Pfizer/BioNTech aşısına onay veren ilk ülke olan İngiltere’de aşının uygulanmasına Salı günü başlanacağı açıklanırken, Hindistan’da da aşının acil kullanım onayı başvurusu yapıldı. Çin’de ise Covid-19 aşısının toplu kullanımı için resmi onayın önümüzdeki günlerde çıkması bekleniyor.
İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Dairesi (MHRA) tarafından geçtiğimiz Çarşamba günü Pfizer ve BioNTech’in ortaklaşa geliştirdiği Covid-19 aşısı onaylanmıştı. MHRA’nın onayının ardından İngiltere aşıyı uygulamaya başlayan ilk ülke olacak.
İngiltere’de Covid-19’a karşı aşılama Salı günü başlıyor
İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock yaptığı açıklamada, Pfizer ve BioNTech’in ortaklaşa geliştirdiği Covid-19 aşısının Salı gününden itibaren ülke genelinde uygulanmaya başlayacağını duyurdu.
İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’nın 50 farklı bölgesine aşıların gönderildiğini belirten Hancock, Avrupa Zafer Günü’ne (V Day) atıfta bulunarak, aşının başlayacağı günü “kurtuluş günü” olarak nitelendirdi. Hancock, Covid-19 aşısının başlamasının ardından ülkedeki kısıtlamaların kaldırması için çalışılacağını belirterek, kademeli kısıtlamaların Mart ayı sonundan önce gevşetilebileceğini aktardı. Bakan Hancock, Parlamentoda belirlenen yasalarla değil, karşılıklı saygı ve kişisel sorumlulukla hareket edilen günlere geri dönmek için sabırsızlandığını açıkladı.
Kitlesel aşılama için ünlülerle reklam kampanyası başlatılacak
Hancock, kitlesel aşılama programının aynı zamanda ünlüler ve diğer güvenilir kişilerin önderliğinde büyük ölçekli bir hükümet reklam kampanyası içereceğini ifade ederek, kampanyanın Noel’den önce başlatılacağını açıkladı. Bakan Hancock, milyonlarca doz aşının Birleşik Krallık’a yıl sonundan önce varacağını belirterek, Oxford Üniversitesi ve ABD’li ilaç firması AstraZeneca tarafından sağlanacak olan aşının ise Noel’den önce İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Dairesi’nden (MHRA) onay alabileceğini dile getirdi.
İngiltere’de hükümet öncelikle risk grubunda olanların aşılanacağını açıklarken, aşı önceliğine sahip olan kişilerin Şubat ayı sonuna kadar aşılanması hedefliyor. İngiltere Sağlık Bakanlığı, aşılamada önceliğin bakımevi sakinleri ve çalışanlar, daha sonra 80 yaş ve üzerindekilerde olacağını açıklamıştı.
Pfizer, Hindistan’dan acil kullanım onayı istedi
Hindistan’ın ileri gelen Tıbbi Danışmanlarından Prof. Vinod K. Paul, ABD merkezli ilaç firması Pfizer ve ortağı BioNTech’in geliştirdiği Covid-19 aşısı için, Hindistan’dan da acil kullanım onayı istediğini duyurdu.
Paul, “Pfizer’in ülkemizde acil durum isteğini iyi karşılıyoruz” ifadelerini kullandı. Hindistan’da ilaç ruhsatlandırılmasının 90 güne kadar sürebildiğini fakat Pfizer’in aşısının daha çabuk onaylanabileceğini belirten Prof. Paul, “Umarım geç olmadan karar verilir” dedi.
Hindistan, aralarında AstraZeneca ve Oxford Üniversitesi tarafından geliştirilen potansiyel aşının da bulunduğu bölgesel testlere tabi tutulan 5 aşının Covid-19’a karşı etkili olmasını umuyor.
Pfizer ve BioNtech, Covid-19 aşısının şartlı piyasa onayı için Avrupa İlaç Ajansı’na (EMA) da başvurmuştu.
