Bilim insanları galaksimizin ‘kalp atışlarını’ tespit etti!

Ancak görece sakin bir süper kütleli kara delik bile adeta vahşi bir canavardır. Samanyolunda yer alan Sagittarius A* adlı karadeliğin de oldukça ilginç hareketleri kaydedildi.

Yeni yapılan bir araştırmada, bu ilginç hareketlere bir yenisi daha eklendi. Meksika Ulusal Otonom Üniversitesi'nde Astrofizikçi olan Gustavo Magallanes-Guijón ve Sergio Mendoza, karadeliğin bir tür titreşimini kaydetmeyi başardı.

Gama ışınları her 70 dakikada bir dalgalanıyor

Sagittarius A*’nın gama ışını akışı, her 76 dakikada bir adeta bir saat gibi dalgalanıyor. Araştırmacılar bunun, kara deliğin radyo ve X-ışını emisyonundaki değişikliklere benzer periyodiklikte olduğunu ve kara deliğin etrafında hızla dönen bir şeyin yörüngesel hareketini akla getirdiğini söylüyor.

Kara deliklerin kendileri şu anda tespit edebildiğimiz hiçbir radyasyon yaymaz. Onlar oldukça karanlık gölgelerdir ve teleskoplar tarafından görülemezler. Ancak çevrelerindeki uzay farklı bir konu. Bir kara deliğin olay ufkunun dışındaki aşırı kütleçekimsel rejimde çok şey olabilir.

Sagittarius A* bölgesinden çok sayıda dalga boyunda ışık yayılır ve bu ışığın gücü zaman içinde önemli ölçüde değişir. Bu dalga boylarının en azından bazılarında gökbilimciler bir örüntü tespit etti.

2022'de yayınlanan bir makaleye göre, radyo dalgaları yaklaşık 70 dakikalık bir zaman ölçeğinde dalgalanıyor. 2017'de yayınlanan bir makalede ise kara deliğin X-ışını patlamalarının altında 149 dakikalık bir periyodiklik olduğu gösterilmişti. Bu, radyo ve şimdi de gama ışını dalgalanmalarının periyodikliğinin yaklaşık iki katına denk geliyor.

Gama radyasyonu ancak yakın zamanda, 2021'de Sgr A* ile ilişkilendirildi. Magallanes-Guijón ve Mendoza gama ışını verilerini analiz etmeye koyuldu. Haziran ve Aralık 2022 tarihleri arasında Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu tarafından kaydedilen kamuya açık verileri aldılar, işlediler ve periyodik kalıplar için bir araştırma yaparak ve bir tane tespit ettiler.

Elde ettikleri sonuçlara göre, Sgr A* her 76,32 dakikada bir, Evren'deki en enerjik dalga boyu aralığı olan gama radyasyonu yayıyor.

Radyo ve X-ışını patlamalarının periyodikliği ile benzerlik, altta yatan ortak bir nedene işaret ediyor. Araştırmacılar, radyo patlamasının gama ışını patlamasıyla aşağı yukarı aynı periyodikliğe sahip olduğunu söylüyor. X-ışını patlaması 149 dakika ile iki kat daha fazla periyoda sahip. Bunun bir tesadüf olması olası değil. Bu da periyodikliğinin gama ışını ve radyo periyodikliğinin bir harmoniği olduğunu düşündürüyor.

Henüz hakem onaylı bir dergide yayınlanmayan araştırmanın sonuçları, yayın öncesi sunucu olan arXiv’e yüklendi.