Standart bir eğitimde hepimiz öğretilen, Güneş Sistemi’nin merkezinde Güneş’in olduğu ve gezegenlerin Güneş etrafında döndüğüdür. Ancak gerçekte bundan daha fazlası var…
Japon Uzay Ajansı (JAXA) Gezegen Bilimcisi James O’Donoghue, Twitter’dan yaptığı açıklamada “Gerçekte her şey Güneş Sistemi’nin kütle merkezi etrafında dönüyor. Güneş dahi bu kütlenin etrafında dönüyor” dedi.
Kütle merkezi, bir cismin tamamen dengede olduğu bir nokta olarak tanımlanabilir. Kütle merkezi, etrafında kalacak tüm kütlenin, eşit olacağı bir konumdadır. Güneş Sistemi’nin kütle merkezi ile Güneş’in merkezi ise nadiren aynı yerdedir.
James O’Donoghue bunu görsel hale getirebilmek için harika bir animasyon da hazırladı. Bu animasyonda Güneş, Satürn ve Jüpiter’in Güneş Sistemi’nin kütle merkezi etrafında adeta bir halat çekme oyunu oynadığını gösteriyor.
Jüpiter’in kütlesi, tüm diğer gezegenlerin toplamından 2,5 kat daha büyük. Bu sayede Güneş’in küçük bir yörünge yapmasına neden oluyor.
Boş zamanlarında gezegen, yıldız ve ışık hızının nasıl hareket ettiğini göstermek için animasyonlar yapan O’Donoghue, “Çoğu zaman Güneş’i merkez alan bir yörüngede olduğumuz düşünülür. Ancak bu nadiren oluyor. Güneş Sistemi’nin kütle merkezinin Güneş’in merkeziyle denk gelmesi nadir bir durum” diyor.
Videoda Güneş’in hareketleri daha görünür hale gelmesi amacıyla büyütüldü, ancak Güneş kütle merkezi etrafında milyonlarca kilometre dönüyor, bazen üzerinden geçiyor, bazen uzaklaşıyor.
Bu hareket büyük oranda Jüpiter’in yer çekiminden kaynaklanıyor. Güneş Sistemi kütlesinin %99,8’ini Güneş oluşturuyor. Kalan %0,2’nin büyük bir kısmını ise Jüpiter taşıyor. Bu kütle de Güneş’i hafif bir şekilde çekiyor.
Güneşin hareketi Jüpiter’den etkileniyor
O’Donoghue, “Güneş aslında Jüpiter etrafında ufak bir yörünge yapıyor” diyor.
Güneş Sistemi’nde gezegenler ve ayları arasında da bir ağırlık merkezi var. Dünya ve Ay arasında da bu hareketleri O’Donoghue’nin videosundan görmek mümkün.
Özele, tüm gezegen sistemleri, hatta merkezde görünen yıldız ve gezegen de görünmez bir noktanın etrafında yörüngede dönüyor.
