Tarım ve Orman Bakanlığının 15 yıl aradan sonra düzenlediği III. Tarım Orman Şurası, Beştepe’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Sonuç Bildirgesi’nin açıklanmasıyla sona erdi. Erdoğan, “Milletimizin gıda güvenliğini garanti altına almak millî güvenlik meselesi hâline gelmiştir. Türk tarımını küresel güçlerin çarkları içinde ezdirmeyeceğiz” dedi.
Tarihin en geniş katılımlı Tarım Orman Şurası, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen toplantıda, Şura Sonuç Bildirgesi’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kamuoyuna duyurulmasıyla sona erdi.
“Tarım ve orman, bir ülkenin geleceğidir”
Programda ilk konuşmayı yapan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, tarım ve ormanın bir ülkenin geleceği olduğunu söyledi.
2050’de dünya nüfusunun 10 milyar, Türkiye nüfusunun ise 100 milyon olacağını, artan nüfusu beslemek için yüzde 50 daha fazla gıdaya ihtiyaç duyulacağını belirten Pakdemirli, iklim değişikliğine dikkat çekerek, “Bir avuç toprak, bir damla su kaybedecek lüksümüz yok. Tarım, Orman ve Su stratejik bir alan. Gıdayı kontrol eden dünyayı da kontrol eder” dedi.
Geride kalan 17 yılda tarıma toplam 139.4 milyar TL destek verildiğini, 2019’da 16.1 milyar TL’lik destekleme tutarının 2020’de 22 milyar TL’ye yükseltildiğini belirten Pakdemirli, Bakanlığın 2020 bütçesinin yüzde 54,5’inin tarımsal desteklere ayrıldığını bildirdi.
Tarım Orman Şurası kapsamında 50 bini aşkın fikir, öneri iletildi
III. Tarım Orman Şurası’nın başladığı Temmuz ayından bu yana aradan geçen 127 günde 10 bin paydaşla ortak akıl toplantıları yapıldığını vurgulayan Bekir Pakdemirli, 21 çalışma grubunda 2 bin sayfalık çalışma belgesi hazırlandığını, Şura çalışmaları kapsamında 50 bini aşkın fikir, öneri, proje iletildiğini kaydetti.
Şura sonunda ortaya çıkan kooperatifleşme odaklı bir model üzerinde herkesi düşünmeye davet eden Pakdemirli, “İlk 2 ayda yol haritasını belirleyip, eylem planını ortaya koyacağız. 5 yıllık planlama ile tarım ve orman için önümüzdeki çeyrek asra ışık tutacağız” dedi.
Bakan Pakdemirli, bir sonraki Şura’nın 2024 yılında yapılmasına karar verildiğini de sözlerine ekledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan çiftçiye krediler konusunda önemli mesaj!
Programda konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, III. Tarım Orman Şurası’nın geniş bir istişare ile sonuçlandığını belirterek, “Uygulamaya dönüşmeyen her karar, havada kalmaya mahkumdur” uyarısı yaptı.
Ziraat Bankası Genel Müdürü ile görüştüğünü belirten Erdoğan, bankanın çiftçilerle krediler konusunda bugüne kadar alışılmışın dışında bir dayanışma sürdüreceğini dile getirerek, “Sizlerle belki de ortaklığa gidecek” mesajını verdi.
İklim değişikliği, obezite, göç, gelir adaletsizliği, kuraklık ve küresel ısınma gibi birçok mesele ile coğrafi konumu veya gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun, dünyadaki tüm ülkelerin bir şekilde yüzleştiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin de bu olumsuzluklardan etkilendiğini bildirdi. Erdoğan, şunları söyledi:
“Tabiat özellikle batılı büyük şirketlerin eliyle tahrip, adeta talan ediliyor. Havanın, suyun, kaynakların tahribatı sonucu ürkütücü bir dönemin içindeyiz.
“Türk tarımını küresel güçlere ezdirmeyeceğiz”
‘Ambarın anahtarı kimin elindeyse güç de onun elindedir’ derler. Bugün gıda güvenliği bir Milli Güvenlik meselesi haline gelmiştir. Tarımı, ekonomik boyutunun ötesinde stratejik bir sektör olarak görüyoruz. Türk tarımını küresel güçlerin çarkları içinde ezdirmeyeceğiz.
Tarım Bakanlığımızın 2020 bütçesinin yüzde 54,5’ini tarımsal desteklere ayırdık. Desteklemeleri bir önceki yıla göre yüzde 36,7 artırdık. Devlet yalan söylemez, resmi rakamlar bunlar. Tarımsal hasılada dünyada 7., Avrupa’da birinciyiz. Tarımsal ihracatımız 17.7 milyar dolara çıktı.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan müjdeler
Konuşmasında bazı müjdeleri de paylaşmak istediğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
“Son 1,5 yılda zorunlu olmadıkça et ithalatı yapmadık. 2020’de de bunu devam ettireceğiz.
