Arılara dost tarım ilacı, kansere yeni umut: Limonoidler

John Innes Araştırma Merkezi ve Stanford Üniversitesi'nin ortak çalışmasında araştırmacılar bazı bitkilerce üretilen çok değerli bir grup kimyasalın sırrını çözdü. Limonoidler adı verilen bu kimyasallar artık kolaylıkla elde edilebilecek.

Narenciye ağaçlarınca üretilen ve adını limondan alan limonoidler arılara dost tarım ilaçlarından kanser tedavilerine kadar pek çok potansiyel uygulamayı bünyesinde barındırıyor. Ancak bu karmaşık moleküller şimdilik sadece bitkilerden, sınırlı miktarlarda elde edilebiliyor.

Limonoidler kimyasal yöntemlerle üretilemiyor

Çok karmaşık moleküller olan limonoidler kimyasal sentez yoluyla verimli şekilde üretilemiyor. Ancak bilim insanlarının elde ettiği son veriler sayesinde bu maddelerin fermantasyon yoluyla üretilebilmesinin önünü açtı.

Science dergisinde yayınlanan son çalışmada araştırmacılar genetik mühendisliği araçlarını kullanarak bitkilerin limonoidleri nasıl ürettiğini adım adım ortaya koydu. Süreçte rol alan enzimlerin bulunması sayesinde bu maddelerin alternatif kaynaklar kullanılarak üretilmesinin önü açıldı.

Bitkilerin ve mikroorganizmaların genetik mühendisliği metotları ile yeniden tasarlanması ile limonoidlerin büyük ölçekte üretmesi sağlanabilecek. Araştırmacılar ilk olarak azadiron ve kihadalaseton adlı limonoidleri üretmeyi başardı.

Arılarla dost tarım ilacı, kanser tedavisinde umut

Araştırmanın ilerleyen safhalarında tespih ağacından elde edilen, ticari ve geleneksel uygulamalarda zirai ilaç etken maddesi olarak kullanılan azadiraktin maddesi de daha bol ve düşük maliyetle üretilebilecek. Bu madde bitkilere zarar veren böceklerin üremesini durdurarak etki gösteren, doğada hızla parçalanan ve en önemlisi arılara ve diğer faydalı böceklere herhangi bir zararı olmayan bir madde.

Bir diğer önemli limonoid ise kanser tedavisinde kullanılma potansiyeline sahip maddelerden nimbolid. Son araştırma sonucunda ulaşılan sonuçların, deneylerde kullanılmak üzere nimbolid üretilmesine imkan tanıması umuluyor.