Küresel ısınma, kuraklık ve aşırı sıcakların ekonomiye verdiği zararın faturası kabarıyor. Türkiye’de olduğu gibi dünyada da tarım ürünleri üretimini küresel ısınmadan ve kuraklıktan olumsuz etkileniyor. Hindistan bakliyat ürünlerini, Ukrayna ve Suriye ise buğday ihracatını yasakladı. Uzmanlar, dünyada “kendi kendine yeterliliğin” gelecek yıllarda çok büyük önem kazanacağına dikkat çekiyor.
Kuraklık ve aşırı sıcaklar Türkiye ekonomisini de olumsuz etkiliyor. Birçok tarım ürününde üretim düşüşü ve verim kaybı gayri safi milli hasılaya olumsuz yansıyor. İthalat yapmak hem zor hem de maliyetli olduğu için ülkeden daha fazla döviz çıkacak. İhraç edecek kalitede ve miktarda ürün olmaması ise ihracat gelirlerini düşürüyor. Üretimdeki düşüş ve ithalatın pahalı hale gelmesi tüketicilerin daha yüksek fiyatlarla gıda tüketmesine neden oluyor. Uzmanlar, yeni hükümetin öncelikli olarak kuraklık ve aşırı sıcakların ekonomiye olumsuz etkilerine çözüm bulmasını bekliyor.
Dünya Bakliyat ve Hububat Birliği Başkan Yardımcısı Mahmut Arslan, Türkiye’nin ithalata bel bağlamasının son derece yanlış olacağını iç piyasada üretimi artırıcı önlemleri alması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin dünyadaki gelişmelere kayıtsız kalmasını eleştiren Arslan şunları söyledi: "Kışlık tarım ürünlerinde bitkinin beslenmesi için Ocak, Şubat ve Mart aylarında yeterli su alması, karla örtülmesi gerekir. Yazlık bitkilerde ise Nisan’dan Haziran’a kadar iyi yağmur alması lazım. Türkiye’de ekilen ürünlerden buğday, kırmızı mercimek kışlık, nohut ve diğer birçok ürün ise yazlık bitkidir. Bu sene kışlık bitkilerin hepsinde durum kötü. Konya-Karaman’dan Çukurova’ya kadar olan bölgede yağış olması gereken dönemde 70 gün süreyle hiç yağmadı. Bu nedenle hububatta yüzde 30’a varan oranda kayıp meydana geldi. Fakat Güneydoğu Anadolu Bölgesi bu sorunu yaşamadı ve bölgeyi karış karış gezdim üretici son derece memnun. Orta Anadolu en çok olumsuz etkilenen bölge oldu. Mercimekte yüzde 10-15 üretim düşüşü var."
“İthal ederim” rahatlığı hata
Avrupa ve Amerika’da da aynı sorunların yaşandığına dikkat çeken Arslan, Hindistan’ın yıllardır yağmur almayan bölgelerinde muson felaketi yaşandığını ve iklimde değişimler olduğunu söyledi. Çin’de de benzer bir durum olduğunu vurgulayan Arslan, Hindistan’ın bakliyat ihracatını yasakladığını ifade etti. Kanada’da kışın eksi 40 derece soğuk olduğunu ve şu sıralar ise artı 40 derece sıcaklık yaşandığını belirtti. “Dünyada büyük bir sorun yaşanıyor. Bu nedenle ‘ürünüm yoksa ithal ederim’ rahatlığı içinde olmak büyük bir hatadır. Bana göre Türkiye, ithalat yapmada geç kaldı. Bu saatten sonra ithalat yapmak kolay değil. Birkaç gün önce Suriye’den durum buğdayı almak istedik. Suriye durum buğdayı ihracatını yasakladı. Ukrayna aynı şeyi yaptı. Dünya piyasalarından mal almak kolay değil. Türkiye’nin en büyük hatası dünyadaki gelişmeleri izlememesi. Dünyada bir etanol yani tarım ürünlerinden enerji üretme çılgınlığı var. Ama Türkiye bunun farkında değil. Bu sene buğday stoklarından 107 milyon tonu etanol üretiminde kullanılıyor. Amerika, petrol bağımlılığından kurtulmak için buğday, mısır ve yağlı tohumlardan enerji üretecek. Amerika’dan ithalat yapma şansı azalıyor. Ama kimse bunun farkında değil. Farkında olmadığı için de zamanında önlem alınmıyor" diye konuştu.
Türkiye’nin ithalata bel bağlamak yerine kendi kendine yeterli olmayı sağlayacak bir politika benimsemesi gerektiğini savunan Arslan, "Kuraklık artık sürekli karşı karşıya kalacağımız bir olay. O zaman kuraklığa dayanıklı tohumlar kullanarak üretim yapmamız gerekir. Nasıl ki, Rusya’dan soğuğa dayanıklı bezostaya buğday tohumunu getirdik ve yıllardır kullanıyoruz. Aynı şekilde kuraklığa dayanıklı tohumlar getirmeliyiz veya geliştirmeliyiz. Tarım Bakanlığı’nın havza bazında destekleme projesi hemen uygulamaya geçirilmeli. Bana göre en önemli reformlardan biri bu olabilir. Dünyadaki gelişmeleri ve piyasaları yakından izlememiz gerekiyor. Tarımda ilkellikten vazgeçerek teknoloji yoğun üretim yapmamız gerekiyor" dedi.
