Bilim insanları, fotosentez yapmayan bakteri türlerinin birçok diğer yaşam türleri ile aynı sirkadiyen ritme sahip olduğunu ilk kez ispatladı.
Sirkadiyen ritm insan hücrelerinde biyolojik bir saat gibi işlev görür. Vücudumuzda gerçekleşen tüm işlemleri kontrol eder, uyuma ve uyanma saatimizi düzenler, metabolizma ve bilişsel işlevlerin çalışmasını sağlar.
Bu dahili zaman, 24 saatlik bir döngüyü takip eder ve sirkadiyen saatimiz tarafından yönetilir. Aynı işlev hayvanlar, bitkiler ve küfler dahil olmak üzere birçok diğer organizmada da gözlenir.
Sirkadiyen ritmin bakterilerde de çalışıp çalışmadığı uzun süredir bilim insanlarının aklını kurcalayan bir soruydu.
Science Advances dergisinden yayınlanan bilimsel bir makale, bu soruya cevap aradı.
| Genetik mühendisleri karbondioksit yiyen bakteri geliştirdi |
Bakteriler gece ve gündüzde farklı davranıyor!
Bu amaçla, üzerinde çok fazla çalışma yapılan, birçok hayvanın bağırsaklarında ve toprakta bulunan Bacillus subtilis bakterisi incelendi.
Bacillus subtilis fotosentez yapmasa da fotoreseptörleri sayesinde ışığa duyarlı. Araştırmacılar bakterilerin bir kısmını tamamen karanlıkta bırakarak, diğerlerini ise 12 saat karanlık – 12 saat ışığa maruz bırakma döngüsünde inceledi.
Araştırma sonucunda bakteride bulunan ytvA denilen genin ifadesinin karanlık fazla arttığı, ışık fazında azaldığı görüldü. Bu da, bakteride bir sirkadiyen saat olduğunun anlaşılmasını sağladı.
Tamamen karanlıkta bırakılan bakterilerde ise döngü yine gözlendi. Ancak periyodun uzadığı görüldü. Mevcut verileri yorumlayan araştırmacılar, sirkadiyen ritmin bir şekilde metabolik döngülerle bağlantılı olabileceğini düşünüyor.
Öte yandan bakterilerin biyolojik bir saate sahip olmasının birçok biyoteknoloji alanında kullanılabileceği düşünülüyor.
