Yeni bir bilimsel araştırma, yaygın şekilde kullanılan tatlandırıcıların antibiyotik direnci genlerinin yayılmasını teşvik edebileceğini öne sürüldü.
Araştırmadan elde edilen sonuçlar geçtiğimiz haftalarda ISME Journal dergisinde yayınlandı.
Çalışmaya göre en yaygın kullanılan yapay tatlandırıcılar olan sakarin, sukraloz, aspartam ve asesülfam potasyum, antibiyotik direnci genlerini yatay transferini teşvik edebiliyor.
Yapay tatlandırıcılar, şekere benzer tatlı tat sağlarken, şekerin aksine çok düşük kalori içerir. ABD Gıda ve İlaç Dairesi ve benzer gıda kuruluşları, yapay tatlandırıcıları gıda ve içeceklerde şeker yerine güvenli bir şekilde kullanılabileceğini ilişkin onay vermektedir.
Obezite, glukoz intoleransı, tip 2 diyabet ve metabolik bozukluk yaşayan hastaların sağlığını olumlu etkileme potansiyeli bulunan yapay tatlandırıcıların tüketimi son dönemde artmıştır. Kalori alımına dikkat eden, kilo vermek isteyen tüketiciler de şeker yerine tatlandırıcı içeren ürünleri yaygın şekilde tercih etmektedir.
Yapay tatlandırıcıların dünya geneli yıllık tüketim miktarının 117 bin metrik tonu aştığı tahmin edilmektedir.
| Tatlandırıcı nedir? Tatlandırıcılar zararlı mı? |
Yapay tatlandırıcılar vücuda girdikten sonra ne oluyor?
Yapay tatlandırıcılar yiyecek veya içecek ile vücuda alındıktan sonra metabolize edilmeden insan sindirim sisteminden geçebilmektedir. İdrardaki konsantrasyonu onlarca mg/L, sindirim sistemindeki konsantrasyonu ise yüzlerce mg/L’ye ulaşabilmektedir.
Metabolik olarak inert (tepkimeye girmeyen) yapılar olan bu tatlandırıcılar, insan vücudundan doğrudan çevreye atılmaktadır.
Queensland Üniversitesi Gelişmiş Su Yönetim Merkezi’nde araştırmacı olan Dr.Jianhua Guo, “Yapay tatlandırıcıların bakteriler arasında antibiyotik direnç genlerinin aktarımını teşvik edip etmediğini inceledik. Sonuçta, tatlandırıcıların konjugasyon adı verilen bir işlem yoluyla bakteriler arasındaki değişimi ciddi şekilde hızlandırdığını gördük.
Bu işlem, eşeyli üreme veya çiftleşmenin bakteriler açısından dengi olarak kabul ediliyor ve bakteriler doğrudan birbirine temas ettiğinde gerçekleşiyor. Direnç genleri, donörden alıcıya aktarılıyor. Sonuç olarak alıcı konumdaki bakteri birden çok ilaca dirençli bir bakteri türüne dönüşebiliyor” diye konuştu.
Araştırma, tatlandırıcıların gıda ve içeceklerde yaygın şekilde bulunduğu düşünüldüğünde, potansiyel bir riski ortaya koyuyor.
