Bakliyat Operasyonu

Hububat ile bakliyat fiyatlarının hızla artması ve ‘Stokçu mu var’ iddiaları üzerine Maliye memurları, tüccarın depolarında sayıma başladı. Bakliyat tüccarı, ‘baskın’gibi yapılan denetimlere karşı tepkili. Başta pirinç olmak üzere tahıl ve bakliyat fiyatlarındaki artış Maliye Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Bakanlık elemanları başta Rami, Mega Center ve Gimat gibi toptancı gıda piyasaları olmak üzere, tüm yurtta depolarda sayım yaparak, "zamları tetikleyen stokçu tüccar" aramaya başladı. Paketli Bakliyatçılar Derneği (Pak-Der) Başkanı Tevfik Dinçer ile Gıda ve ihtiyaç Maddeleri Dağıtımcıları Derneği (Gimder) ikinci Başkanı ibrahim Ethem Bingöl, denetimlerin baskın tarzında yapıldığını, ancak bu tarzı ‘şık ve doğru bulmadıklarını’ söylediler. Pak-Der Başkanı Tevfik Dinçer, Maliye Bakanlığı elemanlarının geçen hafta başladıkları "depoda stok sayımı" çalışmasını hızlandırdıklarını belirterek, bugüne kadar 130 işyerinde sayım yapıldığını söyledi. Dinçer şöyle devam etti: "Maliye elemanları ithalatçı, tüccar ve fabrika depolarıyla çeltik değirmenlerinde kuru fasulye, mercimek, pirinç, nohut ve un çuvallarını sayıyor. Maliye’nin normal zamanlarda nadiren yaptığı bu stok sayımı, geçen haftadan beri tüm yurtta yoğun olarak sürüyor." ‘Kayıtlıyı denetliyor ama…’ Maliye’nin depo sayım çalışmasının rutin vergi kaçağını önleme çalışmalarına benzemediğini belirten Dinçer şunları söyledi: "Ben 15 yıldır aynı işyerinde faaliyet gösteriyorum. Maliye bugüne kadar sadece 4 kez denetime geldi. Bu nedenle Maliye’nin son günlerdeki fiyat artışlarının ardından yoğun denetim ve depo sayımı yapması enteresan bir durum." Depolarda suçlu arar gibi sayım yapılmasının yanlış olduğunu belirten Tevfik Dinçer şöyle devam etti: "Kayıtlı çalışan firmalar olarak bizler, bu tür denetimlerin yılın 365 günü sürekli yapılmasını istiyoruz. Maliye, şu anda kayıtlı firmaları denetliyor. Kayıtsız firmalar çoğunlukla denetim dışında kalryor. Saman alevi gibi yanıp sönen baskın denetimler, fiyat artışını engelleme ve vergi gelirini artırma yönünde faydalı olmaz. Her şeyden önce kayıtdışılık önlenmeli." ‘Zam baskınla önlenemez. Tarlaların da denetlenmesi gerektiğini belirten Tevfik Dinçer şunları söyledi: "Miras yoluyla tarlalar küçüldü. Göç nedeniyle köylerde tarla işleyecek işgücü kalmadı. Toprak reformu yapılarak küçük tarlalar birleştirilmeli, işlenmeyen arazilerin işlenmesi için önlem alınmalı. Fiyat artışını önleme ve gıda güvenliğini sağlama baskın denetimlerle değil, üretim artışıyla yapılabilir." Gim-Der ikinci Başkanı ibrahim Ethem Bingöl ise zamlardan sonra başlan denetim yapılmasının düşündürücü olduğunu belirterek şöyle dedi: "Depo baskınıyla sayım yaparak fiyat artışı önlenemez. Öncelikle sürekli denetim yapılarak kayıtdışı önlenmeli. Bunun yanı sıra tarlada üretim artırılmalı. Göç nedeniyle işlenmeyen araziler çoğaldı. Devlet boş arazilerin işlenmesi için önlem almalı. Fiyat artışını önlemenin en etkili yolu üretimi artırmaktan geçer.”