Geçtiğimiz hafta ABD hisse senetleri uzun bir yükselişin ardından ilk kez gerilerken ABD Borsalar Komisyonu’nun yatırım bankası Goldman Sachs’ı mahkemeye vermesi, özellikle finans kuruluşları hisselerinde düşüşlere yol açtı. AgriPro tarafından hazırlanan haftalık piyasa raporuna göre; piyasaları hafta boyu meşgul eden Goldman Sachs konusu ve Başkan Obama yönetiminin finans kurumlarının hareket alanında 1930’lardan bu yana en ileri daraltmalar öngören kanun taslağı planları, piyasalara olumsuz yansıdı. Hafta boyu S&P 500 endeksi %0,2 oranında gerilerken Dow Jones sanayi endeksi %0,2 arttı.
Avrupa borsaları da geçen hafta 7 haftalık yükselisin ardından ilk kez gerilerken Golman Sachs haberi piyasalarda Yunanistan konusunun önüne geçti. Rapora göre, Almanya’da Deutsche Bank, Hollanda’da ING Bank hisseleri gerilerken, İzlanda’daki volkan patlaması sonucu tüm Avrupa’da uçuşların iptal edilmesiyle birlikte British Airways ve Lufthansa hisseleri de geriledi. Stoxx 600 endeksi 18 ülke endeksinin 12’sindeki gerilemelerle birlikte hafta boyu %0,7 oranında düşerken bu yıl kar edeceği dedikodularıyla İngiltere’de Royal Bank of Scotland hisseleri yükseliş yaşadı. Londra FTSE 100 endeksi hafta boyu %0,5 düşerken Frankfurt DAX %1,1, Paris CAC40 %1,6 geriledi.
Asya borsaları da geçen hafta düşerken Çin’in gayrimenkul pazarını sakinleştirmek için peşinatları yükseltmesi haberleriyle MSCI Asya Pasifik endeksi %0,8 oranında geriledi. Shanghai komozit endeksi hafta boyu gayrimenkul hisseleri öncülüğünde %1,1 oranında düşerken Tokyo Nikkei 225 endeksi otomotiv hisselerinin etkisiyle %0,9, Hong Kong, Hang Seng ise %1,5 düştü. 2010 yılının ilk çeyreğinde %11,9 büyüdüğü açıklanan Çin ekonomisinde büyüme büyük oranda gayrimenkul yatırımlarındaki hareketlilikten kaynaklanıyordu.
Türkiye’de geçen haftayı küresel piyasalara da bağlı olarak satış ağırlıklı seyirle geçirdi. Mart ayı basından bu yana rekor yükselişler yasayan İMKB geçen hafta %1,7 gibi bir gerileme yasarken Dolar Cuma gününü serbest piyasada 1,478 TL’den tamamladı. Euro ise kapanışta 2 TL seviyesindeydi. Faiz haftayı da %9 seviyesinin altında tamamlarken 25 Ocak 2012 vadeli gösterge bileşik faiz %8,91’den kapandı. Öte yandan Cuma günü MB tarafından yapılan döviz alım ihalesine 146 milyon dolar teklif geldi. MB’nin 30 milyon dolar aldığı ihalede ortalama fiyat 1,4768 TL şeklinde oluştu.
Emtia Piyasaları
Geçen hafta ham petrol son 10 haftadaki en dikey gerilemesini yaşarken fiyatlar $84-86 aralığında seyretti. Londra ICE vadeli işlemler borsasında Brent ham petrolü haftayı Dolardaki yükselişle $85,99 seviyesinden kapatırken Nymex hafif petrol New York’da Cuma akşamı varil başına $83,24 fiyatıyla kapandı. 19 hammaddenin kote edildiği Reuters/Jefferies CRB endeksi geçen hafta %1,2 düşerken enerji uzmanları gerilemeler yaşanan haftaya rağmen piyasalardaki iyileşmenin süreceği görüşünde birleştiler.
Tarımsal emtialarda ise geçen hafta genellikle artışlar yasandı. Chicago vadeli işlemler borsası geçen hafta boyu soya fasulyesi öncülüğünde artarken, soya yağı haftayı ton basına $8’dan fazla gerileyerek kapattı. Fasulye hafta boyu Çin’den gelen talep ve sıkışık ABD soya stoklarıyla $11 kadar yükselirken son 3 haftadaki en yüksek seviyesine geldi.
Küspe ton basına $5,70 kadar yükselirken geçen hafta Buğday $9, Mısır ise $5,5 arttı.
Malezya palm yağı MPOB tarafından açıklanan üretim rakamlarındaki artışla baskı altına girdi. Hafta boyu palm
yağları ton başına $2-3 kadar yükselirken, nakit piyasasında Cuma akşamı RBD Palm yağı için $812, RBD Palm
Olein için ise $818 FOB Malezya limanları seviyeleri kote ediliyordu. 19 nisan sabah seansında ise Kuala Lumpur BMD borsası Mayıs pozisyonu palm yağı 36 ringgit gibi ciddi bir düşüşle 2.504 seviyesinde seyrediyordu.
Geçen hafta Avrupa kanola yağı da diğer yağlarla birlikte kısmi düşüş yaşadı. 16 Nisan Cuma akşamı Kuzey Avrupa limanları teslim ham kanola yağı $914 FOB seviyesinde teklif ediliyordu.
