Bilkent Üniversitesi Ulusal Nanoteknoloji Araştırma Merkezi’nde, 10 saniyede yüzde 99 güvenilirlikle koronavirüs teşhisi yapabilen tanı sistemi geliştirildi.
Bilkent Üniversitesi Ulusal Nanoteknoloji Araştırma Merkezi (UNAM) altyapısı kullanılarak Bilkent Holding ve Bilkent Cyberpark Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde faaliyet gösteren, E-A Teknoloji isimli teknoloji şirketinin ortak çalışması sonucu, yeni tip koronavirüs (Covid-19/SARS Cov2) tespitinde kullanılabilecek ‘in vitro’ bir virüs tanı sistemi geliştirildi.
Diagnovir ile 10 saniyede koronavirüs tanısı!
Türkiye’de ilk vakanın görülmesini müteakip kurulan işbirliği altında 7 aydır süren çalışmalar sonucu geliştirilen Diagnovir, COVID-19 enfeksiyonuna sebep olan virüsü, ağız içinden alınan tükürük örneğinden maksimum 10 saniye içinde tespit edebiliyor.
Virüs varlığında ışıma rengi değişen, bu sayede yüksek seçicilikte virüs tespiti yapabilen optik temelli teşhis ve tanı sisteminde, bir biyosensör cihazına özel olarak geliştirilen patojen tespit çipi üzerinden, dinamik olarak floresan sinyali alınarak, patojenlerin en fazla 10 saniye içerisinde tespit edilmesi sağlanıyor. Bir hastadan alınan örnek, özel bir solüsyonla karıştırıldıktan sonra patojen tespit çipi üzerine damlatılıyor. Biyosensör cihazı tarafından ortamda patojen varsa, floresan sinyali alınarak yüksek doğrulukta patojen varlığı tespit ediliyor. Halihazırda orofarenks ve nazofarenks gibi derin bölgelerden sürüntü örneği almak yerine, ağız içinden tükürük örneği alınmasının da sistemin kullanımını tercih edilir kılacağına dikkat çektiler.
Virüs tespitinde yüzde 99 başarı sağlandı
Yaygın olarak kullanılan PCR testlerinden farklı olarak, sistem örnek çoğaltmaya değil, gelişmiş optik yöntemlerle virüsün varlığı ya da yokluğunun tespitine dayanıyor. Sistemde hem hassas biçimde virüs tespitini, hem de tespitte yüksek derecede seçiciliği sağlayan optik ve elektronik modüllerden oluşan sistem, şimdiye kadar yapılan ön klinik çalışmalarda, virüs tespitinde %99 başarı gösterdi.
Hızlı ve güvenilir bir virüs tespit yöntemi olarak, Türkiye’de ve dünyada yaygın olarak kullanılacağı belirtilen biyosensör sisteminin seri üretimi için gerekli altyapı yatırımlarına başlandı. Etik Kurul onayı ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) onayı gibi gerekli izinlerin ek kısa sürede tamamlanarak, ürünün seri üretim safhasına geçilmesi ve tahminen 2 ay içerisinde kullanıcılarla buluşturulması planlanıyor.
Patent başvurusu da yapıldı
Bilkent Holding ve E-A Teknoloji şirketinin ortak çalışması sonucu geliştirilen, tamamıyla yeni bir teknolojik altyapıya sahip bir buluş olan Diagnovir ismi verilen sistemin patent başvuruları da yapıldı.
Yüksek bir ihracat potansiyeli de taşıyan sistemin yurt içi ve yurt dışında satışın önünü açacak tüm işaretleme, belgelendirme ve akreditasyon adımlarına da başlanmış durumda.
Sistemin amacı her ne kadar COVİD-19 virüs tespiti olsa da, ileride yapılacak çalışmalar ile çeşitli patojen tespitleri için de kullanılabilecek.
