Sağlık Beyanları AB Gündeminde

Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi EFSA dünyanın farklı ülkelerinden 200 uzmanın katılımıyla sektör, üye devlet temsilcilerinin ve tüketici gruplarının görüşlerini bir araya getirdi

     EFSA’nın besin ve sağlık beyanları konusundaki konferansı 8-10 Kasım tarihlerinde Bologna’da gerçekleştirildi. 21 Avrupa ülkesi, Avusturalya, Kanada, Yeni Zelanda ve ABD’den 197 uzmanın katıldığı konferansta Finlandiya, Hollanda, İsveç, İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda, ABD ile AB genelindeki uygulamalar masaya yatırıldı.  Konferansın açılış konuşmasını EFSA Yönetim Müdürü Catherine Geslain-Laneelle yaptı. Geslain-Laneelle konuşmasında bu konferansın EFSA için çok önemli bir olay olduğunu, besin ve sağlık beyanları konusunda EFSA’nın hızla artan çalışmalarına bir yön vereceğini söyledi. Geslain-Laneelle, Avrupa’nın beslenme, besin ve hayat tarzına bağlı önemli bir sağlık sorunu ile karşı karşıya olduğunu belirtti.  Geslain-Laneelle, son yirmi yılda Avrupa’da obezite ve aşırı kilo sorunun hızla artığını hatırlatarak, her beş çocuktan birinin, yani 14 milyon çocuktan 3 milyonunun obez olduğuna dikkat çekti. 

     Avrupa Komisyonu adına konuşan Robert Vanhoorde ise besin ve sağlık beyanları ile ilgili AB mevzuatı hakkında bir sunum yaptı. Vanhoorde sunumunda, 12 Ekim 2006’da düzenlemenin Avrupa Konseyi tarafından onaylanmasına rağmen 23 Temmuz 2006’dan beri yapılan düzenlemelerin yeni Düzenleme Komitesi kararları ile uyumlu hale getirilmesi ve bu uyumun 2006 yılının sonuna kadar gerçekleşmesinin gerekliliğini vurguladı. Vanhoorde, düzenlemenin tüketicinin korunması ile uluslararası pazarda ürünlerin serbest dolaşımını sağlayacak, ekonomik aktörler için ise hukuki güvenliği sağlayacak ve gıda sektöründe haksız rekabetin engellenmesini amaçladığını belirtti. Düzenlemenin gıdaların üzerindeki besin ve sağlık beyanlarını, etiketlerini, tanıtımını ve reklamlarını, ticari işaretleri ve marka işaretlerini kapsadığını belirten Vanhoorde, beyanların yanlış ve eksik olmamasının, bilimsel olarak kanıtlanabilmesinin gerekliliğine dikkat çekti. Vanhoorde, “Fonksiyonel beyanların kanunun yürürlüğe girmesinden sonraki üç yıl içinde bilimsel olarak kabul görmüş kanıtlara dayanması gerekiyor. Bu beyanların onaylanması için öncelikle EFSA’ya başvurulmalı, EFSA 5 ay içinde görüşünü bildirdikten sonra AB beyanı onaylamalı. Düzenlemede yer alan beyanların listesinin hazırlanması için de üye devletlerin ulusal listelerini Komisyona ulaştırmaları gerekiyor. Komisyon EFSA’ya danıştıktan sonra liste Düzenleme Komitesi tarafından onaylanacaktır.” şeklinde prosedürü özetledi.

     Avrupa Tüketici Organizasyonu BEUC’u temsilen konuşan Sue Davies de beyanları tüketiciler açısından masaya yatırdı. Tüketiciler üzerinde yapılan araştırmalarda beyanların kolay okunabilirliğinin önemine dikkat çeken Davies, tüketicilerin beyanların doğruluğuna önem verdiğini belirtti. Davies, “Sağlık beyanları bilimsel temellerle onaylanmalı. Onay sürecinde tüm mevcut bilimsel veriler göz önüne alınmalı. Beyanın kullanımı EFSA’nın görüşleri doğrultusunda gerçekleştirilmeli. Bilimsel kanıtların yetersiz olduğu durumlarda diğer hukuki faktörler de dikkate alınmalı. Beyanların kullanımında tüketicinin algılama düzeyi kritik bir önem taşıyor.” şeklinde  konuştu.

     Kapanış konuþmasını yapan EFSA Yönetim Kurulu Baþkanı Patrick Wall fonksiyonel gıdaların dengeli bir beslenmenin yerine geçmek için değil, onun bir parçası olmak için üretildiğini hatırlattı. Sağlık beyanları ile ilgili açık rehber metinlerin oluþturulması gerektiğini söyleyen Wall, EFSA’nın bu amaçla bilim adamlarını bir araya getirdiğini belirtti.  Konferansın sonunda besin ve sağlık beyanları için kanıtlar üzerinde ortak görüþ ihtiyacı, kriterlerin oluþturulması, kanıt düzeyi belirlenmesi konularında üye devletler, sektör ve tüketici grupları arasında iletiþimin artırılmasına karar verildi.