Geçen hafta emtialar Çin’den gelen anti-enflasyonist tedbirler ve yükselen Dolarla birlikte karışık bir görüntü çizerken, tarımsal ürünlerde küçük miktarlarda da olsa artış devam etti.
AgriPro’nun 15 Şubat tarihli piyasa raporuna göre geçtiğimiz hafta Altın ons başına $1.090 seviyesine gerilerken Brent ham petrolü Londra’da haftayı %4,8 oranında artışla $72,90 fiyatıyla kapattı. New York’ta Nymex hafif ham petrol ise Cuma aksamı $74,13 fiyatıyla kapandı. Tarımsal emtialar ise geçen haftayı genellikle yükselişlerle geçirdi. Chicago vadeli işlemler borsasında soya yağı, Amerikan Tarım Bakanlığı mahsul raporu ile birlikte, özellikle haftanın ilk 2 günündeki artışlarla, haftayı ton başına $18,52 yükselişle kapatırken son iki haftada $37’dan fazla artmış oldu. Geçen hafta boyu soya fasulyesi yakın kontratta ton başına $11,61 artarken küspe $3,3, Buğday $4,85 Mısır ise $3,67 yükseldi.
Amerikan Tarım Bakanlığı USDA, geçen Salı günü yayınladığı mahsul raporunda 2009-2010 soya yılsonu stoklarının artan ihracat ve beklenenden fazla kırma ile düştüğünü duyururken, rapor piyasalara kısmi sağlamlık olarak yansıdı. Piyasa analistleri, bu haberle Güney Amerika’daki rekor mahsul arasında gitme gelme yaşarken ABD soya yağı üretiminin Amerikan Çevre Koruma Ajansı EPA’nın biyodizel kararıyla artarak, kullanımın yükseleceği beklentisiyle sağlamlık yönünde görüş bildirdiler. Bilindiği gibi ABD’de 180 adet biyodizel tesisi 2009 yılında 1,2 milyon ton kadar biyoyakıt üretmişti. Galon basına $1 olan ($300/ton) vergi teşvikinin 31 Aralık’ta sona ermesiyle üretim tamamen durma noktasına gelmişti. 2010 yılında ise yeni yasayla üretimin 2 milyon ton civarına çıkması ve hammadde olarak soya yağı kullanımının %60’lar seviyesine çıkması bekleniyor. Bu durumda 2009 yılında 850.000 ton olan biyodizelde soya yağı kullanımının 2010 yılında 1,3 milyon ton civarına çıkması mümkün görünmekte.
Malezya palm yağları da geçen hafta soya yağındaki yükseliş ve kısa pozisyonların kapatılması ile birlikte artışlar gösterdi. Hafta boyu $15-20 yükselen palm yağları Cuma akşamı nakit piyasası kapanışında, RBD Palm yağı için $775, RBD Palm Olein ise $790 FOB Malezya limanları seviyesinden kote ediliyordu. Bugün Kuala Lumpur BMD borsası Çin yeni yılı münasebetiyle kapalı olacak.
Geçen hafta Avrupa’da kanola yağı sakin bir görünüm çizerken diğer piyasalardaki yükseliş kanola yağına kısmi olarak yansıdı. Avrupa limanları teslim ham kanola yağı Cuma akşamı €645 FOB seviyesinde teklif ediliyordu.
Ayçiçeği kompleksinde ise geçen hafta sakin geçti. Mısır ihalesi sonuçlarını bekleyen alıcı ve satıcılar genellikle gönülsüz görünürken Cuma günü Karadeniz menşeli ham ayçiçeği yağı $10’lık sürpriz bir artış gösterdi. Soya yağına göre hala ucuz olan ayçiçeği yağındaki bu artışın bir tırmanmanın habercisi olup olmadığı belirsizliği sürerken Cuma akşamı ham ayçiçeği yağı $885 FOB, $910 CIF Marmara fiyatından teklif edilmeye başladı. Ayçiçeği tohumunda ise Türkiye’de lisansların dağıtılması sonrası alıcıların acil talep göstermemesi teklif sayısında artışa yol açmadı ve özellikle Bulgaristan kaynaklı satıcılar piyasada görünmedi. Fiyat artışı beklentisi içindeki satıcılar, Türkiye’den bu hafta başlaması beklenen Mart-Nisan yüklemeli taleplerle birlikte ortaya çıkacağı ve tohum fiyatlarının azalan tedarikle uyumlu olarak yukarıya doğru hareketleneceği görüşündeler.
Brezilya ulusal emtia tedarik ajansı Conab, 2009-10 ülke soya rekoltesini 66,7 milyon ton olarak yukarı düzeltti. Yine Brezilya’nın sayım istatistik ajansı IBGE ise rekolteyi geçen hafta 66,1 milyon ton olarak tahmin etti. Brezilya’nın rekor 2009-10 soya rekoltesi tahmininde son söz ise yine geçen hafta içinde Brezilya bitkisel yağ sanayicileri derneği Abiove’den 65,2 milyon ton olarak geldi.
