Avrupa Komisyonu’ndan gıda güvencesi için “toprak yasası”

Avrupa topraklarının %60'ından fazlası şu anda sağlıksız olarak kabul ediliyor. Bilimsel araştırmalar toprakların sürdürülebilir olmayan arazi yönetimi, sızdırmazlık, kirlenme ve aşırı kullanım nedeniyle daha da bozulduğunu gösteriyor.

Üstelik tüm bunların iklim değişikliği ve aşırı hava olayları ile daha da kötüleşme ihtimali söz konusu…

Toprağa yönelik bu temel tehditlerin ele alınması amacıyla Avrupa Komisyonu tarafından yeni bir düzenleme teklifi kabul edildi. Toprak İzleme Kanunu, 2050 yılına kadar sağlıklı topraklara ulaşılmasına yardımcı olmayı amaçlayan yasal bir çerçeve sunuyor.

Toprak bozulması, iklim ve biyoçeşitlilik krizlerinin başlıca nedenlerinden biri. Aynı zamanda ekonomik olarak da zararlıdır. Toprak bozulması, sağladıkları temel hizmetlerin kaybı nedeniyle yılda tahmini 50 milyar avroyu aşan zararlara sebep olur.

Bozulmuş topraklar, kalan sağlıklı topraklar üzerindeki baskıyı da arttırmakta, bu da çiftçilere bir maliyet getirmekte, sağlıklı ve besleyici gıda üretme kapasitesini olumsuz etkilemektedir.

Yeni kanun ile neler hedefleniyor?

Önerilen yaklaşım en az üç yönlü. Onaylanması halinde yasa, AB genelindeki tüm topraklar için bir izleme çerçevesi oluşturacak ve böylece Üye Devletler bozulmuş toprakları yeniden canlandırmak için önlemler alabilecek.

Ayrıca kanun ile sürdürülebilir toprak yönetiminin AB'de bir norm haline getirilmesi amaçlanıyor. Üye Devletler, toprak yöneticileri tarafından hangi uygulamaların gerektiğini ve toprak bozulmasına neden olduğu için hangilerinin yasaklanması gerektiğini tanımlamak zorunda kalacak.

Yasa ayrıca AB üyesi devletlerden potansiyel olarak kirlenmiş sahaları tespit etmelerini, bu sahaları araştırmalarını ve insan sağlığı ve çevre için kabul edilemez riskleri ele almalarını talep edecek. AB bu adımla AB Sıfır Kirlilik hedefi doğrultusunda 2050 yılına kadar toksik unsur içermeyen bir çevrenin temelini atmayı planlıyor.

Yasa nasıl karşılandı?

Avrupa'daki çevreci sivil toplum örgütlerini temsil eden Avrupa Çevre Bürosu (EEB), Toprak Yasası önerisinin yayınlanmasını memnuniyetle karşıladı ve bunu AB'nin toprakları koruma ve restore etme taahhüdüne yönelik bir 'ilk adım' olarak nitelendirdi.

EEB’nin itiraz ettiği tek nokta, önerilen Toprak İzleme Yasası adlı yasanın orijinal adının 'Toprak Sağlığı Yasası' olması. EEB'ye göre bu isim değişikliği, direktifin ana amacının Avrupa topraklarını yeniden sağlıklı hale getirmek değil, AB genelinde toprakların durumunu izlemekle sınırlı olduğunu gösteriyor.