Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla kamuoyuna açıklanan Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu, 18 başlık altında toplanan stratejik hedeflerden oluşuyor.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 2023 Eğitim Vizyonu, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açıklandı.
“Şapkadan tavşan çıkaracakmışım gibi bakmayın!”
Toplantıdaki konuşmasına katılımcılara hitaben, “Sevgili meslektaşlarım bana şapkadan tavşan çıkaracakmışım gibi bakmazsanız sevinirim” diyerek başlayan Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, “Bugün burada yapacağımız açıklamayla yarın Türkiye´de eğitim sistemi dünyanın en iyi eğitim sistemi olmayacak. Bugün burada yaptığımız açıklamalarla eğitim sistemimiz yarın belki birden bire çok ani bir değişim, dönüşüm yaşamayacak. Çünkü milli eğitim ya da eğitim sistemleri 100 vagonlu tren gibidir, bir spor araba gibi döndüremeyiz. Ama yarın bilimin ışığında, rehberliğinde yeni bir yol haritamız olacak ve bizim sorumluluğumuz çok daha artacak. Çünkü derdiyle dertlendiğimiz milletimize karşı mahcup olmama gayretimiz yükselecek” dedi.
2023 Eğitim Vizyonu konu başlıkları
Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyon Belgesi, 18 başlık altında sıralanan stratejik hedeflerden oluşuyor. İşte o konu başlıkları ve belli başlı hedefler:
Zorunlu ders saatleri azaltılacak
İÇERİK VE UYGULAMA
Temel becerilere ilişkin zorunlu derslerin korunması şartıyla, zorunlu ders saat ve çeşitleri tüm kademelerde azaltılarak, derinleşmeye, kişiselleştirmeye ve uygulamaya zaman ayrılacak.
Müfredatlar tüm kademelerde bütüncül, yetenek kümeleriyle ilişkilendirilmiş, esnek ve modüler yapılar olarak yapılandırılacak.
Kazanılan becerilerin içselleşmesinde her türlü öğrenme içeriği (a) ilgili, (b) ilişkili, (c) geçirgen, (d) analitik ve (e) birbirini tamamlayıcı olarak tasarlanacak ve hayata geçirilecek. Bu doğrultuda müfredat, çocukların ilgi, yetenek ve mizaçları doğrultusunda esnek, modüler ve uygulamalı olarak iyileştirilecek.
İlkokuldan başlayarak tüm öğretim kademelerinde okullara “Tasarım-Beceri Atölyeleri” kurulacak. Atölyelerdeki etkinlikler bilim, sanat, spor ve kültür odaklı yapılandırılacak.
Pilot örnekleri 2019-2020 yılında devreye girecek olan atölyeler öğrencilerin düşünmeye, tasarlamaya ve üretmeye zaman ayırabileceği bir ortaya çıkarma sürecini yaşayacağı yerler olacak. Böylece öğrenilen, ölçülen ve pratik arasındaki uyum artacak. Atölyelerde ilgili branştan istekli öğretmenler, yan dal eğitimi ve/veya sertifika eğitimi alarak ücreti karşılığı görev alacaklar.
OKUL GELİŞİM MODELİ
Çocukların öğrenmesiyle ilgili tüm aktörlerin okulu iyileştirme çalışmalarında yer aldığı “Okul Gelişim Modeli” kurulacak. Her okulun kendi hazırlayacağı Okul Gelişim Planı, yıllık bazda merkez teşkilatla birlikte izlenecek bir yol haritası niteliğinde olacak. Okul Gelişim Planlarındaki hedefler doğrultusunda; çocukların bireysel, akademik ve sosyal gelişim amaçlarına yönelik etkinlikler izlenecek, değerlendirilecek ve desteklenerek iyileştirecek. Bu gelişim modeli ile tüm kademelerde yarışma ve rekabet odaklı değil, paylaşım temelli bir anlayış benimsenecek.
Tüm okulların gelişimleri tüm kademelerde yapılandırılacak Okul Profili Değerlendirme modeliyle izlenecek, değerlendirilecek ve desteklenecek.
ÖĞRENME ANALİTİĞİ ARAÇLARIYLA VERİYE DAYALI YÖNETİM
Bakanlığın tüm kararları, veriye dayalı hale gelecek. Veriye dayalı yönetim anlayışı çerçevesinde süreçler iyileştirilerek, başta okullar olmak üzere tüm yönetim kademelerinde bürokratik iş yükü azaltılacak.
