Gıda Aydınlatma Platformu tarafından düzenlenen 3. Gıda ve Beslenme Bienali’nin son gününde öğleden sonra “Haberler, Köşe Yazıları, Sosyal Medya ve Tüketici” başlığıyla düzenlenen oturumda, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda İşleme ve Kodeks Dairesi Başkanlığı’ndan Emel Molla, Tarım Bakanlığı’nın tüketicilere doğru bilgiyi ulaştırmak ve donanımlı hale getirmek için başlattığı çalışmaları anlattı.
Tarım Bakanlığı tüketicileri bilgilendirme için düğmeye bastı!
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda İşleme ve Kodeks Dairesi Başkanlığı’ndan Emel Molla, “Tüketiciler için Güvenli Bilgi ve Gıda Okur Yazarlığı” başlıklı bir sunum yaptı, Tarım Bakanlığı’nın tüketicilere doğru bilgiyi ulaştırmak ve donanımlı hale getirmek için başlattığı çalışmaları anlattı.
Google, Facebook ve internet gibi günlük hayatımızın bir parçası haline gelmiş teknolojilerin insanların bilgiye ulaşma biçimini derinden etkilediğini dile getiren Emel Molla; çok kısa sürelerde doğru-yanlış birçok bilgiye ulaşılabildiğini söyledi.
Türkiye’de ortalama 7 saatin internette geçirildiğini söyleyen Molla; bunun 2 saat 46 dakikasının sosyal medyada, 3 saat 9 dakikasının TV başında, 1 saat 15 dakikasının ise müzik dinlenerek geçirildiği bilgisini paylaştı.
En sık tercih edilen bilgi kaynaklarını sıralayan Molla, en çok tercih edilen ve güvenilen bilgi kaynağının aile olduğunu söyledi.
Molla, TGDF ve Akademetre tarafından yapılan bir araştırmaya göre tüketicilerin ambalaj üzerindeki yaygın kullanılan TSE, HACCP vb. birçok işareti büyük oranda bilmediği bilgisini de paylaştı.
Özellikle 9 yaş çocuklarına yönelik özel programlar hazırlandığını, programların Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte oluşturulduğunu söyleyen Molla; tüketicilerin doğru bilgiye nereden ulaşacağına dair kamu spotları üzerinde çalıştıklarını aktardı.
Gıdada Doğru Bilgi adı verilen, yalnızca tüketicilere yönelik bir platformun hayata geçirilmesi üzerinde de çalıştıklarını söyleyen Molla; Tüketici ile Bakanlık arasında iletişimi sağlayacak sosyal medya kanalları oluşturması planından bahsetti.
Vatandaş karşılaştığı içerikleri nasıl değerlendirmeli? Hangisine inanmalı?
NB Kadıköy Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ferhat Çetin, “Sosyal Medyada Sağlık Okur Yazarlığı” başlığıyla yaptığı sunumda; tüketicileri yanlış yönlendiren içeriklerden söz etti, bir bilginin bilimsel ve gerçek olabilmesi için gerekli koşulları sıraladı.
Tüketicilerin farklı medya organlarında rastladığı her içeriği olduğu gibi kabul etmemesi ve akıl süzgecinden geçirmesi gerektiğini söyleyen Dr. Çetin, sıkça rastlanan mantıksal hataları örnekledi.
Dr. Çetin, sağlık okuryazarlığının vatandaşların günlük hayatta sıkça karşılaşılan içerikler karşısında en önemli donanım olduğunun, bu içeriklerin titizlikle değerlendirilmesi ve kaynaklarına mutlaka göz atılması gerektiğinin altını çizdi.
Sağlık ve beslenme alanında bilimsel bilgilerin adım adım ortaya çıktığını anlatan Dr. Çetin, hipotez ile başlayan sürecin sırasıyla laboratuvar ve hayvan deneyleri ile devam ettiğini, daha sonra insanlarda klinik çalışmalarda test edilmesi gerektiğini vurguladı.
Medyaya yansıyan haber ve içeriklerde sık sık bu süreçlerin göz ardı edildiğini, bu içeriklerin de tüketicilerin beslenme tercihlerini etkilediğini söyleyen Dr. Çetin, bilimsel bilgi olamayacak nitelikteki ifadelere örnekler verdi.
Bir bilginin tavsiye niteliğinde tüketicilere sunulması için bilimsel nitelikte olması gerektiğini söyleyen Dr. Çetin, aksi ispatlanana kadar geçerli bilgiye sadık kalınması gerektiğini söyledi.
Tıp alanındaki bilgilerin değişme süresinin geçmişe göre kısaldığını aktaran Dr. Çetin, gelecekte bu sürenin daha kısalacağını ekledi.
Sabri Ülker Vakfı’nın tüketicileri bilgilendirme çalışmaları
Oturuma katılan Sabri Ülker Vakfı Genel Müdür Begüm Mutuş ise “Haber Kaynaklarına Bakış” başlıklı bir sunum yaptı, Vakfın bu alanda yaptığı çalışmaları sıraladı.
Bilim bunu konuşuyor adlı bir platform kurduklarını, bu mecrada konusundaki uzman kişilerin görüşlerine yer vermeyi hedeflediklerini söyleyen Mutuş, platformun kamuoyuna düşen spekülatif haberlerin doğruluğunu analizini yaptığını aktardı.
Platformun çalışma sistematiğini de anlatan Mutuş, belli bir etki düzeyinin üzerindeki basına düşen haberlerin radarlarına girdiğini ve mutlaka üzerinde çalışma yaptıklarını, içerikler üzerinde çalışma yapan bilim kurulunun zengin işbirliklerine sahip olduğunu de aktardı.
Platform bünyesinde, bu alanda sosyal medyada aktif olan influencer’lara ve sağlık editörlüğü yapan kişilere eğitim programı sağladıklarını dile getiren Mutuş; 40’ı sağlık editörü olmak üzere bugüne dek 60 tane mezun verdiklerini ekledi.
Mutuş Vakıf olarak kitaplar yayınladıklarını, bunların ücretsiz olarak internet sitesinden indirilebileceğini katılımcılarla paylaştı.
Vakfın faaliyetleriyle ilgili rakamları da paylaşan Mutuş, bugüne kadar 42 makale, 4 yayın yaptıklarını söyledi.