Ekonomi Bakanlığı destekleri kapsamında hayata geçirilen ve ihracatçının ABD pazarında daha etkin şekilde yer almasını sağlayacak Türkiye Ticaret Merkezi (TTM) New York’ta açıldı.
Manhattan’da, Empire State binasına yakın bir noktada bulunan New York TTM’nin açılışına, Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehdi Eker, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Abdurrahman Kaan, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay, İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçılar Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle’nin yanı sıra oda ve ihracatçı birlikleri temsilcileri katıldı.
“Türkiye kabuğunu kırdı”
Açılışta konuşan Ekonomi Bakanı Zeybekci, ihracata dayalı büyüme ve kalkınma için 1980’lerden sonra Turgut Özal önderliğinde bir seferberlik başlatıldığını anımsatarak, Türkiye’nin o zamandan itibaren kabuğunu kırdığını söyledi.
Türkiye’nin, her yıl 1 milyonun üzerinde vatandaşını istihdam edebilmesi için yüzde 5,5’in üzerindeki büyüme bandına oturması gerektiğini vurgulayan Zeybekci, bunun yeterli miktarda finans yaratma ve üretme ile sağlanabileceğini kaydetti. Türkiye’de yeterli tasarruf olmadığı için bunun ancak borçlanma yoluyla yapılabileceğinin söylendiğini vurgulayan Nihat Zeybekci, şöyle devam etti:
“Bu borçlanma da sürdürülemez, yüksek maliyetli cari açık demektir. Dolayısıyla 4-5 yılda bir Türkiye’nin bir düzeltme hareketi yapması gerekir. Hep bu söylenir. Halbuki bunun yolları vardır. Bunlardan birincisi sürdürülebilir, öngörülebilir bir Türkiye’nin doğrudan yabancı sermaye çekmesi… Daha önemlisi, değerlendiremediği yer altı ve üstü zenginliklerini akıl ve alın terini kullanarak ürün ve hizmete dönüştürmesi ve bunları ihraç etmesi, satması, sunmasıdır. Bunun karşılığı da kimseye hesap ve faiz vermemek, kendi milli kaynaklarını yurt içine transfer etmek ve bunların büyümede bir araç olarak kullanılmasıdır. Biz, bunun çok gerekli olduğuna inanıyoruz.”
Her TTM’ye yıllık 3 milyon dolar destek
65. Hükümet Programı’nda bir önceki günden daha fazla üretmeyi, ihraç etmeyi ve ihracata dayalı büyüme modelini gerçekleştirmeyi esas aldıklarını belirten Zeybekci, 2017’nin ilk iki çeyreğindeki %5,2’lik büyümenin %3,9’unun ihracat ve üretimden geldiğine işaret etti. Zeybekci, “Bu bizim istediğimiz bir büyüme tarzıydı. Onun için zaten 2016 yılındaki o ihracat, yatırım ve büyüme seferberliğini başlattık. Bugün içinde bulunduğumuz ortam dahil olmak üzere TİM, ihracatçı birlik başkanlarımızın ve ihracatçılarımızın bizden istediği her şeyi gerçekleştirdik.” diye konuştu.
TTM’lerin, ihracatçılara verdikleri desteklerden sadece biri olduğunu vurgulayan Zeybekci, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Hükümet olarak her TTM’ye, burada yer alacak ihracatçılarımıza binayla, merkezle ilgili yıllık 3 milyon dolar destek veriyoruz. Kaç tane ve nerede olacağıyla ilgili herhangi bir sınırımız da yok. İlk hedeflerimize ulaştık. Tahran’da, Dubai’de, Şikago’da, New York’ta, Moskova’da, Frankfurt’ta, Londra’da, Tokyo’da, Oslo’da gibi gideceğiz. Bunlar mükemmel midir? Değildir. Bunlarda düzeltilmesi gereken yerler vardır. Bazı arkadaşlarımızın düzeltme talebi ve eleştirileri var. Bunları düzeltebiliriz, hiçbiri ilahi kanun değil. Her birini konuşur, tartışırız. ‘TTM’ler devamlı olarak 12 ay boyunca bir şirket tarafından mı kullanılsın, yoksa bazı ticaret merkezlerimiz aylık bazda sektöre tahsis ettiğimiz, dönüşümlü kullanılan yerler haline mi getirilsin?’ gibi konular var. Bunları konuşacağız, inşallah düzelteceğiz.”
