İklim değişikliğinin böcek ve çiçeklerde gözle görünür sonucu

Dünyada yetişen en önemli tarım ürünlerinin dörtte üçünden fazlası tozlaşmaya yardımcı böceklere ihtiyaç duyuyor. Bitkilerin önemli bölümü çoğalmak ve yayılmak için bu böceklere muhtaç. Tozlaştırıcı böceklerin yok olması birçok bitkinin verimli şekilde çoğalamamasına, hatta yok olmasına neden olacak.

Bitkiler ve bunların tozlaşmalarını sağlayan böcekler birbirine bağlı çok kırılgan bir ağ oluşturuyor. Bitkilerin ve böceklerin mevsimsel döngüleri, fizyolojik özellikleri, davranışları tümüyle birbirine bağlı ve en ufak değişiklik bile bu bağları kopararak doğanın dengesini alt üst edebilir.

Bitkiler ve böcekler birbirine bağlı

Yeni ortaya çıkan bir veri yaşanan değişimi gözler önüne serdi. Bilim insanları Finlandiya'nın kuzeyinde yer alan Kittilä köyü yakınlarında bir ormancının 1895-1900 yılları arasında hangi böceklerin hangi çiçekleri ziyaret ettiğine dair sistemli bir şekilde tuttuğu verilere ulaştı.

Halen çok seyrek bir nüfus barındıran bölgede 2018 ve 2019 yıllarında aynı çalışma tekrarlandı. Ormancı Frans Silen'in verilerini en detaylı şekilde tuttuğu ve bölgede halen yetişen 17 bitki incelendi. Eski ve günümüz verilerinin karşılaştırıldığı çalışmada böcek ve çiçek eşleşmelerinden sadece %7'snin aynı kaldığı görüldü.

Bitkileri tozlaştıran güvelerde azalma var

Nature Ecology & Evolution dergisinde yayınlanan sonuçlara göre çiçek sinekleri ve güveleri köyün civarındaki çiçekleri çok daha seyrek ziyaret ediyor. Bunlar arasında tozlaşmaya çok önemli katkıları olan türler de var. Bu böcekler azalsa da bombus arıları ve bazı sinek türlerinin ziyaretlerinin arttığı görüldü. Bunların çiçeklerin tozlaşmasına bölgeden kaybolan böcekler kadar faydalı olup olmadığı henüz bilinmese de çalışmanın çok daha önemli bir sonucu var: Bazı çiçek formlarına özel böcek türlerinde yaşanan azalma.

Bombus arılarında artış var

Kaybolan türlerin yerini birçok farklı çiçek türünü ziyaret edebilen Thricops türü sinekler almış. Bunlar her ne kadar iklim değişikliğinin getirdiği zorlu koşullara karşı daha dayanıklı olsa da, herhangi bir çiçek türü için özelleşmiş olmadıklarından dolayı farklı bitkilerin polenlerini birbirine taşıyor, bu nedenle de özelleşmiş böcekler kadar verimli bir tozlaşma sağlamıyor.