Irak, yumurta, içecek ve dondurma ithalatının ardından makarna, sofralık tuz ve şehriye ithalatını da yasaklıyor. Söz konusu ürünler için ithalat yasakları, 60 gün sonra uygulamaya girecek ve bir yıl süreyle geçerli olacak.
Türkiye’nin gıda ve tarım ürünleri ihracatında önde gelen ülkelerden Irak, Mayıs ayı başından itibaren yumurta ithalatını, Haziran ayı başından itibaren de içecekler ve dondurma ithalatını yasaklamıştı.
Katar ise yine 1 Haziran 2019 itibariyle süt ve süt ürünleri ithalatında aldığı kararlarla, Türkiye’den süt ve süt ürünleri ihracatını da bitirme noktasına getirmişti.
Irak’a yumurta ihracatının kesilmesi üzerine zor duruma düşen yumurta sektörü, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’na yasağa karşı daha etkili olarak devreye girme çağrısı yapmıştı.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, 20 Haziran’da Türkiye-Irak İş Forumu için gittiği Bağdat’taki temasları sırasında Irak’ın ithalat yasaklarını gündeme getirmiş, Tarım ve Orman Bakanlığı da yumurta sektörünü rahatlatmak amacıyla 25 Haziran itibariyle sektörün yem ihtiyacını karşılaması amacıyla TMO tarafından vade farksız, 90 gün vadeli mısır satışlarını başlatmıştı.
Irak, makarna ithalatını da yasaklıyor
Bu gelişmelerin ardından Irak, sofralık tuz, şehriye türleri ve makarna çeşitleri için de ithalat yasağı kararını duyurdu.
Ticaret Bakanlığı Bağdat Ticaret Müşavirliğinden ihracatçı birliklerine gönderilen yazıda, söz konusu yasağı, Irak Gümrükler Genel İdaresi resmi sosyal medya hesabı üzerinden 19 Haziran 2019 tarihinde yayımladığı duyuru ile paylaştı.
Buna göre, Irak Bakanlar Kurulu’nun 28 Mayıs 2019 tarihli toplantısında, “sofralık tuz, şehriye türleri ve makarna çeşitlerinin” ithalatının yasaklamasına karar verilirken, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararının 60 günün ardından yürürlüğe gireceği ve bir yıl yürürlükte kalacağı belirtildi. Irak Gümrükler Genel İdaresi’nin kararında şunlar kaydedildi:
“2019 yılı 193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
Sanayi ve Madenler Bakanlığı’nın, 26 Mart ve 8 Nisan 2019 tarihli ve 18763 ve 21040 sayılı yazıları uyarınca ve Ekonomik İşler Komitesi’nin 27 Mayıs 2019 tarihli ve 458 sayılı yazısına istinaden, Bakanlar Kurulu 28 Mayıs 2019 tarihindeki toplantıda aşağıdakilere karar vermiştir:
- İlgili makamların “sofralık tuz, şehriye türleri ve makarna çeşitlerinin” ithalatını yasaklamasına.
- İşbu kararın alındığı tarihten 60 gün sonra yürürlüğe girmesine ve yürürlüğe giriş tarihinden itibaren bir yıl süre ile uygulanmasına…”
Türkiye, Irak’ın makarna ithalatı yasağından nasıl etkilenecek?
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre Türkiye, 2018 yılında 553 milyon 40 bin dolar karşılığı 1 milyon 208 bin ton makarna ihraç ederken, Irak, 78 bin 200 ton karşılığı 32,7 milyon dolarlık ihracatla, ilk 10 ülke arasında yer aldı. Irak’a 2019 yılının ilk 5 ayında ise 11,5 milyon dolar karşılığı 29 bin ton makarna ihraç edildi.
Irak’ın 60 gün sonra uygulamaya koyacağı ithalat yasağı, başta Gaziantep olmak üzere özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesindeki makarna ihracatçılarını olumsuz etkileyecek.
Türkiye’nin tuz ihracatı
Irak’ın ithalatı yasağı uygulayacağı tuzda ise Türkiye, geçen yıl 375 bin tonu aşkın ihracat karşılığında 30 milyon 412 bin dolar gelir elde etti. Irak, 25 bin ton karşılığı 3 milyon 290 bin dolarlık tuz ihracatıyla ikinci sırada yer aldı.
2019 yılının Ocak-Mayıs döneminde 313 bin 528 ton karşılığı 18 milyon 304 bin dolarlık toplam tuz ihracatının ise 12 bin 825 ton karşılığı 1 milyon 656 bin dolarlık bölümü, Irak’a gerçekleştirildi. Irak bu tutarla, ilk 5 aylık dönemde en fazla tuz ihraç edilen 5. ülke oldu.
Veriler, Irak’ın ithalatı yasağından sofralık tuz sektörünün de olumsuz etkileneceğini ortaya koyuyor.
