Lisanslı depoculuk sayesinde tarım ürünleri ticareti kayıt altına alınırken, tarımsal üretim miktarı ve kalitesi hakkında daha kesin veriler elde edilecek.
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından Polatlı’nın Üçpınar köyüne kurulan Lisanslı Depoculuk Anonim Şirketi (LİDAŞ), Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve TMO Genel Müdürü Mesut Köse’nin katıldığı törenle faaliyetine başladı. Gümrük ve Ticaret Bakanı olarak imzaladığı ilk önemli evrakın LİDAŞ A.Ş.’ye verilen lisans evrakı olduğunu söyleyen Yazıcı, “Biz 6 şirkete lisanslı depoculuk çalışmalarını yürütmek üzere izin verdik. Bir tanesine ise lisans verdik. Diğerleri çalışmalarını sürdürüyor. İnşallah yakın zamanda bu firmalar da çalışmalarını tamamlayacaklar ve lisans talep etme aşamasına gelecekler” diye konuştu. Kapasitesi 40 bin ton olan LİDAŞ tesislerinin şu an için 38 bin tonuna lisans verdiklerini hatırlatan Bakan Yazıcı, Türkiye’nin 20 milyon tonu aşan buğday üretimi dikkate alındığında bu kapasitenin çok düşük kaldığını, yakın zamanda depolama kapasitesini 2 milyon tonun üzerine çıkartmayı hedeflediklerini belirtti.
Lisanslı depoculuk sisteminin ürün ve ihtisas borsaları ile destekleneceğini ifade eden Yazıcı, “Çiftçimize depoya teslim ettiği ürün karşılığı verilecek senedin bir borsası olması gerekiyor. Bu nedenle ürün ve ihtisas borsaları kuruluncaya kadar bu borsanın işlevini görmek üzere Polatlı Ticaret Borsası’nı yetkilendirdik” dedi. Lisanslı depoculuk alanında ikincil düzenlemeler gerçekleştirdiklerini de ifade eden Yazıcı, sözlerine şöyle devam etti:
“Artık Türk tarımcısı ürettiği ürünü depolamak üzere sağlıklı imkânlara kavuşmuştur. Ürününü hiçbir kaygıya kapılmadan bu depolara teslim edecek. Ürününü
depoya getirdiklerinde ürünün niteliği, kalitesi akredite edilmiş laboratuvarlar vasıtasıyla analize tabi tutulacak. Ürün sahibine ürününü temsilen ürün senedi verilecek. Bu senet ticaret hukukunda kıymetli evrak anlamında bir senet olacak. Teslim ettiği ürününe karşılık elinde taşıdığı senedi gerektiğinde kredi faaliyeti yürüten kuruluşlara rehin etmek suretiyle karşılığında kredi kullanma imkânına kavuşacak. Tarıma dayalı ticari faaliyette bulunan, sanayi faaliyetinde bulunan iş adamlarımız ham madde ihtiyacı olan tarım ürünlerini depolamak için ayrıca depo yapmak külfetinden kurtulacak ve satın aldıkları ürünlerini lisanslı depolarda depolama imkânına kavuşacak.”
Kaliteli ürün temin edilecek
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker de konuşmasında; lisanslı depoculuğun, sanayicinin yıl boyu ihtiyaç duyduğu kalitede ürünü temin edebilmesi açısından önem taşıdığını kaydetti. Tarımla ilgili çıkardıkları 14 kanundan birinin de Lisanslı Depoculuk Kanunu olduğunu söyleyen Eker; “Lisanslı depoculukla birlikte üreticinin pazarlama sorunu yaşamadan, hazineye yük getirmeyecek şekilde çağdaş depolama imkânına kavuşması ve pazarlama mekanizmasının kurulması mümkün olacaktır” dedi.
Finansman kolaylaşacak
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise çiftçinin, ürününü fiyatların düşük olduğu hasat zamanında
elden çıkarmak zorunda kalmayacağını, elde ettiği ürününü lisanslı depoya koyarak uygun gördüğü bir dönemde satabileceğini söyledi. Hisarcıklıoğlu, bu sayede finansmana erişimi de kolaylaşacak üreticinin, ürünü karşılığında aldığı ürün senedini teminat gösterebileceğini ve banka kredisine ulaşabileceğini belirtti. Lisanslı depoculuk için çeşitli tamamlayıcı unsurların da bitirilmesi gerektiğine işaret eden Hisarcıklıoğlu; sistemi inşa ederken, ürünün elektronik ürün senedine dönüşümünün sağlanması, sigorta sisteminin kurulması, ürünün kalite ihtilafındaki hakem laboratuvar ve referans laboratuvarın geliştirilmesinin önemine değindi. Hisarcıklıoğlu; tamamlayıcı adım olarak ürün ihtisas borsalarının da kurulmasıyla Türkiye’nin, tarımsal üretim ticaretinde çağ atlayacağını kaydetti.
6 şirkete izin
Lisanslı depo işletmeleri bir anlamda emtia bankacılığı yapacaklar. Bugüne kadar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na lisanslı depo işletmesi kurmak üzere yapılan başvurular sonucunda 6 şirkete kuruluş izni verildi. Bu şirketlerden Toprak Mahsulleri Ofisi ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ortaklığı ile kurulan TMO-TOBB Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk A.Ş., 12 Temmuz 2011 tarihinde ilk faaliyet izni alan işletme oldu. Ayrıca Bakanlık, gerekli şartları taşıdığına hükmettiği Polatlı Ticaret Borsası’nı, depolanacak ürünleri temsilen çıkarılacak olan ürün senetlerinin alım ve satımı konusunda yetkilendirdi. Böylece, lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsacılığı fiilen başlamış oldu.