Balıkçılık destekleri kapsamında, 15 bin kıyı balıkçısına destekler önümüzdeki ay ödenecek.
Orman çalışanları için maliyetin yüzde 20’si hibe, yüzde 80’i faizsiz kredi olmak üzere prefabrik evler yapılacak.
1000 köye tıbbi aromatik bitkiler ekilecek.
Elektrikli traktörden kendi yürür ilaçlama makinesi aşamasına gelindi.
Sofralık zeytini ilk kez 2019 yılında fark ödemesi desteği kapsamına aldık, kilograma 15 kuruş destek vereceğiz.
Küçükbaş hayvan varlığında 56 milyonu yakalamak istiyoruz. Sürüye katılım desteği ile hayvan başına ilave 100 TL destek verilecek.”
Tarım Orman Şurası Sonuç Bildirgesi
Toplantıda, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan III. Tarım Orman Şurası Sonuç Bildirgesi maddeler halinde şöyle:
1) Tarım ve orman politikalarının; stratejik üretim ve sürdürülebilirlik ilkeleri temel alınarak oluşturulması, bütüncül ve entegre bir yöntemle hayata geçirilmesi,
2) Tarım sektörünün yapısını iyileştiren, doğal kaynakları ve çevreyi koruyan, en az üç yıllık dönemi kapsayacak, aktif çiftçi odaklı, üretim, kalite, ulaşılabilir fiyatlar ve sürdürülebilirliği esas alan yönlendirici bir destekleme sisteminin oluşturulması,
3) Tarımsal işletmelerde küçük, orta ve büyük ölçekli işletme tanımlarının yapılarak faaliyetlerin planlanması,
4) Sürdürülebilirlik, verimlilik ve rekabet ilkelerine dayalı, birim sudan maksimum faydayı sağlayacak, tarımsal üretim planlamasının bir devlet politikası haline getirilerek güvence altına alınması,
Arazi toplulaştırma çalışmaları 10 yıl içinde tamamlanacak
5) Arazi toplulaştırma ve sınıflandırma projelerinin hızlandırılarak on yıl içerisinde tamamlanması, toprak bilgi sistemine dayalı tarımsal arazi kullanım planlarının hazırlanması,
6) Atıl tarım arazilerinin üretime kazandırılması için arazi bankacılığı ve birlikte üretim gibi alternatif modellerin oluşturularak yaygınlaştırılması, miras mevzuatı geliştirilerek tarım arazilerindeki intikal sorununun çözülmesi,
7) Uzun vadede ortaya çıkabilecek olan risklerin bertaraf edilmesi, ürün çeşitliliği, dış ticarette sürekliliği sağlama, ürün maliyetlerinin düşürülmesi ve en önemlisi Jeopolitik siyaset açısından yabancı ülkelerde stratejik anlamda üretimin teşvik edilmesi için arazi kiralamalarının devam edilmesi, uluslararası tarım ve orman faaliyetlerinin kurumsal altyapıya kavuşturulması,
8) Tüm ilgili kurum ve kuruluşlarla etkin işbirliği yapılarak tohumdan sofraya dijital değer zincirinin kurulması, tarım sayımının yapılması ve güncellenebilir veri tabanının oluşturulması,
9) Serbest piyasa düzeni içerisinde tarımsal ürünlerde fiyat spekülasyonlarının önüne geçilmesi için stok takip sisteminin oluşturulması, gıda depolarında izlenebilirliğinin sağlanması,
10) Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuğu kapsamındaki ürünlerin artırılması, sistemin geliştirilmesi, lisanslı depo işletmelerince tarım ürünlerine dayanılarak oluşturulan elektronik ürün senetleri ticaretinin yaygınlaştırılması,
11) Aile işletmeciliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak için kadın ve gençlerde girişimciliğin desteklenmesi,
Bitki ve hayvan hastalıklarına karşı yerli ilaç ve aşı geliştirilecek
12) Bitki ve hayvan hastalıkları ile etkin mücadelede yerli ilaç ve aşı üretiminin teşvik edilmesi,
13) Buzağı ölümleri ve döl verimi istatistiklerinde uluslararası ortalamalara ulaşılması,
14) Kırmızı et sektöründe küçükbaş hayvan eti tüketiminin özendirilmesi ve pazar payının artırılması,
15) Küçük ve büyükbaş hayvancılıkta halk elinde ıslah ve benzeri projelerle yerli ırklarımızın muhafaza ve ıslahına yönelik çalışmaların artırılması,
