, sebze ihracatını olumsuz etkileyeceği iddiası da bakanlık yetkilileri tarafından yeterli bulunmuyor.
Yerli sebze tohumunda yerli üretimi teşvik amacıyla, yem bitkileri tohumunda olduğu gibi, bazı sebze tohumlarının üretiminde de kg başına destek verilmesi üzerinde çalışılıyor. Buna ilişkin kararın 2008 yılında çıkarılacağı ve ödemelerin 2009 yılında yapılabileceği belirtildi.