Ayçiçeği kompleksinde geçen hafta gerilemeler yaşandı. Ayçiçeği tohumu geçen hafta ton basına $5-6 düşerken
Ukrayna kaynaklı tekliflerde artışlar gözlendi. Ukrayna’da sezon sonuna doğru kırma marjlarının erozyona
uğramasıyla birlikte ihracata yönelen ticaret firmaları yeni sezon öncesinde stoklarını paraya çevirme yoluna gidiyorlar.
Ham ayçiçeği yağı geçen hafta boyu $15 kadar düşerken Cuma günü $840 FOB Karadeniz limanları seviyesinden
teklif edildi. Çiçekte ise Ukrayna menşeli CIF Marmara teklifleri $463-470 aralığında seyretti.
Ocak ve Şubat aylarında Türkiye rekor seviyede ayçiçeği tohumu ithalatı yaptı. Dış Ticaret rakamlarına göre yılın ilk 2 ayında 113.000 ton ayçiçeği tohumu ithalatı yapılırken, aynı dönemde 17.500 ton kanola tohumu, 340.000 ton soya fasulyesi, 25.600 ton ham ayçiçeği yağı, 51.000 ton palm yağı ve 7.000 ton da ham mısır yağı ithal edildi. Ayçiçeği tohumundaki yüksek rakamın sebebi bilindiği gibi çoğunlukla fiktiflerde lisansların verilmesini bekleyen stokların ithalatından kaynaklandı.
Mart ayı boyunca 3 ihracatçı ülke toplam 354.000 ton ham ayçiçeği yağı ihraç etti. Hamburg’da yerleşik Oil World’ün rakamlarına göre Ukrayna 199.000 tonla ilk sırada yer alırken, Arjantin 125.000 ton, Rusya ise 30.000 ton civarında ham ayçiçeği yağı ihracatı yapmış oldu. İthalatta ise en büyük pay 52.700 tonla Hindistan’ın olurken, Çin 42.000 ton, Mısır 35.000 ton ithal etti. Ekim-Mart dönemindeki toplam ham ayçiçeği yağı ihracatı ise 1,84 milyon tona ulaşmış oldu.
Çin’in mart ayı toplam soya ithalatının geçen yıla göre %3,9 artışla 4,01 milyon ton olduğu açıklandı. Çin Ticaret
Bakanlığı, Nisan ayı soya fasulyesi ithalat tahminini ise 4,3 milyon ton olarak verdi. Hükümet destekli bir araştırmaya göre ise Mayıs ve Haziran ayları soya ithalatı 5-5,5 milyon ton aralığında seyredecek. Çin’in artarak süren soya ithalatının sezon sonuna yaklaşırken piyasalara fiyat artısı olarak yansıyacağı görüşündeyiz.
Hindistan’ın Mart ayı bitkisel yağ ithalatı 632.868 ton olarak açıklandı. Hindistan bitkisel yağ sanayicileri derneği
SEA’nın geçen Çarşamba günkü açıklamasına göre düşen fiyatlar ve sıfır gümrük vergisi ile rekabetçi hale gelen
ithalatla birlikte içerde kırma düştü. SEA’nın açıklamasında Hindistan’da 18 milyon ton civarında yağlı tohum dolara karşı kuvvetli rupee ile müşteri beklerken, limanlarda 700-800.000 ton bitkisel yağ stoku bulunduğu belirtildi.
İç Piyasa
İç piyasada geçen hafta bir önceki haftadaki hareketliliğe nazaran oldukça sakin geçerken küspede hareketlilik
yaşandı. Ham ayçiçeği yağı fiyatları kısıtlı talep ve düşük kurla 1.920-1.950 arasında işlem görürken Ege’de 100-250 ton arası işlemler $1.300 seviyelerinden yapıldı.
Fiyat Kotasonları
16 Nisan Cuma akşamı görülen endikatif fiyatlar:
İthal:
– Ham Ayçiçeği Yağı – CIF Marmara/Mersin $ 87/$ 800
– Ham degam Soya Yağı – CIF TR $ 920
– ABD menseli Ham Mısırözü yağı – CIF TR $ 1.000
– AB menseli Ham Mısırözü yağı – CIF TR $ 1.060
– RBD Palm Yağı – CIF TR $ 872
– RBD Palm Olein – CIF TR $ 878
– RBD Palm Stearin- CIF TR $ 875
– Ayçiçeği Tohumu – CIF Marmara $ 465
– Kanola Tohumu – CIF Marmara $ 460
– ABD Soya Fasulyesi – CIF TR – $ 430
– Güney Amerika Soya fasulyesi – CIF TR – $ 425
– 11,5 protein Rus ekmeklik buğday – CIF Marmara – $ 175
– 12,5 protein Rus ekmeklik buğday – CIF Marmara – $ 180
– 13,5 protein Rus ekmeklik buğday – CIF Marmara – $ 190
İç Piyasa:
– Ham Ayçiçeği Yağı – Trakya teslim – 1.940 TL
– Ham Kanola Yağı – Ege/Çukurova teslim – $ 1.110
– Ham Soya Yağı – Ege/Çukurova teslim – $ 1.025
– Nötr Pamuk Yağı – 1.820 TL
– 28 protein Ayçiçeği küspesi – Trakya/Ege/Çukurova teslim – 265 TL/290 TL/300 TL
– Kanola küspesi – Ege teslim – $ 300
– Soya Küspesi – Ege/Çukurova teslim – $ 505
– Pamuk Küspesi Çukurova teslim – 535 TL
Geçmiş tarihli haftalık raporlara http://www.agripro.com.tr/Raporlar.aspx linkinden ulaşabilirsiniz.
