Merkez Bankası, son 9 yılın en yüksek enflasyon oranının gerçekleştiği Ekim ayına ilişkin değerlendirmesinde, gıda yıllık enflasyonunun işlenmiş gıda fiyatları kaynaklı olarak yükseldiğini, petrol ve diğer girdi fiyatları ile döviz kurundaki gelişmelerle, enerji fiyatlarının son aylardaki yüksek artış eğilimini sürdürdüğünü bildirdi. Açıklamada, “Bu çerçevede, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi temel mal grubu öncülüğünde yükselmiştir” denildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim ayı Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu yayınladı.
“Yıllık enflasyon temel mal grubu öncülüğünde yükseldi”
Ekim ayında tüketici fiyatlarının yüzde 2,08 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun 0,70 puan yükselerek yüzde 11,90 olduğu vurgulanan açıklamada, “Bu dönemde gıda yıllık enflasyonu işlenmiş gıda fiyatları kaynaklı olarak yükselmiştir. Petrol ve diğer girdi fiyatları ile döviz kurundaki gelişmelerle, enerji fiyatları son aylardaki yüksek artış eğilimini sürdürmüştür. Temel mal enflasyonu, döviz kuru gelişmelerinin yanı sıra beyaz eşya ile mobilya sektöründeki geçici vergi indirimlerinin geri alınmasının etkisiyle yükselirken giyim grubundaki yöntem değişiminin yukarı yönlü etkisi azalarak da olsa sürmüştür. Hizmet grubunda ise yıllık enflasyon önemli bir değişim göstermemiştir. Bu çerçevede, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi temel mal grubu öncülüğünde yükselmiştir” ifadeleri kullanıldı.
Temel mal grubu ve enerjinin enflasyona katkısı arttı
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal ve enerji gruplarının katkısının sırasıyla 0,52 ve 0,12 puan arttığı, diğer alt grupların katkılarında ise belirgin bir değişim olmadığının görüldüğüne dikkat çekilen Merkez Bankası açıklamasında, “Temel mal grubu yıllık enflasyonu Ekim ayında 1,61 puan artarak yüzde 14,31’e ulaşmıştır. Bu dönemde, temel mal enflasyonunun yukarı yönlü seyrinde, döviz kuru gelişmeleri, geçici vergi indirimlerinin geri alınması, iktisadi faaliyetteki güçlü seyir ve giyim kaynaklı yöntemsel etkiler öne çıkmıştır” denildi.
Açıklamada, gıda enflasyonuna ilişkin şu değerlendirmelere yer verildi:
Gıda enflasyonunda “süt ürünleri” etkisi
“Ekim ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda fiyatlar yüzde 1,97 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 0,24 puan yükselerek yüzde 12,74 olmuştur.
Bu gelişmede, yıllık enflasyonu yüzde 11,68’e ulaşan işlenmiş gıda etkili olurken, bu grupta özellikle tereyağı (yüzde 8,22), peynir ve diğer süt ürünleri (yüzde 5,04) ile çay (yüzde 3,07) fiyatlarındaki aylık artışlar dikkat çekmiştir. Diğer taraftan, mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları kırmızı et öncülüğünde gerilemeye devam etmiştir. Taze meyve ve süt fiyatlarında ise belirgin artışlar gözlenmiştir. Bu gelişmelerle taze meyve-sebze dışı gıda grubu yıllık enflasyonu yüzde 13,00’e yükselmiştir.”
