Brusella insanlarda önemli halk sağlığı sorunlarına neden olan hayvanlardan insanlara bulaşan bir hastalıktır. Hastalık insanlarda Malta Humması, Akdeniz Humması ve dalgalı ateş olarak da bilinmektedir. Brusella ülkemizde ve tüm dünyada yaygın olarak görülmektedir. Dünya da en çok Akdeniz ülkeleri, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika da görülmektedir. İnsanlarda en çok hastalık yapan türleri Brucella melitensis, B. suis ve B. abortus’tur. Peki brusella belirtileri nelerdir, tedavisi ne kadar sürer?
Brusella belirtileri nelerdir?
Brusella mikrobu vücuda alındıktan sonra hastalık yapma süresi bir haftadan birkaç aya kadar değişmektedir. Brusella hastalığının belirtileri;
- Aşırı terleme
- Üşüme
- Dalgalı ateş
- Halsizlik
- Titreme
- İştahsızlık
- Baş ağrısı
- Kilo kaybı
- Kas, eklem ve sırt ağrıları
- Diz ağrıları
- İshal
olabilir.
Brucella nasıl bulaşır?
Brusella mikrobu insanlara nasıl bulaşır?
-
Hasta hayvanlar ile temas ile
-
Mikrop içeren çiğ süt, çiğ sütten yapılmış süt ürünleri veya çiğ veya iyi pişmemiş et tüketimi ile
-
Solunum yolu ile bulaşabilir.
Brusella mikrobunun en sık karşılaşılan bulaşma şekli mikrop barındıran çiğ süt, bu sütten üretilmiş taze peynir, tereyağı, dondurma gibi gıdaların tüketilmesi sonucundadır. Aynı zamanda toplumların beslenme alışkanlıkları da bu hastalığın bulaşma şekli ile yakından ilgilidir. Çiğ süt veya az pişmiş et tüketen toplumlarda bu hastalık ile daha çok karşılaşılmaktadır. Bunların yanı sıra WHO (Dünya Sağlık Örgütü) hasta hayvanların dışkıları bulaşmış sebze ve meyvelerle de bu hastalığın bulaşabileceğini bildirmiştir. O nedenle sebze ve meyvelerin iyi yıkanarak tüketilmesi gerekmektedir.
Temas ile bulaşmada bu hastalığa sahip hayvanlara müdahale ederken gerekli önlemleri almamak hastalığın yaralı veya hasarlı deriden bulaşmasına neden olabilir. Aynı şekilde kesim sırasında da brusella mikrobu insanlara bulaşabilir.
Brusella insandan insana geçer mi?
Brusella mikrobu insandan insana nadiren olsa da cinsel yolla bulaşabilir. Aynı zamanda nadiren hasta annelerin çocuklarını emzirmesi sırasında süt yoluyla da bulaşabilir. Hastalığın bulaşmasında en önemli yol gıdalar, solunum ve temas yoludur.
Brusella tedavisi ne kadar sürer?
Brucella hastalığının tedavisinde erken teşhis çok önemlidir. Kesin teşhis için aglütinasyon testilerinin yapılması gerekmektedir.Hastalığın belirtileri çoğu zaman grip belirtilerine benzediği için gözden kaçabilir. Bu nedenle çiğ et veya süt ürünleri tüketiyorsanız ve bu belirtilere sahipseniz doktorunuza mutlaka çiğ et veya süt ürünleri tükettiğinizi bildiriniz.
Bu hastalığın tedavisinde uzun süreli (5-8 hafta) kombine antibiyotikler kullanılmaktadır. Hastalığın teşhis edilememesi veya geç teşhis edilmesi ölüm ile sonuçlanabilir.
Brucella gıdalarda ne kadar canlı kalır?
Çiğ süt ile yapılmış;
- Tereyağında 3-5 ay
- Peynirlerde 45 gün ile 20 hafta arasında
- Dondurmalarda 1 ay
- Sütte 1-3 gün
canlı kalabilir.
Brusella’dan nasıl korunurum?
Bu hastalıktan korunmak için;
- Çiğ süt, çiğ sütten yapılmış peynir, tereyağı, krema, dondurma gibi ürünleri dikkatli tüketmek
- Az pişmiş veya çiğ et yememek
- Çiğ süt alıyorsanız iyi kaynatmak (65 derecelik sıcaklıkta 30 dakika kaynatma ile mikrobu öldürebilirsiniz.)
- Güvenmediğiniz veya bilmediğiniz yerlerden süt ürünleri almaktan kaçınmak
- Sebze ve meyveleri iyi yıkayarak tüketmek
- Hasta veya hastalıktan şüpheli hayvanlara temastan kaçınmak
WHO (Dünya Sağlık Örgütü) verilerine göre her yıl 500.000 kişi bruselladan etkilenmektedir. Ülkemizde bu hastalık yaygın olarak görülmektedir. En önemli bulaşma kaynağı ise inek, koyun ve keçilerden elde edilen pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleridir. Bu nedenle pastörize veya UHT ürünlerin tüketimi oldukça önemlidir. Türkiye de 1980 yılından itibaren hastalığa yakalanan kişi sayısında önemli bir artış gözlemlenmiştir.
