Güneydoğu Asya’daki ilk Curry nerede bulundu?

Temmuz ayının sonlarında Science Advances’ta yayınlanan bir araştırmada, Güney Doğu Asya’nın bilinen en eski “curry” baharatının bulguları paylaşıldı. Söz konusu bulgular, tarihsel süreçte Hindistan dışında rastlanan ilk curry olma özelliğini de taşıyor.

Günümüzde baharatın olmadığı bir dünyayı düşünmek mümkün değil. Hızlı küresel ticaret sayesinde Hint, Çin, Vietnam, Malezya, Sri Lanka ve daha birçok ülkeye ait özel tatlara sofralarımızda yer verebiliyoruz.

Curry de bunlardan biri. Yeni yapılan çalışma da baharat ticaretinin geçmişine ışık tutar nitelikte…

Araştırma nasıl yapıldı?

Çalışmayı yürüten ekip, Güney Vietnam'daki Oc Eo arkeolojik kompleksinde ilgi çekici bir keşifte bulundu. Farklı kaynaklardan gelen ve muhtemelen köri yapımında kullanılan sekiz eşsiz baharat tespit edildi.

Araştırmacıların dikkatini çeken bir konu, söz konusu baharatlardan bunlardan bazılarının deniz yoluyla birkaç bin kilometre öteye taşınmış olmasıydı.

Görsel: Üzerinde baharat kalıntıları bulunan öğütücü alet. (Khanh Trung Kien Nguyen/Wang et al., Science Advances, 2023) 

Buluntular nasıl analiz edildi?

Nişasta tanesi analizi adı verilen bir teknik kullanarak, Oc Eo alanından çıkarılan bir dizi öğütme ve vurma aletinden elde edilen mikroskobik kalıntılar analiz edildi. Bu aletlerin çoğu araştırmacılar tarafından 2017-2019 yılları arasında kazılmış, bazıları ise daha önce yerel müze tarafından toplanmıştı.

Nişasta taneleri, bitki hücreleri içinde bulunan ve uzun süreler boyunca korunabilen küçük yapılardır. Bunların incelenmesi, geçmişteki bitki kullanımı, beslenme şekli, yetiştirme uygulamaları ve hatta çevresel koşullar hakkında değerli bilgiler sağlayabilir.

Analiz edilen 40 aletten 12'sinde zerdeçal, zencefil, parmak kökü, kum zencefili, havlıcan, karanfil, hindistan cevizi ve tarçın gibi çeşitli baharatlar tespit edildi. Bu da alanın sakinlerinin bu aletleri, baharat bitkilerinin rizomlarını, tohumlarını ve saplarını toz haline getirerek tat vermek de dahil olmak üzere, gıda işleme amacıyla kullandıkları anlamına geliyor.

Ekibin araştırması başlangıçta köri üzerine odaklanmamıştı. Daha ziyade, antik Funan krallığı halkının muhtemelen baharatlarını toz haline getirmek için kullandığı "pesani" olarak bilinen bir dizi taş öğütme aletinin işlevini öğrenme hedefiyle yolan çıkan araştırmacılar, antik baharat ticareti hakkında daha derin bir anlayış kazanmak istedi.