2018 yılında Merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için gerçekleştirilen harcama 13 milyar 24 milyon TL iken, 2019 yılı bütçesinde öngörülen harcama tutarı ise 15 milyar 597 milyon lira oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Merkezi Yönetim Bütçesinden AR-GE Faaliyetleri İçin Ayrılan Ödenek ve Harcamalar, 2019 verilerini açıkladı.
Merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge harcamaları
Merkezi yönetim bütçesi üzerinden gerçekleştirilen hesaplamalara göre 2018 yılında Araştırma Geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri için bir önceki yıla göre %21,6 artışla 13 milyar 24 milyon TL harcama yapıldı. Bu sonuca göre 2018 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için gerçekleştirilen harcamaların Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı %0,35, merkezi yönetim bütçe harcamaları içerisindeki payı ise %1,4 oldu.
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak yapılan tahmini sonuçlara göre ise 2019 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge için tahsis edilen başlangıç ödeneği 15 milyar 597 milyon TL oldu.
Dolaylı Ar-Ge desteği
Ar-Ge faaliyetlerine yönelik vergi indirim ve istisnalarının toplamını ifade eden Dolaylı Ar-Ge desteği ise 2018 yılında 4 milyar 599 milyon TL oldu.
Merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge için ayrılan ödenek ve harcamalar ile dolaylı Ar-Ge destekleri(1), 2008-2019(2)
(1)Dolaylı Ar-Ge desteği Hazine ve Maliye Bakanlığı verileri kullanılarak hesaplanmıştır.
(2)2019 yılı bütçe başlangıç ödeneklerine göre hesaplanmıştır.
En çok ödenek üniversite fonlarına
Merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge için ayrılan başlangıç ödenekleri sosyo-ekonomik hedeflere göre [Bilimsel Programların ve Bütçelerin Analizi ve Karşılaştırılması Sınıflaması (NABS)] sınıflandırıldığında, 2019 yılı için en çok ödenek %40,4 ile genel bilgi gelişimi (Genel Üniversite Fonlarından finanse edilen) için tahsis edildi. Bunu %34,4 ile savunma, %6,8 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, %4,3 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve %4 ile eğitim takip etti.
Sosyo-ekonomik hedefler, 2019
Ar-Ge’ye devlet desteği neyi ifade ediyor?
Devletin (merkezi yönetim kurum/kuruluşlarının) ilgili yılda bütçe başlangıç ödeneklerine (tahmini) ve harcamalara (nihai) göre gerçekleştirdiği Ar-Ge finansmanının hesaplanması, Ar-Ge faaliyetleri için devlet desteğini ölçme açısından önemli. Ar-Ge için devletin ayırdığı ödenek/harcama sadece kamu kurum/kuruluşlarında gerçekleştirilen Ar-Ge’yi değil, aynı zamanda diğer üç ulusal sektörde (mali ve mali olmayan şirketler, kar amacı olmayan kuruluşlar ve yükseköğretim sektörü) ve yurt dışında (uluslararası kuruluşlar dahil) devlet tarafından finanse edilen Ar-Ge’yi de kapsıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verileri kullanılarak hesaplanan Dolaylı Ar-Ge destekleri ise 193, 5520, 4691, 5746 ve 3065 sayılı kanunlarda yer alan Ar-Ge’ye ilişkin indirim ve istisnaları kapsıyor.