Çocukların öğrenmelerinin takibi ve desteklenmesi için Öğrenme Analitiği Platformu kurulacak.
Üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan bilimsel çalışmaları derlemek ve bunlardan sonuçlar-raporlar çıkarmak için bir birim oluşturulacak.
Okul bazında veriye dayalı yönetime geçilecek. Bakanlığın ve okul yöneticilerinin ilçe, il, bölge ve ülke çapında okul gelişim planlarını izleyebileceği çevrimiçi bir platform oluşturulacak. Okulların kapasitelerinin belirlenmesi amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemi kurulacak. Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden yeni bir platform geliştirilecek, bu platformda öğretmen-veli- okul arasında etkileşim kurulması sağlanacak.
Sınavla öğrenci alan okulların sayısı azaltılacak
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Eğitim kalitesinin artırılması için Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri etkinleştirilecek.
Eğitim sistemindeki tüm sınavlar; amacı, içeriği, soru tiplerine bağlı yapısı ve sağlayacağı yarar bağlamında yeniden düzenlenecek. Belirlenecek sınıf düzeylerinde herhangi bir notlandırma olmaksızın sistemin/alınan kararların işleyişini öğrencilerin akademik çıktıları üzerinden görebilmek amacıyla Öğrenci Başarı İzleme Araştırması yapılacak. Dijital ölçme değerlendirme uygulamaları konusunda veliler için özel eğitimler tasarlanacak.
Öğrencilerin sosyal, kültürel ve sportif etkinleri izlenecek.
Kademeler arası geçiş sınavlarının eğitim sistemi üzerindeki baskısı azaltılacak. Sınavla öğrenci alan okul sayıları kademeli bir şekilde azaltılacak. Sınavsız yerleştirme konusunda esnek modeller geliştirilecek.
Yeterlik temelli Ölçme Değerlendirme yapılacak. Hedeflenen öğrenci nüfusunun (okul türü, bölge, cinsiyet, sosyo-ekonomik statü) yeterlilik seviyeleri belirlenecek, yıllar içindeki değişimlerini takip etmek üzere veri üretilecek. Farklı yeterlilik gruplarında bulunan öğrenciler öğrenme analitiği ile riskleri açısından izlenerek, yerinde ve zamanında tedbirler alınacak.
Hakkaniyetli bir ödüllendirme olacak
İNSAN KAYNAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ VE YÖNETİMİ
Öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki gelişimleri yeniden yapılandırılacak.
Yükseköğretim Kurumu ile yapılacak iş birliği çerçevesinde eğitim fakültelerine sıralamada üst dilimde yer alan öğrencilerin yerleştirilmesine yönelik iyileştirmeler yapılacak. Öğretmen ve okul yöneticileri için Yatay ve Dikey Kariyer Uzmanlık Alanları yapılandırılacak. Sertifikaya dayalı Pedagojik Formasyon uygulaması kaldırılacak ve yerine yurt sathında kolay erişilebilir lisansüstü düzeyde Öğretmenlik Mesleği Uzmanlık Programı açılacak.
İnsan kaynağının verimli kullanılması ve hakkaniyetli bir şekilde ödüllendirilmesi sağlanacak.
Öğretmenlik Meslek Kanunu çıkartılacak. Sözleşmeli öğretmenlerin görev süreleri kısaltılacak. (3+1 yıl olacak) Ücretli öğretmenlerin ücretleri iyileştirilecek. Elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmenler ve yöneticiler için teşvik mekanizması kurulacak. Okul yöneticiliği bir kariyer basamağı olarak yapılandırılacak, özlük hakları iyileştirilecek.
Öğretmenler ve okul müdürleri için lisansüstü düzeyde mesleki gelişim programları açılacak. Okul müdürlüğü yüksek lisansa dayalı bir meslek olacak.
Okul aile birliği gelirleri
OKULLARIN FİNANSMANI
Finansman yöntemleri çeşitlendirilecek.
Okullara gelişim bütçesi verilecek. Diğer bakanlıklarla ortak projeler gerçekleştirilerek farklı finans kaynakları harekete geçirilecek. Özel sektör ve sivil toplum iş birlikleriyle eğitim kurumlarının finansmanına destek sağlanacak. Mesleki ve teknik eğitim kurumlarının döner sermaye üretimleri artırılarak okulların eğitim altyapı ve donanımlarına ilişkin ihtiyaçlarını kendi gelirlerinden karşılamaları sağlanacak. Okul Aile Birliği gelirleri yeni bir yapıya kavuşturulacak.
