ADANA – Un Sanayicileri Federasyonu (USF) Genel Başkanı Erhan Özmen, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) stoklarındaki buğdayın hızla eridiğini belirterek, "Fiyatların, spekülatörler tarafından belirlenmesi endişemiz var"’ dedi.
Un sanayicilerinin azimli bir şekilde üretim ve ihracata devam ettiğini, ancak, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de yaşanan iklimsel değişikliklerin sektörü olumsuz etkilediğini belirten Özmen, serbest piyasada, spekülasyonların başlamasından korktuklarını söyledi.
Liderliği kaptırma kaygısı
Son 2 yılda, üretim ve ihracat rakamlarıyla dünya lideri konumundaki un sektörü, buğday kalitesi ve rekoltesinde yaşanacak düşüşün endişesini taşıyor.
Geçen yıl, hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ve süneyle mücadelede tam başarının sağlanamaması nedeniyle 2 milyon tondan 1,4 milyon tona gerileyen ihracatın, bu yıl, daha aşağı seviyelere düşeceği beklentisi, un sanayicisini, liderlik koltuğunu İtalya, Fransa gibi AB ülkeleri ve Kazakistan’a kaptırma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.
Geçen yıl ABD, bu yıl kuraklık
Geçen yıl, aşırı sıcaklar nedeniyle buğday rekoltesinde önemli düşüş olduğunu hatırlatan Özmen, buğday fiyatlarında artışa karşın, vatandaşı zora sokmamak ve pazarı rahatlatmak için unda aşırı değişikliğe gitmeyeceklerini söyledi.
Özmen, 2005 yılında 2 milyon ton ihracat ile dünya un sektöründe birinci sıraya yükseldiklerine anımsatarak, bu başarının tüm dünyada dikkati çekmesine karşın, geçen yıl ihracat oranlarında aynı başarının yakalanamadığını vurguladı.
Irak pazarına ABD’nin etkili olmasıyla geçen yıl yaşanan sıkıntıya, bu yıl hava sıcaklıklarının mevsim normalleri üzerinde seyretmesi yüzünden buğday rekoltesindeki olası düşüşün de eklendiğini dile getiren Özmen, şunları kaydetti: "Küresel sıcaklık bütün dünyada, borsaları, ürün tahıl fiyatlarını değiştiriyor, yükseltiyor. Üretim bakımından önemli bir potansiyele sahip Türkiye de bundan ciddi şekilde zarar gördü. Bu süreçte, en büyük korkumuz, serbest piyasada, spekülasyonların başlaması.
TMO, düzenleyici olmalı
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin gerekli tedbirleri almasını bekliyoruz. Ofis, buğday stoklarına dikkat ederek, gereksiz fiyat yükselişlerinin önüne geçmelidir. TMO piyasa regülasyonunu sürdürecek mekanizmayı kaybetmemeli. Biz, ihracatta gerekli önlemleri alırız."
Özmen, mart ayı sonu itibarıyla TMO’nun buğday stoklarının tükeneceği öngörüsüne sahip olduklarını, bu nedenle yılın ilk çeyreğindeki durumun sektörün yıl sonuna kadarki gelişimini etkileyeceğini belirtti.
İthalat için TMO destek verir
İthalatta AB kotalarının 240 bin ton seviyesinde olduğunu anımsatan Özmen, "Çok önemli bir un ihracatçısı konumundaki Türk sanayicisi, Irak başta olmak üzere Avrupa’dan Uzakdoğu’ya kadar un gönderiyor. Buğday üretiminde bir sıkıntı olması halinde bakanlığın ve TMO’nun ithalatla ilgili gerekli desteği vereceğine inanıyoruz. Buğday fiyatlarındaki spekülatif hareketleri kendi içimizde absorbe ediyoruz" diye konuştu.
Özmen, Türkiye’de dünyayla entegre bir un sektörünün bulunduğunu belirterek, pazardaki 1000’e yakın firmadan 600’ünün aktif, 400’ünün ise mevsimlik hizmet verdiğini sözlerine ekledi.
