Yerli ayçiçeği tohumları, topraktan verim olarak fışkırdı!

Türkiye’nin en sevilen ayçiçek yağı ve sektörün lideri Yudum ve Tohum Derneği iş birliğiyle 2021 yılında başlatılan ve ilk yıl Trakya, ikinci yıl Konya'da uygulanan Yerli Ayçiçeği Tohumu Geliştirme ve Çiftçi Destekleme Projesi ile, Türkiye’de yüksek verimli yerli ayçiçeği tohumunun geliştirilmesi, çeşitliliğin artırılması ve ayçiçeği üreten çiftçilerin desteklenmesi hedefleniyor.

İlk yıl Trakya’da yerli tohumlar toprağa atıldı!

Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (TTAE), Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ve Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (DATAEM) teknik destekleri ile yürütülen Yerli Ayçiçeği Tohumu Geliştirme ve Çiftçi Destekleme Projesi kapsamında 2021'de Trakya’da Tekirdağ Muratlı, Edirne Keşan ve İstanbul Silivri ilçelerinde 10 çeşit yerli tohum ekilerek hasat yapıldı. Bu 10 çeşit hasat sonrası verimlilik ve yağ oranı gibi performans parametreleri açısından değerlendirildi.

Değerlendirmeler sonucunda en yüksek performansa sahip 5 çeşit belirlendi. Verim ve yağ oranlarına göre ilk 5 sırada yer alan çeşitler ile Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü teknik desteği ile geliştirilen 5 yeni çeşit olmak üzere toplam 10 çeşit ayçiçek çekirdeği, 2022 yılında Konya’da Yağlıbayat, Bahri Dağdaş Araştırma Enstitüsü’ne ait deneme alanları ile Gözlü TiGEM Tarım İşletmesi alanlarında ekildi. Konyalı çiftçilerin hasat ettiği ayçiçeği tohumları, verimlilik ve yağ oranı parametreleri açısından analiz edildi.

Nihayetinde 2023 yılında Konya’da performansı yüksek bulunan 5 çeşit ile Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (DATAEM) teknik desteği ile geliştirilen yeni 5 çeşit tohum olmak üzere toplam 10 çeşit tohumun deneme ekimleri Adana’da yapıldı. Adana Ceyhan Çukurova TİGEM’e ve Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne (DATAEM) ait deneme sahaları ile Sarıçam Cihadiye köyündeki deneme tarlasındaki ürün hasadından sonra Cihadiye köyünde Tohum Derneği ve Savola Gıda Türkiye ev sahipliğinde düzenlenen tohum tanıtım etkinliğine, çiftçiler, İlçe Tarım Müdürlüğü ve DATAEM yetkilileri katıldı.

Proje tohum geliştirme çalışmalarının yanı sıra çiftçilere sağladığı çeşitli desteklerle de yerli üretimin artırılmasına katkı sağlıyor.

Depremzede çiftçilere tohum desteği verildi

Proje kapsamında Türkiye'nin en önemli ayçiçek üretim merkezlerinden olan ve şubat ayında meydana gelen depremlerden etkilenen bölgedeki çiftçilere, ürün ekim döneminde tohum desteği verildi.

Yerli Ayçiçeği Tohumu Geliştirme ve Çiftçi Destekleme Projesi'nin ilk yılında oluşturulan ve her yıl güçlenen çiftçi ağında toplam 650 çiftçi bulunuyor. Söz konusu çiftçi ağına, Trakyalı, Konyalı ve bu sene de Adanalı çiftçiler dahil edildi, ayrıca çiftçilere yüz yüze eğitim ve teknik uygulama ve tohum desteği verildi.

Adana'da hasat edilen ayçiçeği tohumlarına yapılacak testler ve değerlendirmeler ile üç yıldır elde edilen en verimli yerli tohumlar belirlenecek. Tohumların belirlenmesini takiben Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tarım Tescil ve Sertifikasyon Müdürlüğü’ne müracaat edilerek tescil süreci başlatılacak.

Verimli yerli tohumlar tescillenerek yerli üretime kazandırılacak

Doğayı, tarımı ve çiftçileri destekleyen projeler geliştirip uyguladıklarını belirten Tohum Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Musa Kaya, projeye dair şu açıklamaları yaptı:

“Savola Gıda Türkiye ile yürüttüğümüz Yerli Ayçiçeği Tohumu Geliştirme ve Çiftçi Destekleme Projesi sektörde bir ilk oldu. Projeyle ülkemizde yüksek verime sahip, dayanıklı ve kaliteli yerli ayçiçek tohumu çeşitleri elde etmeyi amaçlıyoruz. Üçüncü yılımızda Adanalı çiftçiler ile buluştuk ve birlikte hasat yaptık. Şubat ayında yaşanan depremlerden etkilenen Adanalı çiftçilerimize, üretime devam ettikleri ve bu projede yer alarak yerli tohum geliştirmeye destek oldukları için teşekkür ediyorum. Bugün yaptığımız hasat sonrasında deneme yapılan çeşitlere verimlilik analizi uygulanacak; verimli yerli tohumlar yerli üretime kazandırılacak. Çiftçilere katkı sağlayacak projelerimizde sektör lideri Savola Gıda Türkiye ile iş birliği yapmak bizler için çok değerli.”

“Projemizi, Türkiye’nin diğer tarım merkezlerine de taşıyacağız”

Savola Gıda Türkiye Genel Müdürü Houmer Balazadeh, Tohum Derneği iş birliğinde bu yıl Adana’daki çiftçiler ile yaptıkları ekimin sonuçlarından memnun olduğunu belirtti:

“Türkiye'de yerli ayçiçek üretimini desteklemek amacı doğrultusunda Yerli Ayçiçeği Tohumu Geliştirme ve Çiftçi Destekleme Projesi'nde Yudum markamız ve Tohum Derneği ile önemli bir adım attık. Trakya’da başlattığımız, geçen yıl Konya'da ve bu yıl Türkiye’nin en önemli ayçiçek üretim merkezlerinden olan ve maalesef Şubat ayında yaşanan depremlerden etkilenen Adanalı çiftçilerle buluştuk. Ekim döneminin başında kıymetli çiftçilerimize tohum desteği sağlayarak zor zamanlarda yanlarında olduk. Onlar da bu projede yer alarak Türk tarımı ve Ayçiçek üretimi için çok önemli bir destek verdi. İklim şartlarına dayanıklı, yüksek verime sahip tohumlarımızı tescillemeyi ve önümüzdeki yıllarda projemizi Türkiye’nin diğer tarım merkezlerine de taşımayı amaçlıyoruz.”