Hayırseverlerin eğitim bağışları için il ve bakanlık teşkilatında yeni bir yapı kurulacak. Türkiye genelinde eğitimde elverişsiz koşullara sahip okulların görülebildiği Coğrafi Bilgi Sistemi üzerinden eğitim hayırseverlerine bağış için seçenekler sunulacak.
TEFTİŞ VE KURUMSAL REHBERLİK HİZMETLERİ
Kurumsal Rehberlik ve Teftiş Hizmetleri yapılandırılacak.
Teftiş sistemi; rehberlik ile inceleme, araştırma ve soruşturma olarak birbirinden ayrılacak.
Bakanlık müfettişlerine eğitim politikalarının uygulanmalarının izlenmesine ilişkin yeni bir rol verilecek.
Okul ve program türlerine bağlı ihtisaslaşmış Kurumsal Rehberlik ve Teftiş dalları oluşturulacak.
Kariyer Rehberliği Sistemi
REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK
Rehberlik hizmetleri ihtiyaçlara yönelik olarak yapılandırılacak.
Öğrencilere yönelik Kariyer Rehberliği Sistemi yapılandırılacak. Göç ve benzeri nedenlerle oluşan ihtiyaçları karşılamak üzere rehber öğretmenlere yeni bir rol, görev ve fonksiyon yapısı oluşturulacak.
Türk kültürü dikkate alınarak yetenek, ilgi, meslek değerleri, mizaç, kişilik, karar verme, kariyer inancı vb. özelliklerin ölçülmesine yönelik araçlar geliştirilecek.
Psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin etkinliği için mevzuat altyapısı yeniden yapılandırılacak.
Rehberlik araştırma merkezleri (RAM) yeniden yapılandırılacak.
ÖZEL EĞİTİM
Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere yönelik hizmetlerin kalitesi artırılacak.
Özel eğitim gereksinimli çocuklar, Türkiye genelinde yapılacak taramalarla tespit edilecek. Bu çocuklar için mobil eğitim setleri oluşturulacak. Yerel yönetimlerin özel eğitim birimleri kurması teşvik edilecek.
ÖZEL YETENEK
Özel yeteneklilere yönelik kurumsal yapı ve süreçler iyileştirilecek.
Özel yetenekli bireylerin eğitimi için mevzuat hazırlanacak. Millî Eğitim Bakanlığı Özel Yeteneklilerin Eğitimi Bilim ve Değerlendirme Kurulu oluşturulacak. Özel yeteneklilerin eğitimi için lisansüstü düzeyde öğretmen eğitimi planlanacak.
Özel Yeteneklilere yönelik tanılama ve değerlendirme araçları daha ileri seviyeye taşınacak. Millî Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler arasındaki iş birlikleri kapsamında Zekâ ve Yetenek Tanılama (Değerleme) İzleme Merkezleri ve Noktaları oluşturulacak.
Özel Yeteneklilere yönelik öğrenme ortamları, ders yapıları ve materyalleri geliştirilecek.
Bilim ve Sanat Merkezleri yeniden yapılandırılarak okullardaki Tasarım- Beceri Atölyeleri ile ilişkilendirilecek. Özel yetenekli öğrenciler resmi, özel ve sivil toplum kuruluşlarıyla buluşturulacak. Öğretim kademelerinde özel yetenekli bireylere yönelik seçmeli ders stratejisi geliştirilecek.
Yabancı dil eğitiminde tek tipten vazgeçiliyor!
YABANCI DİL EĞİTİMİ
Ülke genelinde yabancı dil eğitimi, seviye ve okul türlerine göre uyarlanacak. Öğretim programlarının ülke sathında tek tip olarak uygulanmasından vazgeçilecek. Yabancı dil öğreniminde kademelere göre farklı öğretim yöntemleri uygulanacak. Zorunlu, seçmeli yabancı dil dersleri ihtiyaçlar doğrultusunda tanzim edilecek.
Yeni kaynaklar ile öğrencilerin İngilizce konuşan dünyayı deneyimlemesi sağlanacak. Yabancı dil öğrenimi için dijital ortamlar oluşturulacak. 4. sınıflarda video oyunları, şarkılar, interaktif etkinlikler, interaktif oyunlar ve hikâyeler yer alacak.
