“Yaşam İçin Gıda” Avrupa Teknoloji Platformu, giderek artan sağlık ve sosyal sorunların önlenmesinde sağlıklı beslenmenin hayati rolüne dikkat çekecek çözümler üzerinde çalışıyor.
Avrupa Birliği, bilgiye dayalı bir Avrupa ekonomisi ve Avrupa hayatı kurmak için 1984 yılından beri “Çerçeve Programlar” adı verilen bütçesi, amaçları ve süresi belli programlar uyguluyor. Bu “Çerçeve Programlar” kapsamında, AB üyesi ülkelerin sektörlerinin ulusal ve bölgesel düzeyde büyümesini, gelişmesini, rekabet yeteneklerinin artmasını ve sürdürülebilirliklerini sağlamak için araştırma ve teknolojik önceliklerin belirlendiği 30’un üzerinde teknoloji platformu kuruldu. Bu platformlardan biri de, 2007–2013 yıllarını kapsayan AB 7. Çerçeve Programı için büyük önem taşıyan “Yaşam İçin Gıda” Avrupa Teknoloji Platformu.
“Yaşam İçin Gıda” Avrupa Teknoloji Platformu, AB’nin 2000 yılında Lizbon Zirvesi’nde belirlediği, “2010 yılında dünyanın bilgiye dayalı en dinamik ve rekabet gücü en yüksek ekonomisi haline getirme” stratejisinin tam olarak uygulanmasını sağlamak için, rekabet gücünün yeni alanlarda geliştirilen teknolojik çözümlerle zenginleştirilmesini amaçlıyor.
Avrupa Gıda ve İçecek Dernekleri Konfederasyonu (CIAA) tarafından 2005’te hayata geçirilen Platformun beslenme, gıda ve tüketici bilimleri ile gıda zinciri yönetimi konusunda yapılan tüm araştırmaları -ulusal, bölgesel ve global pazarlardaki tüketici ihtiyaçları ve beklentileri doğrultusunda, yenilikçi ve en iyi hale getirilmiş ürünlerin elde edilmesini sağlamak üzere- en etkili şekilde bütünleştirmek olan vizyonu, Temmuz 2005’te yayınlandı. Daha sonra fikir liderleri, kamu otoriteleri, akademisyenler ve endüstri temsilcilerinden oluşan 140’ın üzerindeki kişinin katılımıyla, izlenecek stratejilerin belirlenmesi ile ilgili bir Uygulama Eylem Planı hazırlandı.
Hazırlanan Uygulama Eylem Planı, Eylül 2007’de yayınlanan “Yaşam İçin Gıda” Avrupa Teknoloji Platformu Stratejik Araştırma Programında belirlenen araştırma önceliklerinin nasıl uygulanacağını ana hatlarıyla ortaya koyuyor. Plan, Stratejik Araştırma Programında belirlenen üç kilit konu üzerine kurulu. Stratejik Araştırma Programı fikirlere ve konulara odaklanırken, Uygulama Eylem Planı faaliyetlere ve eylemlere odaklanıyor. Ürünler, işlemler ve araçlar açısından büyük önem taşıyan üç kilit konu ise şunlar:
Bu üç kilit konu, yenilikçilik süreçlerini harekete geçirmek, yeni pazarlar oluşturmak, önemli sosyal ve çevresel hedefleri gerçekleştirmek için gerekli tüm kriterleri karşılamakta, Avrupa gıda zinciri sektörü de bu büyük zorlukların üstesinden gelmeye hazır ve istekli olarak destek veriyor.
Uygulama Eylem Planı
Plan, üç kilit konuya odaklanıyor:
1. Sağlık, refah ve uzun ömür sağlanması
2. Gıda zincirinde tüketici güvenini oluşturmak
3. Sürdürülebilir ve etik üretim
TÜBİTAK ve TGDF
“Yaşam İçin Gıda” Avrupa Teknoloji Platformu kapsamında Avrupa’nın her tarafından endüstri yetkilileri, kilit araştırma çalışanları, tüketici derneklerinin temsilcileri ve ulusal kamu kurum ve kuruluşları ile yürütülen geniş çaplı müzakereler gelecekte yapılacak ulusal faaliyetlere de yön vermeyi amaçlıyor.
Bu bağlamda, henüz AB’ye üyelik müzakereleri devam eden Türkiye de Avrupa Teknoloji Platformu çalışmalarına katılıyor. Ülkemizde bu çalışmalar Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) önderliğinde yürütülüyor.
Stratejik Araştırma Programı
“Yaşam İçin Gıda” Avrupa Teknoloji Platformu, Avrupa gıda zincirinde yenilikçilik süreçlerini güçlendirmeyi, bilgi transferini geliştirmeyi ve gıda zinciri boyunca rekabet edilebilirliği teşvik etmeyi amaçlıyor. Bu amaçla, ilgili paydaşların katılımı ile platformun vizyon belgesi ve uzun vadeli gelecek için taslak bir Stratejik Araştırma Programı hazırlandı.
Araştırma programı, altı farklı çalışma grubu tarafından hazırlanan gıda ve sağlık, gıda kalitesi ve üretimi, gıda ve tüketici, gıda güvenliği, sürdürülebilir gıda üretimi ve gıda zinciri yönetimi alanlarındaki bilimsel ve teknolojik gereksinimlere odaklandı.
Platform, gıda araştırmalarının önündeki zorlukları aşmak için, ulusal düzeydeki özel ve kamu kaynaklarının yetersizliğinden hareketle, ulusal ve AB düzeyindeki özel ve risk sermayesini Stratejik Araştırma Programı ve Uygulama Eylem Planı doğrultusunda canlı tutmayı hedefliyor. Bu hedef doğrultusunda, herhangi bir araştırma kuruluşuna veya şirkete değil, spesifik projelere mali destek sağlanıyor. Katılan ülkeler için bir kota da söz konusu değil.
Bu nedenle, AB ile uyum çalışmalarımızın yapıldığı bu dönemde, 7. Çerçeve Programı, Türk Gıda Sektörünün Avrupa’daki inovasyon sürecini güçlendirmek, bilgi transferini geliştirmek ve rekabet edebilirliğini teşvik etmek bakımından oldukça önemli açılımlar içeriyor. Çünkü Avrupa Birliği’ne uyumda yol haritamızın en önemli sacayaklarından biri de 7. Çerçeve Programı.
