Tüketicilerin refah düzeylerinin karşılaştırılmasında bir gösterge olarak kabul edilen kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 28 AB ülkesinde ortalama 100 iken, Türkiye için 64 oldu ve AB ortalamasının %36 altında kaldı. Türkiye’nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksinin 52 olması ise ülkemizin çoğu ülkeden ucuz olduğunu gösterdi.
Satınalma gücü paritesi (SGP) ayrıntılı olarak tanımlanmış mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanıyor. Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları giderilerek, uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor.
Gayri safi yurt içi hasıla endeks değeri 64
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Satınalma Gücü Paritesi 2016 verilerini açıkladı.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SGP’ye göre kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) endeksi 2016 yılı sonuçlarına göre 28 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 iken, bu değer Türkiye için 64 oldu ve AB ortalamasının %36 altında kaldı.
Karşılaştırmalar, 28 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) için yapıldı.
Karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında SGP’ye göre kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 258 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 29 ile Arnavutluk oldu. Kişi başına GSYH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının %158 üzerinde, Arnavutluk ise %71 altında değere sahip oldu.
SGP’ye göre kişi başına GSYH endeks değerleri, 2016 [AB28=100]
Kaynak: Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat)
Türkiye’nin kişi başına bireysel tüketim düzeyi
Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla temel alınırken, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul ediliyor. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan (eğitim, sağlık vb.) hizmetleri de kapsıyor.
Kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 28 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 iken, Türkiye için 64 oldu ve AB ortalamasının %36 altında kaldı. Karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında kişi başına fiili bireysel tüketim değeri en yüksek ülke 133 ile Norveç, en düşük ülke ise 37 ile Arnavutluk oldu.
SGP’ye göre kişi başına fiili bireysel tüketim değerleri, 2016 [AB28=100]
Kaynak: Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat)
Türkiye birçok AB ülkesinden daha ucuz
Fiyat düzeyi endeksi ise ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünü gösteriyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçük ise karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “ucuz” olarak ifade ediliyor.
Türkiye’nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2016 yılı sonuçlarına göre 52 oldu. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 52 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
