Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek adına çoğu kişi sağlıklı gıdalara yöneliyor. Ancak sağlıklı olduğunu düşündüğümüz her gıda, herkes için sağlıklı olmayabilir.
Gıda intoleransı nedir?
Sağlık faydalarıyla bilinen bir gıda, bazı insanların sağlığını olumsuz etkileyebilir. Örneğin, yumurta. Yumurtanın sağlık faydaları herkesçe bilinir. Ancak eğer vücut yumurtayı sindiremezse, içindeki proteinlere tepki vermeye başlar. Bu tepki, gıda intoleransı ya da besin intoleransı olarak adlandırılır.
Gıda intoleransı nasıl olur?
Vücutta bazı enzimlerin olmaması, bağırsak florasındaki sorunlar ya da bağırsak sendromu gibi sağlık sorunları; tüketilen gıdaların bağırsakta parçalanmasını önler. Dolayısıyla parçalanamayan gıdalar, doğrudan kana geçer. Parçalanamayan gıdalar, savunma mekanizmasını devreye sokar. Bunun sonucunda vücutta enflamasyonlar oluşur ve yan etkiler ortaya çıkar. Vücutta CRP değeri yükselir. Bu da, halsizlik, metabolizma yavaşlaması, bağırsak problemleri gibi sağlık sorunlarına yo açar. Eğer hasta gıdaya karşı olan hassasiyetini fark etmez ve tüketmeye devam ederse daha ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşılabilir. Kısacası, gıda intoleransı kişinin belirli gıdaları sindirmekte zorluk çekmesi olarak tanımlanabilir. Gıda intoleransı, geçici ya da kalıcı olarak gözlemlenebilir.
Geçici gıda intoleransı nedir?
Geçici gıda intoleransı, vücudun bazı gıdalara kısa süreli tepki vermesi olarak tanımlanabilir. Belirli bir yiyeceğin fazla tüketimi, vücudun bazı gıda katkı maddelerine geçici olarak tepki vermesi, polen mevsimi gibi bazı özel zamanlarda vücut dengesinin bozulması, soğuk algınlığı ya da grip gibi hastalıklar ve bağırsak mantarları görülmesi durumunda geçici gıda intoleransı meydana gelebilir. Kadınlarda adet öncesi dönemde, hamilelikten önce ya da sonra gıda intoleransı görülme riski artar.
Kalıcı gıda intoleransı nedir?
Belirli bir gıdanın vücutta sindirilememesi durumu, kalıcı gıda intoleransı olarak adlandırılır. Vücutta belirli gıdayı sindirmek için gerekli enzim bulunmadığı takdirde, o gıda sindirilemez ve gıda intoleransı görülür.
Gıda alerjisi ve gıda intoleransını birbirine karıştırmayın!
Gıda alerjisi ve gıda intoleransı farklı şeyler ve vücut, ikisine karşı farklı tepkiler. Gıda alerjisinde vücut, belirli gıdaları yabancı madde olarak algılar ve IgE tipinde antikorlar üreterek etkisiz hale getirmeye çalışır. Ancak gıda intoleransında, mide ve bağırsak belirli gıdalardan zarar görür ve o gıdaları bir daha kabul etmez.