16) Mera hizmetlerinin yürütülebilmesi, mera niteliği taşıyan alanların tespit ve tahdit çalışmalarının ivedilikle tamamlanması, üreticiler ve üretici örgütlerine tahsis edilmesi, mera ıslahında kullanılacak bitki tohumları geliştirme çalışmalarının teşvik edilmesi,
17) Büyükşehir belediyelerinde mahallelerin kırsal ve kentsel olarak yeniden yapılandırılması, kırsal mahallelerde köy tüzel kişiliği yapısının korunması, kırsal yaşamın Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde bütüncül ve entegre bir bakış açısıyla koordine edilmesi,
Su ürünleri tüketimi ve ihracatı artırılacak
18) Su ürünlerinde balık işleme sektörünün geliştirilmesi, pazarlama ve marka tescilinin desteklenmesi, ihracatın ve yerli tüketimin artırılması,
19) Yetiştiricilikte ve avcılıkta alternatif su ürünleri türleri ile üretim ve verimliliğin sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde artırılması,
20) Tarımsal verimliliğin artırılması ve kaynakların daha etkin kullanılması için bilişim teknolojisini tarım sektörüne entegre ederek Akıllı Tarım Uygulamalarının yaygınlaştırılması, Akıllı Tarım konusunda yetişmiş çiftçi/mühendis/ara eleman sayısının özel programlar uygulanarak artırılması,
21) Sertifikalı tohum kullanımının yaygınlaştırılması çalışmalarına devam edilmesi,
22) Ülkemizin yerel hazinesi olan ata (yerel) tohum çeşitlerinin korunması, geliştirilmesi ve ticarete kazandırılması,
23) Gıda ve yem güvenliği, halk sağlığı, bitki sağlığı, hayvan sağlığı ve refahını sağlamak amacıyla tohumdan sofraya tüm zincirde etkin bir izlenebilirlik sağlanması ve denetim sisteminin etkinliğinin arttırılması,
24) Tarım ve ormancılıkta İklim değişikliği ile önemi daha çok artan meteorolojik bilginin üretimin her aşamasında etkin kullanılması, iklim değişikliğinin etkilerini izlemeye ve araştırmaya yönelik faaliyetlerin arttırılması ve olası etkileri engellemeye yönelik eylem planlarının geliştirilmesi,
25) Toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetim ilkeleri çerçevesinde kullanılması, korunması ve izlenmesinin sağlanması,
Su Kanunu çıkartılacak
26) Ülkemiz su kaynaklarının daha etkin ve daha verimli yönetilebilmesi, ihtiyaç duyulan hukuki alt yapının sağlanabilmesi amacıyla Su Kanununun çıkarılması,
27) Yeni sulama yatırımlarının ve rehabilitasyon projelerinin önümüzdeki 25 yılda tamamlanması, tarımda suyun etkin ve verimli kullanılmasının sağlanması,
28) Ar-Ge ve inovasyonda kaynakların daha etkin kullanılması için kamu, özel sektör ve üniversiteleri de kapsayacak yeni bir kurumsal altyapının oluşturulması,
29) Tarım ve ormancılıkta yerli genetik kaynakların ve biyoçeşitliliğin tespit, korunma, ıslah ve yaygınlaştırılması çalışmalarının artırılması,
30) Tarım ve orman ürünlerinde kalite ve standardizasyon çalışmalarının tamamlanması, sertifikasyon çalışmalarının yaygınlaştırılması,
31) Ülkemizde yetiştirilen ve uluslararası piyasalarda yüksek oranda talep gören tarım, gıda ve ormancılık ürünlerinde ihracat gelirlerini arzu edilen seviyelere çıkarmak için marka, kalite, standardizasyon, tanıtım ve özendirme çalışmalarının desteklenmesi, dünya üretiminde lider konumda bulunduğumuz ürünlerin tanıtım faaliyetlerinin profesyonel düzeyde yapılması ve pazar paylarının artırılması,
32) Tarım ve ormancılıkta iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının yaygınlaştırılması,
33) Tarım ve ormanla ilgili tüm mevzuatın bütüncül olarak değerlendirilmesi, yalın ve çelişkisiz bir mevzuat yapısının oluşturulması,
34) Kayıt, nakliye, hayvan pazarları ve mezbaha alt yapımızın yenilenerek, hayvan hareketlerinde etkin kontrolün sağlanması,
Sözleşmeli üretim yaygınlaştırılacak
35) Tarımsal girdi ve finansman ihtiyacını karşılayan sözleşmeli bitkisel ve hayvansal üretim modellerinin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması,