“Ürettiklerini marka olarak satanlar başarıyor”
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, dünyanın önde gelen ticaret merkezlerinden New York’un gelirinin 1,4 trilyon dolar seviyesinde bulunduğunu ifade ederek, “Bu rakam, Rusya’nın milli gelirinden çok daha fazla. Bizim milli gelirimizin yaklaşık 870 milyar dolar olduğunu dikkate alırsak, 20 milyon nüfuslu bir New York, hakikaten dünyanın merkezi ama gördüğümüz kadarıyla da başka ülkelerin şehirlerine kötü örnek olan vahşi bir kapitalizmin de merkezi… Daha iyisi yapılabilir mi? Bence yapılabilir. İstanbul’daki veyahut başka yerlerdeki o vahşi şehirleşmeye de kötü bir örnek olmuş.” şeklinde konuştu.
Dünyada her şeyin değiştiğini, bir zamanlar üretim yapmanın büyük bir lüks olduğunu anlatan Zeybekci, gelinen noktada dünyanın en geri kalmış ülkesinden en ileri ülkesine kadar üretim yapıldığını söyledi. Zeybekci, “Bugün Rusya da, Kanada da, İsviçre de, Türkiye de üretebiliyor ama başarıya ulaşanlar sadece üretenler değil, ürettiklerini marka haline dönüştürebilenler, pazarlayabilenler, artı değerlerle satabilenler, dağıtım ve tüketim kanallarına hakim olarak pazara işleyebilenler, üretimlerini bilgi ve teknolojiyle gerçekleştirenlerdir.” dedi.
Üretim ve tüketim alışkanlıklarındaki değişim
Dünyada üretim ve tüketim alışkanlıklarının değiştiğine işaret eden Bakan Zeybekci, bundan 10 yıl önce dünyada çok güçlü konumda bulunan katalog şirketlerinin yerini e-ticaretin aldığını vurguladı. Zeybekci, e- ticaretin dünya toplam ticareti içinden aldığı payın artış oranının yıllık %14-15 civarında olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Çin’in toplam ihracatı içindeki elektronik ihracatın payı yüzde 22 düzeyinde. Çin, o devasa ihracatının yüzde 22’sini elektronik ticaret üzerinden gerçekleştiriyor. Onun için ‘Buraya geldik, stantlarımız var, yerlerimiz var, ürünlerimizi koyduk, müşteri gelsin, buradan sipariş versin.’ Yok böyle bir şey… Burası böyle bir amaç için de kurgulanmadı. Buradaki şirketlerimiz, markalarımız, insanlarımız koşturacak. Piyasadaki bütün alternatif iletişim ve tanıtım araçlarını kullanacak. Onun için New York çok iyi bir örnek. Her şeyin ilk başladığı, ilk tasarlandığı, doğduğu ve bütün dünyaya yayıldığı yer burası. New York’un önemli bir noktasında ihracatçılarımız için yer edindik. Gerekirse çok daha büyümesi ve genişletilmesi için çalışmalarımızı yaparız.”
Türkiye Ticaret Merkezi
Türkiye’nin 2023 ihracat stratejisi hedefleri doğrultusunda, değişen rekabet koşulları ve ihtiyaca uygun olarak ihracatın gelişmesine olanak sağlamak amacıyla Ekonomi Bakanlığı’nca desteklenen TTM projesi, TİM’in koordinasyonunda hayata geçirildi.
TTM projelerinde kira, sektör uzmanı olarak çalışacak personel, sektörel tanıtım ve tefrişat harcamaları destekleniyor. Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenen destek oranı hedef ve öncelikli ülkelerde %75, diğer ülkelerde %60. Fuar merkezi mantığında işleyen Türkiye Ticaret Merkezleri, yurt dışı pazarlara açılmakta zorluk çeken orta ve küçük ölçekli firmaların da uluslararası pazarlara erişimini kolaylaştırıyor.
Şu ana kadar Dubai, Tahran, New York ve Şikago’da hayata geçirilen TTM’lerin gelecek dönemde de Moskova, Londra, Çin, Kenya ve İtalya’da açılması planlanıyor.