ABD Aşı Programı Başkanı: “Tünelin sonunda ışık gözüküyor”
ABD’nin Covid-19 Aşı Programı Başkanı Moncef Slaoui, ABD Gıda ve İlaç Kurumu’nun (FDA) bu hafta gerçekleştireceği görüşmede Pfizer tarafından geliştirilen Covid-19 aşısını onaylayabileceğini umduğunu belirterek, “Tünelin sonunda ışık gözüküyor” ifadesini kullandı.
ABD’nin Covid-19’a karşı aşı geliştirme ve dağıtma programı olan Warp Speed Operasyonuna başkanlık eden Dr. Slaoui, “FDA’nın bulunduğu süreç derin ve çok önemli. Sahip olduğum verilere göre FDA’nın pozitif karar vereceğini umuyorum. Fakat bu tabii ki de onların kararı. İlk aşı sevkiyatı, aşının onaylanmasından 1 gün sonra gerçekleşecek” dedi.
FDA’nın aşıya onay vermesinin ardından aşı ilk olarak, sağlık çalışanlarının ve bakım evlerinde yaşayan 3 milyona aşkın yaşlının kullanımına sunulacak. Fakat hangi grubun önce aşılanacağına eyaletler karar verecek.
Dr. Slaoui ABD medyasına yaptığı açıklamada ise, “Ocak ve Şubat aylarında duyarlı halkta büyük bir gelişme gözlemleneceğini düşünüyorum. Fakat normal hayatlarımıza dönmemiz Nisan-Mayıs ayına kadar sürebilir. Bu nedenle, tünelin sonunda ışığımız olduğu gerçeği ile herkesin rahat etmesi çok önemli. Bu umudun içindeki enerjiyi bulup maskelerimizi takmaya, sosyal mesafeyi korumaya ve ellerimizi yıkamaya devam edip, aşıdan yararlanarak gelecek ilkbahara ulaşmalıyız” dedi.
Çin’de toplu aşılama için onay bekleniyor
İngiltere’nin Pfizer ve BioNTech’in ortak geliştirdiği Covid-19 aşısına acil kullanım onayı vermesinin ardından, Çin’deki ilaç şirketlerinin geliştirdiği aşılar için de onay çalışmaları hız kazandı. Ulusal Gıda ve İlaç Kontrolü İdaresi ile Covid-19 aşısı geliştirme yarışında başı çeken Sinovac ve Sinopharm firmalarını ziyaret eden Çin Başbakan Yardımcısı Sun Chunlan, şirketlerin geniş ölçekli aşı üretimi için hazır olmaları çağrısında bulundu.
Çin devlet medyası ise Chunlan’ın yaptığı ziyaretleri Çin’de Covid-19 aşısının piyasaya sunulmasının yaklaştığının işareti olarak değerlendirdi. Uzmanlar, ülkenin yıl sonuna kadar 600 milyon doz aşının kullanımına onay vermeyi planladığını açıklamıştı. Çin’de aşıların toplu olarak kullanımına Aralık ayı içinde resmî onay verilmesi bekleniyor, ancak aşıların kullanım kapsamı, ölçeği ve fiyatı konularında belirsizlikler sürüyor.
Çinli şirketler son aşamanın verilerini açıklamadı
Çinli şirketler, aşılardaki denemelerin son aşamaya geldiklerini belirtmelerine rağmen, henüz testlere dair verileri sunmadı. Sinopharm ve Sinovac’ın aşılarının acil kullanımı klinik deneyler henüz tamamlanmadan onaylanmıştı.
Sinovac’ın CEO’su Yin Weidong Eylül ayında yaptığı açıklamada, gönüllülerin yüzde 97-98’inin antikor geliştirdiğini ifade etmişti. Şirketin yıllık 300 milyon doz aşı üretmek için kapasitesini artırdığı belirtilmişti.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) aşıların etkisi ve güvenliğine dair ikna edici veriler sağlanmadıkça, acil durum kullanım lisansı vermesinin zor olduğu belirtiliyor.
