Emekli olacak EYT'liler müjde! Hesaplama yapmadan başvuru yapmayın...

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan emeklilikte yaşa takılanlar ( EYT) düzenlemesine göre, 2 milyon üzerinde kişi EYT’den faydalanabilecek. Ocak ayında ilk yarısında Meclis'e gelip yasa haline gelecek. Milyonlarca sigortalı EYT düzenlemesinin ardından emeklilik dilekçesi vermeyi düşünüyor. İşte tüm detaylar...

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusu çözüme kavuştu. Peki, “EYT’de ilk maaş ne zaman yatacak?”, “EYT maaş hesaplama tablosu”, “EYT’liler tazminat alacak mı?”, “Emekli maaşı nasıl hesaplanacak?” İşte tüm detaylar…

Sabah Gazetesi’nde yer alan habere göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 'yaş şartı'nı tamamen kaldıran ve 1999 düzenlemesi öncesi hakları sigortalıya sağlayacak tek formül üzerinde yoğunlaşarak çözüm rotasını çizdi. EYT'ye tabi olacaklar prim ve sigortalılık süresini doldurduğu anda emeklilik hakkı elde edecek.

EYT düzenlemesinden yararlanarak emekli olabilmek için aşağıda yer alan 3 şartı yerine getirmek gerekiyor:

• 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişinin olması
• Prim gününü tamamlamak
• Sigortalılık süresini doldurmak

8 Eylül 1999 tarihi öncesi 4A kategorisinde SSK'lıların prim günü hem erkekte hem kadında 5.000 gün idi. Kadınlarda sigortalılık süresi ise 20 yıl erkeklerde bu süre 25 yıl oldu.

4B-4C kategorisinde Bağ-Kur ve emekli sandığında ise prim günü kadınlar için 7.200 gün erkekler için ise 9.000 gün oldu. Sigortalılık süresi yine kadınlarda 20 yıl erkeklerde ise 25 yıl olarak belirlendi.

Şu anda şartları tamamlamamış 3,45 milyon vatandaş var!

Bu şartları yerine getiremeyen 2,25 milyon EYT'li vatandaş var. 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olan ve bu şartları henüz tamamlamayan ise yaklaşık 3,45 milyon kişi bulunuyor. Bu kişiler de belirtilen sigortalılık süresini tamamladıkları an emekli olabilecekler.

Emekli maaşı hesaplama tablosu

EYT kapsamında olanlar da temelde bütün emekliliğe hak kazanmışlar gibi prim gün sayısının çok olmasına bağlı olarak değil SGK'ya bildirilen prime esas kazanca göre emekli maaşı alacaklar. Yani brüt maaşı yüksek olanlar daha yüksek emekli maaşı alacaklar.

Bütün çalışma yaşamı asgari ücret üzerinden sigortalılık ile geçti ise daha düşük maaş alacaklar. Burada üç ayrı hesaplama yapıldığı için tüm kazançlar büyük önem kazanıyor. Yani sadece son yıllarda değil ilk çalışma yaşamınızdan bu güne dek tüm kazançlarınız baz alınıyor.

Buraya dikkat! Daha yüksek emekli maaşı alabilecekler

Ayrıca 3 döneme ilişkin farklı Aylık Bağlama Oranları ve güncelleme katsayıları sebebi ile; bu oranların yüksek olduğu dönemlerde primi daha fazla olan hak sahipleri daha yüksek emekli maaşı alabilecekler.

EYT tazminat hakkı nasıl hesaplanacak?

EYT yasasından yararlanarak emekli olacakların merak ettiği diğer bir konu da maaş dışında tazminat hesabı oldu. EYT yasasına tabi olacakların önemli bir kısmı mevcut durumda çalışmaya devam ediyor. EYT yasasının yürürlüğe girmesinin ardından emeklilik başvurusu için karar aldıklarında tazminat hakları da oluşacak.

Normalde işinden istifa eden çalışan için tazminat hakkı bulunmuyor. Ancak bunun istisnası olarak emeklilik hakkı doğan ve başvuran çalışan için tazminat hakkı oluşuyor. Daha açık bir ifade ile emeklilik için işten ayrılacak bir EYT'li istifa eden EYT'li tazminat hakkı elde etmiş olacak.

Kıdem tazminatı son brüt maaştan çalışılan sürenin tümüne göre hesaplanıyor. Burada her yıl Ocak ve Temmuz aylarında belirlenen memur zam oranı aynı zamanda kıdem tazminatı tavanına da yapılan zammı belirlemektedir.

Temmuz ayı memur zammı sonrası en yüksek kıdem tazminatı 15.371 TL oldu. Bu tavan Ocak itibari ile yeniden artacak. Ocak 2023'te memurlar için belirlenen toplu sözleşme zammı yüzde 8 oldu. Bununla beraber Temmuz dönemindeki toplu sözleşme zammı üzerine enflasyon farkı da eklenip yeni zam oranı belirlenecek.

Tazminat hesabı yıl, ay, gün olarak hesaplannıyor

Tazminat hesaplaması yapılırken işçinin çalıştığı tüm zamanlar yıl, ay, gün hesabı olarak dikkate alınacak. Asgari ücret üzerinden işçinin tazminatını hesaplandığında bu işçinin 10 yıl 5 ay ve 15 gün çalışmış olduğunu varsayalım. Hesaplam şu şekilde yapılır;

• Giydirilmiş brüt ücret: 11.676 TL
• 10 yıllık tazminat: 116.760 TL
• 5 aylık tazminat: (11.676/12)X5 = 4.865 TL
• 15 günlük tazminat: (11.676/360)x15 = 486,5 TL
• Toplam tazminat: 122.111,5 TL

EYT’li emekliler ilk emekli maaşını hangi tarihte alacak?

Emekli maaşları için süreç hak sahibinin başvuru tarihinden sonra başlıyor. Ancak emekli maaşı hesaplaması dilekçenin verildiği aydan sonraki ay başı itibari ile yapılıyor.