Uzakdoğu’nun ekonomi devi Çin’de ekonomideki yavaşlamaya bağlı olarak %7 kayıpla açılan Şangay Borsası hemen kapatıldı ama bu tüm dünyada piyasaları alt üst etmeye yetti. Çin merkezli riskler nedeniyle borsalarda düşüşü işaret eden kırmızı renkler artarken, kayıplar %3’e ulaştı. Dolar da tüm para birimlerine karşı güçlendi.
Çin’de Ağustos 2015’de yaşanan piyasadaki çalkantının yeniden yaşanmaması için borsada %5 ve %7 kuralı getirilmişti. Buna göre Çin’in 300 büyük şirketini içeren CSI300 endeksinde %5 düşüş yaşadığında işlemlere 15 dakika ara veriliyor. Düşüş %7’yi bulduğunda ise borsalar o gün işleme kapatılıyor.
6.5 trilyon dolarla dünyanın ikinci büyük piyasası Çin borsaları, dün son 25 yılın en kısa seansını yaşadı. Şangay borsası %7’lik düşüşün ardından hemen kapatılırken, bu gelişme tüm dünyada finans piyasalarını sarsmaya yetti. Avrupa borsalarında %2,75-3 oranında kayıplar yaşandı. Çin kaynaklı risk dolayısıyla yatırımlar dolar ve altına yönelince, para birimlerindeki kayıp yaklaşık %2 olurken, altının onsu 1.103 doları geçerek son iki ayın zirvesine çıktı. Uluslararası piyasalarda petrolün fiyatı da 33 doların altını gördü.
Türkiye’de Çin kaynaklı gelişmelerde payına düşeni aldı. Türk Lirası %0,8 civarındaki kayıpla 3.0281 liraya yükseldi.
Ekonomistler, Çin borsalarında yaşanan gelişmelerin dünya finans piyasalarını bu denli etkilemesini, Çin’in dünyanın ikinci büyük ekonomisi, dünya ticaretinin bir numaralı oyuncusu ve dünyanın en büyük emtia ithalatçısı olmasına bağlıyor. Çin ekonomisinde büyüme yavaşlayınca emtia ihracatı azalıyor ve küresel ticaret sekteye uğruyor.
Dr. Kıyamet uyardı
Finans piyasalarında Dr. Kıyamet olarak tanınan ünlü yatırım uzmanı Marc Faber, Çin’de ekonominin yavaşladığının iki yıldır belli olduğunun altını çizdi, Çin’in önemli bir borç balonu olduğunu söyledi. Faber “Hisse senedi piyasasında ve emtia fiyatlarında sert bir inişe şahit olduk, şimdi de ekonomide sert bir iniş görebiliriz. Sorunun nasıl çözüleceğini bilmiyoruz. Ekonomide ve şimdiden sert iniş yapmış olan çelik üretimi gibi bazı sektörlerde önemli bir zayıflama şeklinde de gerçekleşebilir. Çin’e ilişkin aşırı iyimser olmaktansa aşırı tedbirli olmayı tercih ederim” dedi.
Yine ünlü yatırımcılardan George Soros da küresel piyasaların bir krizin başlangıcında olduğunu söyledi. Çin’in yeni bir büyüme modeli bulmakta zorlandığını ve para birimi devalüasyonunun sorunları dünyanın diğer kısımlarına transfer ettiğini vurgulayan Soros, ayrıca, pozitif faize geri dönmenin gelişen dünya için büyük bir sorun olduğunu da kaydetti, “Mevcut ortam bana 2008’deki krizi hatırlatıyor” şeklinde konuştu.
Dünya Bankası büyüme oranlarını revize etti
Küresel ekonomi için büyüme tahminini bu yıl %3,3’ten %2,9’a aşağı yönlü revize eden Dünya Bankası da, gelişmekte olan ülke ekonomilerinin kaydetmesi beklenen zayıf büyüme nedeniyle küresel ekonominin ivme kaybedeceğine dikkat çekti. Türkiye ekonomisinde 2016 ve 2017 yılları için %3,5 olarak açıklanan büyüme tahminlerinde bir değişikliğe gitmeyen Dünya Bankası, Türkiye’nin 2015’te %4,2 büyüdüğünü öngörürken, 2018 için büyüme tahminini ise %3,4 olarak açıkladı.
Dünya Bankası’na göre, finans piyasalarını sarsan Çin’in bu yıl %6,7, 2017 ve 1018’de ise %6,5 büyümesi bekleniyor.
GIDAHATTI DERGİSİNİ ÜCRETSİZ İNDİRİN
