Bebekler hamilelikte anneden besinleri nasıl “aşırıyor”?

Yeni çalışmayı yürüten ekip, anne karnında gelişmekte olan fare fetüslerinin babalarından miras kalan baskılanmış bir genin kopyasını kullanarak plasenta yoluyla annelerinden besinleri aldığını belirledi.

Araştırma ekibinde yer alan, Cambridge Üniversitesi üreme biyoloğu Amanda Sferruzzi-Perri, “Elde ettiğimiz sonuçlar, babadan yavruya geçen bir genin, besinleri fetüse yönlendirmesi için anneye bir sinyal verdiğine dair ilk doğrudan kanıtlar” diye konuştu.

Araştırmayı yapan ekibe göre, “ genetik baskılama” adı verilen bu etki oldukça yaygın. Etki; kalıtım yoluyla aktarılan genlere ait bir kopyanın, diğer kopyanın serbestçe ifade edilmesine izin vermek için çıkarılabilir moleküller tarafından baskılanmasına neden oluyor.

Anne ve babanın genleri, gelişmekte olan fetüsü farklı etkiliyor

Bir bebeğin miras aldığı genler arasında, babadan gelen kopyalar fetüsün büyümesini destekleme eğilimindeyken, anneden gelenler bunu sınırlandırıyor. Bir anne hamilelik boyunca bebeği beslerken dahi, kendi yaşamını da sürdürmek zorunda.

Cambridge Üniversitesi'nde epigenetik uzmanı olan, araştırma ekibinden Miguel Constancia, “Hamilelik büyük ölçüde işbirliğine dayalı. Ancak anne ve bebek arasında potansiyel bir çatışma için büyük bir alan söz konusu” diye konuştu.

Geçmişte araştırmacılar insülin benzeri büyüme faktörü 1 (Igf2) adı verilen bir hormonun, fetüsün büyümesi üzerindeki güçlü etkileri olduğunu ortaya çıkarmıştı. Ancak bu hormonun nasıl etki gösterdiği konusu belirsizdi. Cambridge Üniversitesi'nden fizyolog Jorge Lopez-Tello ve ekip arkadaşları bir dizi hayvan deneyinde, insülin hormonuna benzeyen Igf2'yi kodlayan geni inceledi.

İnsülin ve gebelik

İnsülin, hücrelerin kandaki glikozu emmesine yardımcı olur. Anne adayları, hücrelerinin bebeklerinin ihtiyaç duyduğu besinleri emmemesini sağlamak için hamileliğin ilerleyen aşamalarında insüline dirençli hale gelir.

Yapılan fare deneyleri, plasenta hücrelerinde üretilen Igf2'nin hamile bir annenin insüline karşı direncini artırdığını ve böylece fetüse daha fazla glikoz aktarılmasına olanak tanıdığını gösterdi.

Araştırmacılar, Igf2 geninin rollerinden birinin, fetüse besin tahsis etmek için anneye sinyal göndermeyi düzenlemek olduğunun bugüne dek bilinmediğini aktardı.

Araştırmadan elde edilen sonuçlar Cell Metabolism dergisinde yayınlandı.