İlk onaylar Sinovac ile Sinopharm’ın aşılarına verilecek
Çin’de Sinovac ve Sinopharm’ın geliştirdiği inaktif aşıların ilk onay alacak aşılar olması bekleniyor. Ülkede, Covid-19 aşısından öncelikle liman işçileri ve sağlık personeli gibi yüksek riskli grupların faydalanacağı belirtildi.
Çinli şirketler tarafından geliştirilen 4’ü inaktif aşı olmak üzere 6 Covid-19 aşısında 3. aşama klinik deneylere geçildi. Aşılardan ikisi, devlete bağlı Sinopharm şirketine ait olurken, aşıların insanlı deneyleri Temmuz ayı ortasında Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) başlamıştı.
Başkent Pekin merkezli Sinovac şirketi de Temmuz ayında CoronaVac adlı aşısının son aşama deneylerini Brezilya’da başlatmıştı. Aşı yarışında iddialı şirketlerden bir diğeri de Eylül ortasında 3. aşama klinik deneylere geçildiğini duyuran CanSino Biologics olmuştu.
Çin’de 1 milyondan fazla kişi aşılandı
Çin devlet medyasında çıkan haberlere göre, ülkede şu ana kadar 1 milyondan fazla kişiye aşı yapıldığı belirtildi. Sinopharm Yönetim Kurulu Başkanı Liu Jingzhen Kasım ayında, acil kullanım programı kapsamında yaklaşık 1 milyon kişiye aşı yapıldığını ve gönüllüler üzerinde herhangi ciddi yan etki görülmediğini açıklamıştı.
Çinli uzmanlar, inaktif aşıların daha etkili ve güvenli olduğuna dikkat çekiyor. Söz konusu aşıların bir diğer avantajı ise 2-8 santigrat derece aralığında saklanabildikleri için soğuk zincirde taşınmasının kolay olması gösteriliyor. Pfizer-BioNTech ve Moderna tarafından geliştirilen aşılarının eksi 70-20 santigrat derecede saklanma gerekliliği soğuk zincir tedarikini zorlaştırırken, maliyeti de yükseltiyor.
Çin’de beş farklı metotla en az 14 ayrı Covid-19 aşısı geliştirildiği belirtiliyor. Dünya genelinde geliştirilen 214 aşı adayından 14’ünde son aşama klinik deneyler yapılıyor.
Çin’de aşının fiyatı belirsiz!
Sinovac, geliştirdiği aşı için resmî olarak bir ücret belirlemezken, yerel düzeyde farklı fiyatlandırmalar basına yansıyor. Çin’in doğusundaki Jiaxing kentideki yetkililer, 200 yuan (yaklaşık 30 dolar) karşılığında yüksek riskli gruplardan kişilerin bir doz aşı yaptırabileceğini açıkladı. Sichuan ve Anhui eyaletleri de aynı aşının iki dozu için 400 yuanlık fiyat belirledi.
Sinopharm ise Ağustos ayında iki doz aşı için fiyatının 1000 yuanı (150 dolar) geçmeyeceğini duyurmuştu.
Endonezya, Çin’den ilk Covid-19 aşısı sevkiyatını yaptı
Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo, Çin menşeili Sinovac Biotech Ltd. tarafından üretilen ve Ağustos ayından bu yana ülkede test edilen potansiyel Covid-19 aşısından 1,2 milyon dozluk ilk sevkiyatın Çin’den gerçekleştiğini, Ocak ayı başlarında ise 1,8 milyon doz daha alınmasının planlandığını duyurdu.
Hükümetin Covid-19’a karşı toplu bir aşılama programı hazırladığını aktaran Başkan Widodo, aşının Gıda ve İlaç Ajansı (BPOM) tarafından değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, aşının onaylanması sonrası hükümetin aşıyı ülke geneline dağıtmak için hazırlandığını açıkladı. Widodo, “Aylardır çeşitli kentler de simülasyonlar yapıyoruz. Aşılamaya başlayabileceğimize karar verildiğinde her şeyin hazır olacağına eminim” dedi.
Endonezya’da toplam vaka 575 bin 796’a, toplam can kaybı ise 17 bin 740’a ulaştı.
İHA