Yabancı dil eğitiminde öğretmen nitelik ve yeterlilikleri yükseltilecek. Yabancı dil öğretmenlerine yüksek lisans ve uluslararası sertifika imkanı sağlanacak. Öğretmenler ve eğiticiler yaz tatilinde yurt dışı öğretmen eğitimi sertifika programlarına gönderilecek.
Nitelikli yabancı dil eğitimi için, yabancı dil eğitiminde dil politikalarını, dil öğretim standartlarını ve öğretmen yeterliklerini belirleyecek Ulusal Yabancı Dil Eğitimi Konseyi oluşturulacak; Merkezi Sınavlar Komisyonu ile Eğitim Malzemeleri Komisyonu kurulacak.
ÖĞRENME SÜREÇLERİNDE DİJİTAL İÇERİK VE BECERİ DESTEKLİ DÖNÜŞÜM
Dijital içerik ve becerilerin gelişmesi için ekosistem kurulacak. Ulusal dijital içerik arşivi oluşturulacak. İçerik çeşitliliğini desteklemek için ülke çapında içerik geliştirme ekosistemi oluşturulacak. Öğrencilerin PISA gibi uluslararası değerlendirmelerde sınavlarda arzu edilen sonuçları alabilmeleri için üst bilişsel becerileri destekleyen dijital yeni nesil ölçme materyalleri geliştirilecek.
Dijital becerilerin gelişmesi için içerik geliştirilecek ve öğretmen eğitimi yapılacak. Müfredat değiştirilerek; güvenli internet, siber güvenlik, siber zorbalık ve veri güvenliği gibi kavramlar ilkokul müfredatına girecek. Öğrencilerimizle kodlama ve 3D tasarım eğitimi verilecek. Dijital öğrenme materyalleri geliştiren lider öğretmenler desteklenecek.
Anaokulu eğitimi zorunlu olacak
ERKEN ÇOCUKLUK
Erken Çocukluk Eğitim Hizmeti yaygınlaştırılacak. 5 yaş, zorunlu eğitim kapsamına alınacak. Kırsal ve düşük yoğunluklu yerleşim bölgelerindeki çocuklar için esnek zamanlı ve alternatif erken çocukluk eğitimi modelleri uygulanacak. Şartları elverişsiz yerleşim birimlerindeki çocukların beslenme ihtiyaçları, şartları elverişsiz hanelerdeki çocukların eğitiminde araç-gereç ihtiyacı karşılanacak.
Erken çocukluk eğitim hizmetlerine yönelik bütünleşik bir sistem oluşturulacak.
Şartları elverişsiz gruplarda eğitimin niteliği artırılacak. Anne babalara yönelik çocuk gelişimi ve psikolojisi odaklı eğitimler yaygınlaştırılacak. Göçmen, geçici koruma altındaki ve mevsimlik tarım işçisi çocuklarla okulsuz köy ve köy altı yerleşim yerlerindeki çocukların bulunduğu okullarda hızlandırılmış, yoğun ve bir arada yaşamı destekleyici müfredatlar oluşturulacak. Erken çocukluk eğitiminde özel gereksinimli çocukların uyumunun sağlanması için gerekli öğretmen eğitimlerinin verilmesi pilot uygulamalarla başlatılacak.
İkili eğitim tamamen kaldırılacak
TEMEL EĞİTİM
İlkokul ve ortaokullar gelişimsel açıdan yeniden yapılandırılacak. İlkokul müfredatları iyileştirilecek, not yerine beceri temelli değerlendirme yapılacak. Teneffüs süreleri arttırılacak. İlkokul ve ortaokullarda ders sayısı ve ders çizelgesi hafifletilecek. İkili eğitim tümüyle kaldırılacak.
Yenilikçi uygulamalara imkan sağlanacak. Mevcut ödev verme uygulamaları, öğrenmeye katkısı açısından yeniden yapılandırılacak. Eğitim kayıt bölgelerinde okul-mahalle spor kulüpleri kurulacak.
Okullar arası başarı farkı azaltılarak okulların niteliği artırılacak. Şartları elverişsiz okullar, kaynak planlanmasında öncelikli hâle getirilecek. Birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan okulların ihtiyaçları doğrultusunda öğretmen eğitimi yapılacak ve öğrenciler için ek eğitim materyali desteği sağlanacak.
