Yapılan yeni bir çalışma, arpa veya arpa içeren gıdaları tüketmenin, kalp damar riskiyle ilişkili kolesterol türlerini önemli derecede azalttığını gösterdi.
14 denemenin verilerini inceleyen çalışmada, arpanın hem düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) hem de yüksek yoğunluklu olmayan lipoproteini (non-HDL) %7 oranında azalttığı görüldü.
Çalışmada arpanın yulafa benzer kolesterol düşürücü etki yaptığı gösterildi. Yulaf, faydaları nedeniyle sıkça tercih edilen bir tahıl.
Yüksek kolesterol ve diyabet tehlikesi
Bir çalışmada ilk kez arpa ve ürünlerinin LDL, non-LDL, apolipoprotein B (apoB) üzerindeki etkisi incelendi. ApoB, kötü kolesterolü kan yoluyla taşıyan bir lipoprotein. Kanda bulunan toplam ‘kötü kolesterol’ü gösteren non-HDL ve apoB’nin ölçülmesi, kalp ve damar riskinin daha isabetli değerlendirilmesini sağladı.
St. Michael’s Risk Etmeni Müdahale Merkezi araştırmacısı ve yardımcı direktörü olan Vladimir Vuksan, “Bulgular, kalp damar hastalığı riski yüksek olanlar için oldukça önemli” dedi ve örnek olarak LDL kolesterol seviyesi normal, ancak non-HDL veya apo B seviyesi yüksek olan Tip 2 diyabet hastalarını gösterdi.
Kalp damar hastalığı ve felç için başlıca risk etmenleri arasında olan yüksek kolesterol ve diyabet, eskiden beri ilaçlarla tedavi ediliyor. Ancak Dr. Vuksan’ın çalışması, beslenme ve yaşam tarzı değişimlerinin bu risk etmenlerini nasıl azaltabileceği üzerinde duruyor.
Arpanın kolesterol düşürücü etkileri
Dr. Vuksan, “Arpanın kolesterol düşürücü etkileri kanıtlandı ve Kanada’da kalp damar hastalığı riskini azaltma stratejisine dahil edildi. Health Canada, FDA ve dünya çapındaki bazı sağlık kuruluşları, arpanın LDL kolesterolü azalttığı yönündeki sağlık beyanlarını halihazırda onaylamış durumda. Ancak bu, arpanın diğer zararlı lipitler üzerinde etkisini gösteren ilk inceleme” dedi.
Dr. Vuksan’a göre, arpa, faydalarına karşın yulaf gibi “sağlık için önerilen” diğer gıdalar kadar yaygın tüketilmiyor. Geçtiğimiz 10 yılda arpa tüketimi %35 azaldı. Dünyanın en büyük 5 üreticisi arasında olan Kanada, yılda 10 megaton (milyon ton) arpa üretiyor. İnsan tüketimi, yetiştirilen arpanın yalnızca %2’sini oluşturuyor. Arpanın geriye kalanı hayvancılık için kullanılıyor.
Besinsel lif yönünden zengin olan arpa, yulafın 2 katı protein ve yarısı kadar kalori içeriyor. Bu özellikler, beslenmesine ve sağlığına dikkat edenler için oldukça önemli.