Dünya Sağlık Örgütü dünya çapında ihtiyaç duyulan kişisel koruyucu tıbbi malzeme miktarlarının ciddi şekilde arttığını açıkladı. Buna göre, sağlık sisteminin ön cephesinde bulunanlar her ay 89 milyon maskeye, 30 milyon önlüğe, 1,59 milyon gözlüğe, 76 milyon eldivene ve 2,9 milyon litre el dezenfektanına ihtiyaç duyuyor.
DSÖ, salgının yarattığı uluslararası talep nedeniyle tıbbi kişisel koruma malzemelerine ihtiyacın %40 oranında yükseldiğini belirtti. Çin’e bakıldığında, 2020 yılının Ocak ayında tüm tıbbi malzeme ithalatından 2019’a göre %2,9’luk bir düşüş görülürken, koronavirüs ile ilgili ürünlerde ciddi bir artış oldu. Bu durum özellikle koruyucu kıyafetler, gözlükler ve dezenfektanlarda göze çarptı. Çin’in dezenfektan ithalatı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre neredeyse 3 kat artış gösterdi.
Diğer yandan, kişisel koruyucu ekipman ihracatında önde gelen ülkelerin ise ihracat yasakları veya kısıtlamaları getirdiği gözlendi. Uluslararası Ticaret Merkesi ITC’nin konu hakkındaki raporunda, bu ürünlerin ticaretinin yoğunlaşmış olduğu belirtildi. Buna göre dünyada beş ülke; Çin, ABD, Almanya, Malezya ve Vietnam; bu alanda küresel ihracatın neredeyse üçte ikisini karşılıyor. Ve bu ülkelerin dördü, koruyucu ekipmandan en az biri için ihracat önlemleri almış durumda.
Türkiye, İsviçre ve Avrupa Birliği bu malzemelerin erişilebilirliğini güvence altına almak için, bunları bölge dışına ihraç edeceklerin yetkililerden onay alması zorunluluğu getirdi. Çin resmi bir ihracat kısıtlaması getirmiş olmasa da, Çin’e verilen kişisel koruyucu malzeme siparişlerinin koronavirüs salgını yayılmaya başladığından beri tamamlanamadığı ifade ediliyor. Bunların dışında 21 ülke daha bu ürünlerin ihracatını tamamıyla yasakladı.
Gelişmekte olan ülkelerde sağlık çalışanları koronavirüs karşısında korunmakta zorluk çekebilir
Gelişmekte olan ülkelerin, özellikle de Afrika ülkelerinin sağlık malzemesi ihtiyacı, halihazırda ihracata yasak ya da kısıtlama getiren ülkelerden karşılanıyordu. Bu nedenle bu ülkelerin ciddi önümüzdeki günlerde ciddi şekilde etkilenmeleri bekleniyor. Afrika’da ithalatın yarısının ihracatı tamamıyla yasaklayan ya da tedariki zorlaştıracak bir lisans ve onay sistemi getiren ülkelerden kaynaklandığı ifade ediliyor.
Ameliyat maskeleri veya filtreli maskelerin bulunmasının özellikle zorlaşacağı belirtilse de, bu ekipmanları kısıtlama olmadan ihraç eden ülkelerin varlığının da yadsınamaz boyutta olduğuna dikkat çekiliyor. Bunlar arasında ABD, Meksika, Kanada ve Japonya en büyük ihracat potansiyeline sahip ülkeler.
Bültende Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedos Adhanom Ghebreyesus’un kişisel koruma ekipmanı tedarikinin tüm dünyanın bizi kurtaran insanları kurtarmak üzere birlik ve beraberlik içinde çalışmasını gerektiren bir konu haline geldiğine dair sözleri de yer alıyor.