Liselerde ders saatleri azalacak
ORTAÖĞRETİM
Ortaöğretimde öğrencilerin ilgi, yetenek ve mizaçlarına uygun esnek kodular bir program ve ders çizelgesi yapısına geçilecek. Liselerde zorunlu ders saatleri azaltılacak. Alan seçimi 9. Sınıfta yapılacak. 12. Sınıf pilot bölgelerden başlamak üzere yükseköğretime hazırlık ve oryantasyon programı olarak düzenlenecek.
Akademik bilginin beceriye dönüşmesi sağlanacak. Kurumsal projeler aracılığıyla, çocukların iş ve üniversite çevreleriyle birlikte çalışmasına imkân sağlanacak. Açık Öğretim Lisesindeki öğrenci sayısının azalması için tedbirler alınacak.
Okullar arası başarı farkı azaltılacak.
Okul pansiyonlarında hizmet standartları oluşturularak hizmet kalitesi artırılacak. Pansiyon hizmetleri tüm çocuklara ücretsiz sunulacak. Pansiyonlardaki yatılı öğrencilerin yemek, yatak ve sosyal imkânları iyileştirilecek.
Bilim insanları öğrencilere koçluk yapacak
FEN LİSELERİ VE SOSYAL BİLİMLER LİSELERİ
Fen ve Sosyal Bilimler Liselerindeki öğretimin niteliği iyileştirilecek. Ders çizelgeleri öğrencilerin araştırma-geliştirme becerilerin iyileştirilmesi için yeniden düzenlenecek.
Fen ve sosyal bilimler liselerinde görev yapacak öğretmen ve okul yöneticileri belli ölçütlerde değerlendirilecek. Teknokentlerde Fen Lisesi kurulması desteklenecek.
Fen ve sosyal bilimler liselerinin yükseköğretim kurumlarıyla iş birlikleri artırılacak. Bilim insanlarının öğrencilere eğitim ve araştırma koçluğu yapması için teşvik sistemi oluşturulacak.
İMAM HATİP ORTAOKULLARI VE LİSELERİ
İmam Hatip okullarının müfredat, ders yapısı ve dil yeterlikleri iyileştirilecek. Okullardaki program çeşitliliği korunacak. Ders çeşidi ve saatleri azaltılacak. Arapça ve İngilizce yaz okulları açılacak.
Döner sermayeden Hazine kesintisi %1’e düşecek
MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM
Mesleki ve teknik eğitime atfedilen değerin artırılması sağlanacak.
Mesleki ve teknik eğitimde rehberlik, erişim imkanları artırılacak.
Yeni nesil müfredatlar geliştirilecek.
Eğitim ortamları ve insan kaynakları geliştirilecek. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının döner sermaye gelirlerinden alınan %15’lik hazine kesintisi %1’e düşürülecek.
Yurt dışında yatırım yapan iş insanlarının ihtiyaç duyduğu meslek elemanları yetiştirilecek.
Mesleki ve teknik eğitimde eğitim-istihdam-üretim ilişkisi güçlendirilecek. Buluş, patent, marka üreten okulların öğrenci, öğretmen ve yöneticilerinin döner sermaye kaynaklı gelirlerden pay alması sağlanacak.
Yerli ve milli savunma sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli insan gücü yetiştirilecek.
ÖZEL ÖĞRETİM
Özel öğretim kurumlarına yönelik yönetim ve teftiş yapısının etkililiği artırılacak. Özel öğretim kurumlarıyla ilgili bürokrasi azaltılacak. Özel ve resmi eğitim kurumları arasında iş birliği için ortak proje ve platformlar oluşturulacak.
Sertifika eğitim veren kurumların niteliğini artırmaya yönelik düzenlemeler yapılacak. Özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının eğitim ve sınav standartları yükseltilerek kaliteleri artırılacak.
Şiddet ve bağımlılıkla mücadele eğitimleri verilecek
HAYAT BOYU ÖĞRENME
Hayat boyu öğrenme programlarına yönelik nitelik ve erişim artırılacak. Yaş itibariyle örgün eğitim dışında kalmış yetişkinler için diplomaya esas müfredat yapısı sadeleştirilecek.
Yetişkinlere yönelik dijital, finans, sağlık, ekoloji ve sosyal medya gibi 21. yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri düzenlenecek. Ulusal Hayat Boyu Öğrenme İzleme Sistemi kurulacak. Başta kadın ve çocuk olmak üzere şiddetle mücadelede farkındalık eğitimleri yaygınlaştırılacak. Her türlü bağımlılıkla mücadelede farkındalık ve bilgilendirme eğitimleri de yaygınlaştırılacak.
