Denizi kirlettiği gerekçesiyle kıyılarda üretim yapmaları tartışmalara neden olan balık çiftlikleri taşınmaya başladı. Akuakültür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Seferbay, Danıştay’ın; Çevre ve Orman Bakanlığı’nın balık çiftliklerinin taşınmasına yönelik tebliğinin yürütmesini durduran kararına rağmen taşınmaların sürdüğünü söyledi.
Taşınmaların bir ay içinde tamamlanacağını belirten Seferbay, "İzmir’deki balık çiftlikleri açığa çıkmaya başladı. Bir ay içinde kıyıda hiçbir işletme kalmayacak. Tebliğin yürütmesi hiç durdurulmamış gibi kıyılardan açıklara çıkıyoruz. Böyle olması gerektiğine inanıyoruz. Ancak taşınma zamanı konusunda sıkıntı yaşamak istemiyoruz" dedi. Çevre ve Orman Bakanlığı’nın tebliği hakkında Danıştay’a açtıkları davada kendileri için olumlu bir karar çıktığını ve tebliğin yürütmesinin durdurulduğunu hatırlatan Seferbay, şunları söyledi: "Diğer kirleticilere geçiş süresi tanınmasına rağmen 4 ayda balık çiftliklerinin kapatılmasına karar verilmişti. Çevre ve Orman Bakanlığı verilerinde balık çiftlikleri denizleri kirleten faktörler arasında 14. sırada yer alıyor, kirletme oranı ise yüzde 3. Oysa kıyılardaki birçok belediyenin arıtma tesisi yok. Ancak onlar için bir yaptırım uygulanmıyor. Bugüne kadar balık çiftliklerinin kirlilik yarattığına dair bilimsel tespit olmadığı halde sektörü yok edercesine adımlar atıldı. Fakat Danıştay kararında taşınacak yerler belirlenmeden, bilimsel kriterler tespit edilmeden, yönetmelikle ince detayları düzenlemeden tebliğ yayınlanamayacağı belirtildi. Ayrıca hukuksal ders niteliğinde bir ifadeyle canlı varlık barındıran çiftliklerin özel durumu göz önüne alınarak faaliyetlerin hem çevreye hem de ekonomiye zarar vermeden taşınmasının yasal zorluluk olduğu ifade edildi."
Taşınma maliyeti karşılanmalı
Sektör olarak açığa çıkmaya karşı olmadıklarını belirten Seferbay, "Bize daha önce izin verilen yerde üretim faaliyetini sürdürüyoruz. Eğer gitmemiz gerekiyorsa bunun için bize yer gösterilmesini ve zaman verilmesini istiyoruz. Potansiyel üretim havzaları belirlenmeli. Taşınma maliyetlerinin de karşılanması gerekiyor. Türkiye’nin yılda 80 bin tonluk üretimi var. Bunun taşınması için de 80 milyon YTL gerekiyor. Bu maliyetin üreticinin üzerine yüklenmesi son derece yanlış" dedi.
Yol haritası istiyoruz
Balık çiftliklerinin durumuna ilişkin yeni yönetmeliğin çıkmasını beklediklerini dile getiren Seferbay, "Ancak yeni yönetmelik ‘ben yaptım, oldu’ mantığıyla yapılmamalı. Sivil toplum kuruluşlarının ve akademisyenlerin görüşleri alınmalı. Sektör olarak yol haritası istiyoruz. Dayatmalar sektörün yarattığı katma değeri öldürüyor. Panikle yapılan satışlar nedeniyle ürünlerin değeri düşüyor. Ayrıca kapasite artırmak isteyen Yunan ve Norveçli yatırımcılar da bundan vazgeçtiler" şeklinde konuştu.
1 milyar dolarlık katma değer
Balıkçılık sektörünün çok hızlı büyüdüğünü, geçen yıl 350 milyon dolar olan ihracatın bu yıl 500 milyon dolara çıkmasını beklediklerini kaydeden Akuakültür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Seferbay, şunları söyledi: "Sektörümüzün iç ve dış ticarette yarattığı katma değer bu yıl sonunda 1 milyar doları bulacak. Önü açık ve gelişen balıkçılık sektörü yok edilmemeli. Ayrıca balık çiftlikleri çevreyi kirletmez. Çünkü balık kirli bir ortamda yetişemez. Ayrıca doğal stoklar üzerindeki av baskısını azalttığımız için doğadaki dengenin korunmasına yardımcı oluyoruz. Bilinçsiz avlanma nedeniyle yıllık av 750 bin tondan 350 bin tona indi. Ege’de 26 tür yok oldu. Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan türleri üretiyoruz. Levrek ve çipura ile başlayan üretim orkinos, soman, alabalık, sazan, eşkina, çizgili mercan, karagöz, mırmır, kalkan gibi çok sayıda çeşitle devam ediyor."
İzmir’de 65, Muğla’da 215 işletme olduğunu, Karadeniz ve Akdeniz’deki çiftliklerle de toplam sayısının 350’yi bulduğunu dile getiren Seferbay, sektörün 25 bin kişilik istihdam yarattığını vurguladı.