36) Arı ürünleri üretiminde verimliliğin artırılması ve katma değerli arı ürünlerinin çeşitlendirilmesi, bal harici ürünlerin eğitimlerinin yaygınlaştırılması, tüketiminin artırılması
37) Atık yönetiminde sıfır atık hedefine ulaşmak için geri dönüşüm tesislerinin artırılması, atıkların değerlendirilmesine yönelik Ar-Ge projelerinin desteklenmesi,
38) Coğrafi işaretli ürünler, markalaşma ve katma değerli üretim ile pazar çeşitliliğinin artırılması, coğrafi işaretlerin yönetişim ve denetleme süreçlerinin gözden geçirilerek mevzuatın tamamlanması,
39) Kadastrosu kesinleşen ormanların tapuya tescilinin tamamlanarak, orman sınırı dışına çıkarılacak yerlerin tayin ve tespiti (2/B) çalışmalarında yaşanan mülkiyet sorunlarının giderilmesi,
Ulusal Orman Envanteri tamamlanacak
40) Uluslararası standartlara uygun Ulusal orman envanterinin tamamlanması,
41) Ülkemizin uluslararası arenada orman fidanı üretim ve pazarlama merkezi haline getirilmesi,
42) Ahşap kullanımının yaygınlaştırılması, yapısal ahşap standartlarının belirlenmesi ve ahşap yapı mevzuatının düzenlenmesi,
43) Doğal kaynakların ve biyolojik çeşitliliğin tespit, korunma, geliştirme ve izlenme çalışmalarının sürdürülmesi,
44) Orman köylülerinin gelir seviyelerinin artırılması için odun dışı orman ürünlerinin çeşitlendirilmesi ve tarımsal ormancılığın teşvik edilmesi,
45) Tarımsal üretimde ve ormancılık faaliyetlerinde yenilenebilir enerji sistemleri kullanımının yaygınlaştırılması,
46) Başta çiftçilik olmak üzere Tarım ve Ormancılık sektöründe yürütülen faaliyetler için meslek standartlarının oluşturulması, çiftçilik mesleki eğitim kurumlarının açılması ve eğitim alan gençlerin teşvik edilmesi, tarım ve ormancılıkta mesleki eğitimin geliştirilmesi,
47) Organik ve organomineral gübre üretiminin ve kullanımının teşvik edilerek kimyasal gübre ithalatının ve çevre kirliliğinin azaltılması, biyolojik ve biyoteknik mücadelenin yaygınlaştırılması,
48) Üretici Örgütlerinin girdi temini, üretim ve pazarlama aşamalarında etkinliklerinin arttırılması için yönlendirilmesi,
49) Gıdada bilgi kirliliğinin tanım ve çerçevesinin belirlenmesi, bilgi kirliliği çıkaranlara cezai yaptırım uygulanması için yasal mevzuatın çıkarılması,
50) Beslenme okuryazarlığının artırılması,
51) Gıda kayıp ve israfının önlenmesine yönelik ulusal politikaların geliştirilmesi, ulusal ve uluslararası iş birliklerinin artırılması,
Gıdada taklit ve tağşiş cezaları artırılacak
52) Gıdada taklit ve tağşiş cezalarının etkin caydırıcılığı için mevzuatta düzenleme yapılması,
53) Deneyim ve teknik bilgi değişimi amaçlı uluslararası projelerin teşvik edilmesi,
54) Orman içi ve kenarındaki mesken ve işyeri ruhsatlandırılmalarında yangın güvenliği açısından gerekli yasal düzenlemelerin oluşturulması,
55) Orman yangınlarına müdahalede yüksek teknoloji ve yapay zekâ uygulamalarının kullanılması,
56) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen tarım ve ormancılık faaliyetlerinde denetimli serbestlik kapsamında kamuya yararlı işte çalışma cezası alan hükümlülerin kullanılması,
57) Çölleşme ve erozyonla mücadelenin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi; uluslararası kuruluşlarla etkin işbirliği yapılması,
58) Tarım sektörünün en önemli problemi olan risk ve belirsizliğin azaltılması için gelir garantili ürün sigortasının çıkarılması,
59) Tarım, orman ve suyun yönetiminin aynı çatı altında toplanmasından doğan sinerjinin bölgesel dinamiklerle en etkin şekilde ekonomiye yansıtılması için bölge veya havza bazlı yönetim modeline geçilmesi,
60) Bir sonraki Tarım Orman şurasının 2024 yılında toplanması önerilmiştir.
