İçinde bulunduğumuz küresel kriz, şimdiye kadar görülmemiş boyutlara ulaşırken, koronavirüs salgınının merkezi kabul edilen Asya bundan en ağır etkilenen bölgelerden olacak gibi duruyor. Uluslararası Para Fonu IMF uzmanları durumun gerçek bir ekonomik şok olduğunu; insanların, istihdamın, sektörlerin doğrudan korunmasını gerektirdiğini ifade ediyor.
Asya’da büyümenin 2020’de %0’da kalacağı öngörülüyor. Bu düzey, yaklaşık 60 yıl içinde en düşük büyüme düzeyi. Buna Küresel Finans Krizi (%4,7) ve Asya Finans Krizi (%1,3) de dahil. Büyüme beklentilerinin revizyonu salgını en az zararla ve en hızlı şekilde atlatan Güney Kore’de 3,5 puanlık bir düşüş şeklinde olurken, Avustralya, Yeni Zelanda, Tayland gibi ülkelerde -9 puanın üzerinde oldu. Bu ülkeler özellikle turizmin durması ile büyük darbe almış durumdalar. Bölgedeki Pasifik ada ülkeleri bütçe sıkıntısı yanında sağlık altyapısının yetersizliği nedeniyle en korumasız durumda olan ülkeler.
Koronavirüs yüzünden iki kat durgunluk
Asya ülkelerinde görünümü iki temel faktör etkiliyor:
- Küresel durgunluk: Küresel ekonominin 2020’de %3 oranında küçülmesi bekleniyor. Bu oran, Büyük Depresyon’dan beri en kötü düşüş. Durum tüm dünyada uyumlu bir duraklama. Asya’nın temel ticari ortaklarının ciddi şekilde küçülmesi bekleniyor. Bunlar arasında ABD %6 oranında, Avrupa %6,6 oranında küçülecek.
- Çin’deki durgunluk: Çin’in büyüme hızının 2020’de %6,1’den %1,2’ye düşeceği öngörülüyor. Çin’in büyümesi 2009’daki Küresel Finans Krizi’nde pek değişmeyerek %9,4’da kalmıştı. Bunda GSYİH’nın %8’i tutarında bir mali canlandırma manevrası etkili olmuştu. Bu sefer benzeri boyutta bir canlandırma beklenemiyor. Bu yüzden Çin, bu krizde Asya’nın büyümesine 2009’daki gibi bir katkı sağlayamayacak.
Diğer yandan, 2021 için öngörüler çok belirsiz olsa da ciddi bir büyümeye işaret ediyor. Eğer hastalığın yayılmasına yönelik önlemler işe yarar ve ciddi bir canlandırma politikası izlenebilirse Asya bu düşüşten ciddi bir şekilde yükselişe geçebilir. Ancak IMF’nin haberine göre henüz gevşemek için erken. Bölge ülkeleri pandemiğin farklı safhalarını yaşıyor. Çin’in ekonomisi yeni yeni işlemeye başlarken diğer ekonomiler durma yönüne gidiyor, bazıları ikinci dalga virüs enfeksiyonuna maruz kalıyor. Şu durumda her şey virüsün yayılmasına ve buna karşılık olarak üretilecek politikalara bağlı görünüyor.
