Yeni geliştirilen bir fıstık türü, alerji tedavisinin anahtarı olabilir

Yer fıstığı alerjisi, özellikle Batılı ülkelerde küçük çocukları etkileyen bir sorundur. Son 10 yılda, görülme sıklığının 2 katına çıktığı düşünülmektedir.

Yer fıstığı alerjisi, İngiltere’de her 50 çocuktan birinde görülürken, Yunanistan gibi bazı ülkelerde çok daha nadirdir.

Araştırmacılar uzun bir süredir hiç yer fıstığı tüketmemek dışında benimsenebilecek yaklaşımları inceliyor. Yakın dönemde yapılan bazı çalışmalar, alerjenin kademeli olarak artan dozlarına tekrar tekrar maruz kalmanın (oral immünoterapi, OIT) hastaların yer fıstığına karşı toleranslarını artırmalarını sağlayabileceğini gösterdi.

Kısa süre önce King's College London'dan bir grup araştırmacı, tüm bebeklerin 4 - 6 aylıkken yer fıstığı ürünleriyle tanıştırılması halinde İngiltere'de yer fıstığı alerjisi görülme sıklığının %77 oranında azaltılabileceğini ortaya koydu.

Bu alandaki yeni araştırmalar, dünyanın tek onaylı yer fıstığı alerjisi ilacı olan Palforzia’nın üretilmesine olanak tanıdı. Aynı alanda benzer başka çözümler de ortaya kondu. Örneğin Hollanda merkezli Mini Vini, yer fıstığı alerjisi geliştirme ihtimalini azaltmak için, ebeveynlerin çocuklarına erken dönemde verebileceği yer fıstığı unu üretiyor.

Yöntem herkes için çözüm sunamıyor

Ancak bu alamda araştırmalar yapan, İsrail'deki Sheba Tıp Merkezi Pediatrik Alerji Kliniği Direktörü Dr. Mona Kidon, OIT'nin sınırları olduğunu söylüyor.

Basın kuruluşlarına bir açıklama yapan Kidon, çocukların alerjik oldukları gıdalardan küçük miktarlara kademeli olarak maruz bırakılmasının, alerjenin kazara yutulmasına karşı direnç oluşturabileceğini, ancak bunun iyileştirici bir tedavi olmadığını söyledi, “Alerjik reaksiyonları tedavi etmeye yönelik mevcut yöntemlerimizin çok büyük dezavantajları ve yan etkileri var” dedi.

Çocukların duyarsızlaştırıcı tedaviye maruz bırakılması olumsuz reaksiyonlara neden olabilir. Palforzia'nın bildirilen yan etkileri arasında karın krampı, kusma ve ishal, ağızda kaşıntı ve şişme, kurdeşen ve hırıltılı solunum yer alır.

Yeni geliştirilen “Mona fıstığı” alerjenik proteini ortadan kaldırmayı hedefliyor

Kidon tarafından geliştirilen çözüm, pişirildiğinde alerjen özelliği azalan özel bir yer fıstığı çeşidi. İsrail'in ulusal tarımsal Ar-Ge merkezi Volcani Enstitüsü ile geliştirilen ve kurabiye haline getirilen 'Mona yer fıstığı', yer fıstığı alerjisi olan onlarca çocuğun tedavisinde başarılı bir şekilde kullanıldı.

Bu tedaviyi alan çocuklar artık sınırsız miktarda yer fıstığını güvenle tüketebiliyor. Yedi yıldır geliştirme aşamasında olan ve faz 2A çalışması tamamlanan Kidon ve ekibi şimdi Avrupa ve ABD'de onay başvurularını takip etmeyi planlıyor. 

Yeni yer fıstığı nasıl geliştirildi?

Alerjisi olan bazı kişiler pişmiş yumurta ya da sütü tolere edebilir. Ancak yer fıstığı gibi bitki alerjenleri ısıl işlemlerden etkilenmez. “Mona yer fıstığının” arkasındaki fikir, ısıtıldığında daha çok süt gibi davranan bir yer fıstığı üretebilmekti. Kidon ve meslektaşları bunu, alerjenik proteinler ortaya çıkmadan önce olgunlaşmamış aşamadaki fıstıklardan bir fıstık türü geliştirerek başardı.

Sonuçlar şu ana kadar umut verici. Faz 2A çalışmasında şiddetli yer fıstığı alerjisi olan (100 miligramdan az yer fıstığı proteini ya da bir yer fıstığının beşte birinden dahi etkilenen hastalar) 32 çocuk 40 hafta boyunca her gün 300 miligram yer fıstığı proteini içeren iki “Mona yer fıstığı” kurabiyesi yedi. Hastalarda herhangi bir reaksiyon görülmedi.

Kidon ve ekibi bu süreci ceviz, kaju fıstığı, fındık ve badem gibi diğer kuruyemiş türleriyle de tekrarlamayı umuyor.