TÜİK’in açıkladığı resmi verilerle tarım ve gıda ithalatının faturasını ortaya koyan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, “Tarıma verilen destekten çok daha fazlasını ithalata ve faiz ödemelerine veriyoruz. İthalatın gıda fiyatlarını düşürmediği açık” dedi.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Ocak-Haziran 2019 dönemi dış ticaret verilerinden yola çıkarak, tarım ve gıda ithalatının bilançosunu çıkardı.
Gıda ihracatı geçen yıla göre azaldı
TÜİK’in 31 Temmuz 2019 tarihinde yılın altı aylık dış ticaret verilerini açıkladığını hatırlatan ZMO İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Buna göre önceki yılın aynı dönemine göre 2019 yılının Ocak-Haziran döneminde gıda maddeleri ihracatı 8,4 milyar dolardan 8,2 milyar dolara geriledi. İthalat ise 7,2 milyar dolardan 6,3 milyar dolara geriledi.
Tarımsal ham madde ithalatı da geriledi
Gıda maddelerini üretmeye esas tarımsal ham madde ithalatı ise 3,3 milyar dolardan 2,8 milyar dolara geriledi. Bunda en etkili faktörlerin başında paramızın döviz karşısında değer yitirmesi gelmektedir. İthal ürüne ödediğimiz dövizin TL karşılığı ciddi anlamda artmış ve ithal ürünler daha pahalıya gelmeye başlamıştır.
Gıda maddeleri ihracatı hemen hemen aynı seviyesini korurken, tarımsal hammadde ithalatının yaklaşık %14 oranında gerilemesi, ihracat pazarını kaybetmek istemeyen gıda sanayinin hammadde ihtiyacını karşılamada iç pazara yönelmesine ve ülke içi gıda fiyatlarının yükselmesine neden olacaktır. Bunun önüne geçmek için çiftçinin sadece son 17 yılda ekmekten vazgeçtiği 3,4 milyon hektar tarım alanını tekrar ürünlerle donatmak şarttır.
“Buğday ithalatı yeni bir rekora koşuyor”
Önemli düzeyde ithalatçı olduğumuz bazı ürünlerde ise olumlu yönde atılmış ciddi bir adım görülmemektedir.
Türkiye, geçen yıl 5,8 milyon tona ulaşan buğday ithalatı ile rekor kırmıştır. Bu kapsamda geçen yılın ilk altı ayı ile karşılaştırıldığında buğday ithalatımız 2,9 milyon tondan bu yıl %24 artışla 3,6 milyon tona ulaşmıştır. Buğday ithalatında yeni bir rekora koşulmaktadır. Oysa 1990’lı yıllardan bu yana buğday üreticisinin emeğinin karşılığını alamadığı için terk ettiği 2,5 milyon hektarlık alan tekrar buğday üretiminde kullanılsa, yaklaşık 6,8 milyon ton ilave buğday üretmek mümkün olabilecek ve ithalata gerek kalmayacaktır.
Geçen yıl 2,1 milyon ton ithalatla rekor kıran mısırda da ithalat artarak devam etmektedir. Geçen yılın altı aylık döneminde 1,8 milyon ton olan mısır ithalatı, %22 artışla 2,2 milyon tona ulaşmıştır. Aynı dönem için ayçiçeği ithalatındaki artış da 526 bin tondan %68 artışla 886 bin tona ulaşmıştır. Buna karşın soya ithalatında %12 ve pamuk ithalatında ise %3 gerileme olmuştur.
Canlı hayvan ve kırmızı et ithalatı
Canlı hayvan ve kırmızı et ithalatının plansız ve kontrolsüz yapılması, hayvancılık sektörünü ve fiyatları olumsuz etkilemektedir. Bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında 2018 yılında kasaplık sığır ithalatı %15 artarken, besilik sığır ithalatı %82 ve koyun ithalatı %52 artmıştır. Sığır eti ithalatındaki artış ise %195 olmuştur. Depolar etle dolunca kesim zamanı gelen besilik hayvanlar kesilememiş, hayvanlar yağlanmaya başlayarak et kalitesi düşmüş, bu süre zarfında hayvanını beslemeye devam eden çiftçinin üretim maliyeti de artmıştır.
Yaşanan kontrolsüzlük sonrası bir önceki yılın altı aylık dönemi ile karşılaştırıldığında 2019 yılında besilik sığır ithalatı %51, kasaplık sığır ithalatı %87, koyun ithalatı %79 azalmıştır.
Aynı dönem için kırmızı et ithalatındaki gerileme ise %87 olmuştur.
“Tarım desteklerinden çok daha fazlası ithalat ve faiz ödemelerine gidiyor”
Bütçeden 2019 yılı tarımsal desteklemeleri için ayrılan kaynak 16,1 milyar TL’dir. Buğday, mısır, ayçiçeği, soya, pamuğun ithalatına ödenen 3,1 milyar doların TL karşılığı ise 17,3 milyar TL’dir. Buna canlı hayvan ve et ithalatını da eklediğimizde 2019 yılının sadece altı aylık döneminde bu birkaç ürünün ithalatına ödenen toplam 3,4 milyar doların TL karşılığı, 19 milyar TL’dir.
Tarıma 2018 yılında sağlanan destek 14,6 milyar TL’den %10 artışla 2019 yılında 16,1 milyar TL’ye yükseltilmiştir. Aynı dönemde faiz ödemeleri için ayrılan kaynak 74 milyar TL’den %58 artışla 117 milyar TL’ye yükseltilmiştir. Faiz giderleri için ayrılan kaynak tarım desteğinin tam 7 katıdır. Kaynaklar üretim için kullanılmalıdır.
Tarım destekleri tam olarak ödenmiyor
Tarım Kanunu 2006 yılında çıkarılmış ve tarımsal destek miktarı hükme bağlanmıştır. Yasanın, tarıma verilecek desteklerin milli gelirin %1’inden az olamayacağı hükmüne karşın verilen destek miktarı %0,4 ile %0,6 aralığında kalmıştır. Buna göre 2007 yılından 2018 yılına kadar çiftçiye verilmesi gereken tarım desteği 226 milyar TL iken, verilen destek 123 milyar TL eksiğiyle 103 milyar TL olmuştur.
Tarımda yurt dışına bağımlılıktan kurtulmak, halkımıza makul fiyatla kaliteli ürünler sunmak için tarımın alt yapı sorunlarının ivedilikle çözülmesi, desteklenmesi ve çiftçinin pazarlama kanallarının kolaylaştırılması şarttır.”
Yorum yazarak Gıda Hattı Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gıda Hattı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gıda Hattı editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gıda Hattı değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Gıda Hattı Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Gıda Hattı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Gıda Hattı editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Gıda Hattı değil haberi geçen ajanstır.