Katar’da 1 Ocak’ta yürürlüğe giren yeni Yabancı Sermaye Yasası önemli düzenlemeler içeriyor. Yabancı yatırımcılar tüm sektörlerde yüzde 100 hissesi kendilerine ait bir şirket kurabilecekler.
Ticaret Bakanlığının internet sitesinde, Katar Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’nın yabancı yatırımcıların ekonomik faaliyetlerine düzenleme getiren 2019 yılı 1 sayılı Yasanın önemli bölümlerine ilişkin açıklamalarını içeren bir habere yer verildi.
Amaç, yabancı yatırımcıyı çekmek!
Doha Ticaret Müşavirliği’nin The Gulf Times Business haberine dayalı olarak bildirdiğine göre, Katar Ticaret ve Sanayi Bakanlığı; söz konusu yasanın tüm ekonomik ve ticareti faaliyetlerde yabancı yatırım çekmeyi, %100 yabancı sermeye girişini ve 2030 Katar ulusal vizyonu ile paralel bir şekilde ekonomik faaliyetleri çeşitlendirmeyi, yabancı yatırımcıların pazara ulaşımını kolaylaştırmayı ve yatırım güven endeksini arttırmayı amaçladığını belirtti.
Yabancı sermaye düzenlemeleri
Bakanlık açıklamasına göre, yasada yabancı yatırımcı, “anılan yasa maddeleri çerçevesinde doğrudan yatırım yapılması uygun görülmüş herhangi bir projeye parasını yatıran kişi”; Yabancı yatırım ise “nakit para, ayni yatırımlar ya da yabancıların elinde bulunan haklar” olarak tanımlanıyor.
Ülke genelinde bütün sektörlerde gerçekleştirilmesi mümkün olan yabancı yatırım prosedürlerine ilişkin hükümler içeren Yasa ile yabancı yatırımcılar tüm sektörlerde, %100 hissesi kendilerine ait bir şirket kurma hakkına sahip oldular.
Yatırım öncesi Bakanlık bünyesinde kurulacak ilgili otoriteye izin talebinde bulunulması gerekecek. Söz konusu talepler 15 gün içinde cevaplanacak. Başvurusu reddedilen yabancı yatırımcı 15 gün içinde Bakanlığa itirazda bulunabilecek. Bu durum itiraz talebi 30 gün içinde değerlendirilecek.
Yabancı yatırımcıya yasak sektörler!
Yasa ile yabancı yatırımcıların bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde yatırım yapması yasaklanırken, bazı firmalara Bakanlar Kurulu Kararı ile istisna getirilmesi mümkün olabilecek. Yabancı yatırımcıların ticari acentelik faaliyetlerinde bulunması da yasaklandı. Yasaklanan sektörlere Bakanlar Kurulu Kararı ile yenileri eklenebilecek.
Katar’da kamu ihaleleri çerçevesinde iş yapan yabancı firmalar, şu hükümler çerçevesinde faaliyette bulunabilecekler:
Sözleşme şartları firmanın Katar’daki şubesi tarafından yerine getirilecek ve sözleşme bir kamu kurumu ya da kamu kuruluşu ya da kamunun ortak olduğu bir firma ile yapılmış olacak.
Yabancı firma şubesinin ticari kaydı bulunacak ve bu kaydın alınan ihale sonrasında ancak sözleşme imzalanmadan önce yapılması gerekecek.
Yabancı firmalar kamu kurumlarının koyduğu diğer şartları da yerine getirecek, lisansları ve sözleşmelerini kamu sözleşmesi kapsamındaki iş süresince yenileyecekler ve gerekli işleri yapabilmelerini sağlayacak izinleri yürürlükteki yasalar çerçevesinde alacaklar.
Bakanlık onayladığı takdirde yabancı yatırımcılar halka açık firmaların da %49 hissesine kadar sahip olabilecekler. Bakan’ın teklifi ve Bakanlar Kurulu’nun onayı ile daha fazla hisseye de sahip olunabilecek.
Yatırım teşvikleri
Söz konusu yasa ile yabancı yatırımcılara şu teşviklerden yararlanma imkanı sağlandı:
Yabancı yatırımcılara projelerini gerçekleştirmeleri için kiralama ya da intifa hakkı yoluyla kullanabilecekleri arazi tahsisi yapılabilecek.
Yabancı yatırımcı proje kurulumu, işletmesi ve genişletmesi kapsamında gerekli teçhizatı ithal edebilecek.
Gelir vergisi kanununda belirtilen şartlara uymak kaydıyla yabancı yatırımcıların projelerinin gelir vergisinden muaf tutulması söz konusu olacak.
Yabancı yatırım projelerinin kurulumu için gerekli makine teçhizat ithalatı gümrük vergisinden; sanayi alanındaki yabancı yatırım projeleri kapsamında üretimde kullanılmak üzere ithal edilen ve yurtiçi piyasada bulunmayan hammadde ve yarı mamul gümrük vergisinden muaf olacak.
Kamulaştırma hangi koşullarda yapılacak?
Yabancı sermaye yatırımları kamulaştırılmayacak veya benzeri bir uygulamaya tabi tutulmayacak. Ancak, kamu yararı olması, makul bir bedel karşılığında ve ayrımcılık söz konusu olmadan gerçekleştirilmesi ve Katar vatandaşlarına uygulanan kuralların geçerli olması durumu istisna olacak.
Yabancı yatırımcı sermayesini Katar içine ya da dışına herhangi bir gecikme olmaksızın transfer etme hakkına sahip olacak, sermaye payını başka bir yatırımcıya devredebilecek ya da sermaye ortaklığı söz konusu ise payından yerel ortağı lehine feragat edebilecek.
Anlaşmazlıkların çözümü
İşgücü hususundaki anlaşmazlıklar hariç olmak üzere, yabancı yatırımcı üçüncü kişilerle anlaşmazlıkların, tahkim yoluyla ya da başka bir uyuşmazlık çözme yoluyla çözüme kavuşturulmasını seçebilecek.
Devlet ile yapılan imtiyaz anlaşması ya da özel bir anlaşma aracılığıyla doğal kaynakların çıkarılması, kullanılması ya da yönetimi konusunda faaliyet gösteren yatırımlar;
Kamu kurumları tarafından kurulan ya da yabancı ortaklarla kurulan ve kamunun en az %51 ortak olduğu veya Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından uygun görülmüş olan ve kamu payının %51’den daha az olduğu yabancı ortaklı şirketler ile;
Katar Petrolleri tarafından petrol işletmesi alanında, petrol, doğalgaz ya da petro-kimya sektörlerine yatırım yapılması hususunda lisans verilen kişi ya da şirketler, yasa kapsamında yer almıyor.