Dünya 2009-10 buğday rekoltesi geçen hafta Pazartesi günü Alman analist firması F.O. Licht tarafından 675,5 milyon ton olarak yukarı düzeltildi. Bir önceki tahmini 674 milyon ton olan Fitch, düzeltmenin Karadeniz’de rekoltenin beklenenden yüksek çıkmasına bağlı olduğunu söylerken Karadeniz menşeli buğday fiyatlarındaki serbest düşüş geçen hafta da devam etti. Çarşamba günü ise USDA aylık mahsul raporunda dünya buğday rekoltesini 677,44 milyon ton olarak verdi.
İhale ve Alımlar
Geçen hafta Çarşamba günü Mısır, ihaleyle 25.000 ton bitkisel yağ alımı yaptı. Alımda 10.000 ton ham ayçiçeği yağı Noble firmasından $887 CIF fiyatıyla yapılırken 15.000 ton soya yağı alımı ise $881 CIF fiyatıyla yapıldı. Mısır 30- 40.000 ton ilave bitkisel yağ alımı için ise yeniden ihaleye çıktı. Yeni ihaleye verilen tekliflerin ayçiçeğinde $887-933, soyada ise $882-896 aralığında olduğu duyumları geliyor.
Hindistan geçtiğimiz hafta Perşembe günü İran, Vietnam ve Japonya’ya toplam 89.000 ton soya küspesi satışı yaptı.
Güney Amerika’dan gelmesi beklenen daha düşük fiyatlara rağmen yüklemedeki avantajla açılan pencerede yapılan satışın Şubat ikinci yarı ve Mart ayı ilk yarı olarak $403-423 C+F fiyat aralığında yapıldığı, Japonya’ya yapılan 36.000 ton satışın ise $423 C+F olarak gerçekleştiği bildirildi. Vietnam 30.000 ton alımı $416 C+F fiyatından yaparken İran 23.000 ton küspeye $403 C+F fiyatı ödemiş oldu.
Japonya tarım bakanlığı geçen hafta haftalık ihalesinde 105.000 ton 1-13 Nisan yüklemeli ekmeklik buğday alımı yaptı. Irak tahıl ofisi geçtiğimiz hafta Louis Dreyfus, Nidera ve ADM firmalarından 400.000 ton Kanada menşeli ekmeklik buğday alımı yaptı. Nisan-Mayıs yüklemeli olarak yapılan alımda fiyatlar $215 FOB seviyelerinden gerçekleşti. Bangladeş geçen hafta ihaleyle 100.000 ton ekmeklik buğday alımı yaptı. Nisan-Mayıs yüklemeli olarak yapılan alım $239.40 C+F fiyatıyla yapıldı.
İç Piyasa
Geçtiğimiz hafta sektör dağıtılan tarife kontenjanları lisansları ve kime yüzde kaç lisans verildiği konusu ile meşgulken lisansların ağırlıkla %90-96 ağırlığında verildiğini gözlemlendi. Trakya’da ham yağ sağlamlığını korurken küspe 250- 255 TL seviyelerine geriledi ve fiktifte malı olan birçok sanayici hummalı bir şekilde ithalat işlemlerine koyuldu.
Genellikle sakin geçen hafta boyunca ithalatçılar yeni sözleşmelere girmekten ziyade eldeki malların ithalatı ile uğraşırken dış piyasada satıcılar sakin bir görüntü çizdi. Tek tük ayçiçeği tohumu teklifleri $480-485 CIF Marmara seviyelerinde görülürken hafta genellikle ticaret firmaları arasında sohbet ve durum değerlendirmesiyle geçti.
Fiyat Kotasyonları
Cuma akşamı görülen endikatif fiyatlar:
İthal:
– Ham Ayçiçeği Yağı – CIF Marmara/Mersin $ 910/$ 920
– Ham degam Soya Yağı – CIF TR $ 915
– ABD menşeli Ham Mısırözü yağı – CIF TR $ 1.030
– A.B. menşeli Ham Mısırözü yağı – CIF TR $ 1.050
– RBD Palm Yağı – CIF TR $ 835
– RBD Palm Olein – CIF TR $ 850
– RBD Palm Stearin- CIF TR $ 795
– Ayçiçeği Tohumu – CIF Marmara $ 485
– Ayçiçeği Tohumu – Bandırma depo teslim $ 495
– Kanola Tohumu – CIF Marmara $ 445
– ABD Soya Fasulyesi – CIF TR – $ 428
– Güney Amerika (Arjantin) Soya fasulyesi – CIF TR – $ 418
– 36 protein Ayçiçeği Küspesi – CIF Marmara – $ 228
– 11,5 protein Rus ekmeklik buğday – CIF Marmara – $ 175
– 12,5 protein Rus ekmeklik buğday – CIF Marmara – $ 185
– 13,5 protein Rus ekmeklik buğday – CIF Marmara – $ 205
İç Piyasa:
– Ham Ayçiçeği Yağı – Trakya teslim – 1.800 TL
– Ham Kanola Yağı – Ege teslim – $ 1.010
– Ham Soya Yağı – Ege / Çukurova teslim – $ 1.015
– Ham Degam Soya Yağı – Ege / Çukurova teslim – $ 1.035
– Nötr Pamuk Yağı – 1.650 TL
– 28 protein Ayçiçeği küspesi – Trakya/Ege teslim – 255 TL/275 TL
– Kanola küspesi – Ege teslim – $ 300
– Soya Küspesi – Ege/Çukurova teslim – $ 515
– Pamuk Küspesi Çukurova teslim – 470 TL
www.gidahatti.com/15.02.2009
