Havuç yiyerek bronzlaşmak mümkün mü?

Aşağıdaki paylaşımdan Tiktok'ta yayılan bir trendin bir örneğini görebilirsiniz...

@isabelle.lux Carrots >>>>> #beautyfood #beautyhacks #carrottan ♬ original sound - Isabelle ⚡️ Lux

Şimdi gelin biraz da bilimsel bilgilere bakalım...

Havucun rengi nereden geliyor?

Meyve ve sebzelere kırmızı, turuncu ve sarı renklerini veren doğal pigmentler, karotenoidlerdir. Bunları doğal şekilde oluşan renklendiriciler olarak düşünebilirsiniz.

Lutein, likopen, alfa-karoten ve beta-karoten dahil olmak üzere birçok karotenoid var bulunur. Havucun canlı turuncu rengini veren karotenoid beta-karotendir.

Havuç gibi beta-karoten içeren bir gıda sindirildikten sonra, bağırsaktaki özel hücreler onu iki retinol molekülüne (A vitamini olarak da bilinir) ayırır. Bu A vitamini daha sonra görme, üreme, bağışıklık ve büyüme gibi çeşitli kritik vücut fonksiyonlarında kullanılır.

Havuç, cilt rengini etkileyebilir mi?

Vücut, ihtiyacı olana miktara bağlı olarak göre beta-karotenin A vitaminine dönüşümünü kontrol eder. Dolayısıyla, vücut yeterli A vitaminine sahip olduğunda, beta-karotenin A vitaminine dönüştürülmesini yavaşlatır veya durdurur.

İhtiyaçtan daha fazla beta-karoten alınırsa, karaciğerde veya yağ dokusunda depolanır, dışkı yoluyla atılır veya cildin dış tabakasındaki ter bezleri yoluyla uzaklaştırılır. İşte o zaman cildin turuncu göründüğü bir tür bronzluk ortaya çıkabilir. Tıpta buna karotenoderma denir.

Karotenoderma cildinize sarı/turuncu bir pigment verir. Ancak bu pigment güneş bronzluğuyla aynı renkte değildir. Renklenme avuç içlerinde, ayak tabanlarında ve burun kenarındaki gülümseme çizgilerinde yoğunlaşır.

Beta-karoten içeren tek gıda havuç değildir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, bazı (hepsi değil) diğer sarı ve turuncu renkli sebzeler ve meyveler de bu maddeyi yüksek miktarda içerir. Beta-karoten ayrıca maydanoz, fesleğen, frenk soğanı, toz biber, güneşte kurutulmuş domates ve bazı besin takviyelerinde de bulunur.

Cilt rengini etkilemesi için ne kadar havuç yenmeli?

Bilimsel veriler ışığında, birkaç gün havuç yemenin cilt renginde bir değişikliğe yol açması pek olası değil.

Havuç tüketimi ile cilt rengi değişiklikleri arasındaki ilişkiyi test eden güçlü bir çalışmaya literatürde rastlamadık. Ancak kan seviyeleri 250-500 µg/dL'nin üzerine çıktığında karotenodermanın ortaya çıktığına dair kanıtlar bulunuyor.

Yayınlanan bir vaka raporunda haftada yaklaşık üç kilogram havuç yemenin cilt renginde değişikliklere yol açtığı tespit edilmiş. Bu da günde yaklaşık yedi büyük havuca tekabül ediyor.

Diğer uzmanlar, renk değişikliklerinin meydana gelmesi için en az birkaç hafta boyunca günde en az on havuç yemeniz gerektiğini öne sürüyor. Mümkün olsa da birçok kişi için bu kadar havuç tüketmek oldukça zor.

Çok fazla havuç yemek tehlikeli mi?

A vitamini, önceden oluşturulmuş A vitamini ve provitamin A olmak üzere iki ana formda bulunur.

Önceden oluşturulmuş A vitamini, karaciğer, balık karaciğeri yağı, yumurta sarısı ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalarda bulunan aktif A vitamini formudur. Bu gıdaları yediğinizde, önceden oluşturulmuş A vitamini vücut tarafından kullanılmaya hazırdır.

Provitamin A bileşikleri (beta-karoten dahil) A vitamininin öncüleridir. Provitamin A bileşiklerinin vücuda girdikten sonra aktif A vitaminine dönüştürülmesi gerekir.

Önceden oluşturulmuş A vitamini büyük miktarlarda tüketilirse toksik olabilir.

Ancak, provitamin A bileşikleri insanlarda A vitamini toksisitesine neden olmaz, çünkü vücut provitamin A bileşiklerinin A vitaminine dönüşümünü sıkı bir şekilde düzenler. Bu nedenle, bir kişinin her gün güvenli bir şekilde ne kadar beta-karoten tüketebileceği konusunda önerilen bir sınır bulunmuyor.

Bununla birlikte, yüksek dozda beta-karoten takviyesi almanın (günde 20 mg veya daha fazla) sigara içen veya eskiden sigara içmiş kişilerde akciğer kanseri riskini artırdığına dair bazı kanıtlar bulunuyor. Bunun nedeni kimyasal sinyal yollarındaki değişiklikler olabilir.

Bu makalenin orijinali, Creative Commons lisansı altında The Conversation’da yayınlandı. Orijinal makaleyi okumak için buraya tıklayabilirsiniz. 

Not: Bu yazı genel bilgi verme amaçlıdır. Havuç da dahil olmak üzere hiçbir gıda, bir doktor veya beslenme uzmanına danışmadan olağan miktarlardan fazla tüketilmemelidir.