Avrupa Birliği’nde süt üretiminde kotaların kalkması, Rusya pazarının AB süt ürünlerine kapanması ve son olarak Rusya ile yaşanan gerilim dolayısıyla Türkiye’nin süt ürünleri ihracatının Ocak-Ekim 2015 döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre %23 düştüğü bildirildi.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nda, Hayvancılık Genel Müdürü Mustafa Kayhan başkanlığında yapılan toplantıda, sektörde yaşanan sorunlar dile getirildi, çözümler tartışıldı.
Arzın fazla olduğu dönemde üretilen çiğ sütün piyasadan çekilmesi amacıyla 2013 yılında başlatılan regülasyon programının başarıyla uygulandığını belirten Kayhan, “Ancak küresel düşünmek zorundayız. Dünyadan kopuk hareket edemeyiz. Çiğ sütteki üretim artışını da planlamamız, bunun ihracata kanalize edilmesi lazım” dedi. Kayhan, süt regülasyon programındaki aksamalara dikkat çekerek, önümüzdeki yıl tebliğin yenileceğini de kaydetti.
Toplantıya katılan süt sanayi temsilcileri de, verilen desteğe rağmen süt tozu ihracatında bir tıkanma yaşandığını, tıkanmanın aşılması için desteklerin arttırılması ya da diğer süt ürünleri ihracatının da desteklenmesi gerektiğini belirttiler. Sektör temsilcileri, “Hem Rusya pazarındaki olumsuz gelişmeler, hem de süt tozunda fiyatımızın dünya fiyatlarından yüksek kalması nedeniyle stoklarımız şişmiş durumda. Şu anda üretici mağdur olmasın diye süt alınıyor. Yılbaşı sonrası süt alınmazsa, hayvanlar kesime gider, 2009 öncesine döneriz. Bu da kendi ayağımıza kurşun sıkmak olur” uyarısında bulundular.
Süt sektörü temsilcileri, hammaddenin %8 KDV ile alındığını, ancak diğer kalemlerde KDV’nin %18 olduğuna dikkat çektiler, “Çiğ süt üretimi 30 milyon ton olsa da, biz bunun en azından 15 milyon tonunu ihraç edebilmeliyiz. Yoksa sıkıntı olur” görüşünü dile getirdiler.
Toplantıya katılan Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Tayfun Kılıç ise Avrupa Birliği’nde kotaların kalkması ile artan üretimin ihracata yönlendirilmesi, Rusya’nın AB’ye ambargo uygulaması ve Euro’nun değer kaybetmesinin bu yıl süt ürünleri ihracatında sıkıntı yarattığını söyledi. Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle Rusya pazarına ihracatın da sıkıntıya girdiğini vurgulayan Kılıç, Ocak-Ekim dönemleri itibariyle süt ürünleri ihracatının ilk kez bu yıl gerilediği bilgisini verdi. Tayfun Kılıç, “Geçen yıl süt ürünleri ihracatımız 287 milyon dolardı, bu yıl 226 milyon dolara geriledi. İlk 10 ayda ihracatımız %23 azaldı. Bu tamamen konjonktürel bir durum. 2,5 milyar dolarlık Rusya pazarına şu anda giremememiz de bunda etkili” dedi.
Hayvancılık Genel Müdürü Mustafa Kayhan ise Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in, ihracat pazarlarının çeşitlendirilmesi amacıyla gelecek ay Türkiye’nin yurt dışındaki ekonomi müşavirleri ile düzenlenecek bir toplantıda bir araya geleceği bilgisini verdi.