Almanya’nın Gümrük Birliği’nin güncellenmesini bir şantaj aracı olarak kullanmasını yadırgadıklarını belirten Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, “Adaleti sağlama adına Gümrük Birliği’nin güncellenmesi önemli. Görüşmelerimizi sürdürüyoruz, şu anda herhangi bir kopukluk yok.” dedi.
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) bünyesinde Küresel İlişkiler ve AB Yuvarlak Masası’na bağlı olarak faaliyet gösteren Dış Ticaret Çalışma Grubu tarafından düzenlenen “Küresel Ticaret: Politikadan Eyleme” başlıklı konferans, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin katılımıyla yapıldı. Konferansta, küresel ticarette yeni eğilimler analiz edilirken, Türkiye’nin ticaret politikalarındaki belirleyici etkenler de ele alındı.
Küresel ticaretin önündeki engeller
Açılışta konuşan Tüfenkci, global kriz sonrası küresel ticaretin daraldığını ve ülkelerin daha korumacı olduğunu belirterek, serbestleşme çalışmalarının azalması, dünyanın farklı yerlerinde yaşanan siyasi gelişmeler gibi nedenlerle küresel ticaretin azaldığını anlattı.
Küresel ekonomik krizden sonra serbestleşme beklediklerini ancak ülkelerin bunun aksine korunmacı bir tutum takındığını vurgulayan Bülent Tüfenkci, 2014 ve 2015 yılları itibarıyla ticarete konu toplam ürün bazına düşen gelirin azalmaya başladığını anımsattı.
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin küresel ticarette alınan korumacılık tedbirlerinden daha fazla etkilendiğini, bu tedbirleri daha az uyguladıklarını bildiren Tüfenkci, ticaretin serbestleşmesi, liberalleşmesi konusundaki duruşlarını her zaman açıkça ifade ettiklerini kaydetti.
İhracatın artış gösterdiği yıllarda ekonomik büyümeye olumlu katkı sağlandığını belirten Tüfenkci, dış ticarete konu olan ürünlerin niteliklerini artırmaları, gelişmiş pazarlara daha nitelikli ürün ihraç etmeleri gerektiğini, bunun büyük önem arz ettiğini vurguladı.
“Gümrük Birliği’nin güncellenmesini önemsiyoruz”
Türkiye’nin ihracatta en önemli pazarının Avrupa Birliği olduğunun altını çizen Tüfenkci, şöyle devam etti:
“Biz Gümrük Birliği’nin güncellenmesini gerçekten önemsiyoruz. Ama son dönemlerde siyasi gelişmelere bağlı olarak özellikle Almanya’nın Gümrük Birliği güncellenmesini bir şantaj aracı olarak kullanmasını doğrusu yadırgıyoruz. Özellikle uluslararası ticarete öncülük ettiğini ifade eden bir ülkenin ekonomik anlamda bir şantaja yönelmesi ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesini şantaj aracı olarak kullanması, bunun güncellenmeyeceği noktasında birtakım beyanlarda bulunması doğrusu bizi üzüyor.
Biz inanıyoruz ki Gümrük Birliği’nin güncellenmesi evet, Türkiye için önemli bir kazanç. Ama aynı zamanda AB için de bir kazanç. Bizim istememizle olacak bir konu da değil. Bunu iki taraf birlikte kararlaştırdı. AB ve Türkiye’nin menfaatine olan, iki tarafın da kazanacağı, ticaret hacminin büyüyeceği bir güncelleme.”
“Güncelleme görüşmeleri sürüyor”
Gümrük Birliği anlaşmasının zamanla Türkiye’nin aleyhine geliştiğini ve sorunlar doğurduğunu, bu nedenle güncelleme yapılmasının adaleti sağlama adına çok önemli olduğunu vurgulayan Gümrük ve Ticaret Bakanı Tüfenkci, “Görüşmelerimizi sürdürüyoruz, şu anda herhangi bir kopukluk yok. Kendi seyri içerisinde devam ediyor. Ama biz bunu biraz daha hızlandırmak istiyoruz ve bunu 2018’in sonuna doğru belli bir yola koymak istiyoruz.” diye konuştu.
Ticaretin kolaylaştırılması müzakerelerine de Türkiye’nin büyük destek verdiğini dile getiren Tüfenkci, bu konuda yaptıkları çalışmalardan bahsetti.
Tüfenkci, gümrüklerde 19 bakanlığın işlem yaptığını, burada sadece Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın tasarrufu olmadığını belirterek, ticaretin hızlanması ve gümrüklerde bekleme süresinin kısaltılması adına yaptıkları uygulamaları anlattı.
“E-ticaret yarışında geri kalmak istemiyoruz”
E-ticaretin gizlenebilirliğinden güvenilirliğine kadar birtakım karar ve tedbirleri yayınladıklarını belirterek, Türkiye olarak bu yarıştan geri kalmak istemediklerinin altını çizen Tüfenkci, “Bu alanda önemli bir yeri olan Amazon’un Türkiye’de ofis açmasının ve bazı operasyonlarını Türkiye üzerinden yapmasının ülkemizdeki yerli firmalara örnek teşkil edeceğine inanıyorum.” dedi.
Tüfenkci, üreticinin, ihracatçının, iş adamlarının, şirketlerin her zaman yanında olduklarını; tedbirlerden, teşviklerden firmaların yararlanmasını istediklerini sözlerine ekledi.
Gümrük Birliği’nin güncellenmesi neler sağlayacak?
Konuşmasında, Gümrük Birliği’nin Türkiye için öneminin altını çizen TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik ise şunları söyledi:
“Gümrük Birliği bizim için gümrük tarifelerinin indirilmesinin çok daha ötesinde anlam taşıyor. Yürürlüğe girdikten sonraki 20 yılı aşkın sürede Gümrük Birliği, birçok sektörde önemli dönüşümler yaşanmasını sağladı. Türkiye ekonomisinin dışa açılma süreci ve küresel ekonomiye entegrasyonu hızlandı, Avrupa Birliği’ne üyelik yolunda büyük bir adım atıldı. Bugün geldiğimiz noktada, en büyük ticari ortağımız olan Avrupa ile sadece malların değil, hizmetlerin ve tarım ürünlerinin de dahil olduğu daha kapsamlı ve daha modern bir anlaşma için müzakerelerimiz devam ediyor.
Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerinin başarıya ulaşması halinde, Türkiye ekonomisi ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyelik süreci üzerinde 20 yıl öncesine benzer bir olumlu etki yaratacaktır. Bunun yanısıra ülkemizin dijitalleşme ile tetiklenen yeni ekonomik düzeni ve Dördüncü Sanayi Devrimini yakalamasına; Türkiye ekonomisinin 21. yüzyıl uluslararası ticaret sistemine ve küresel değer zincirlerine entegrasyonuna bir kaldıraç görevi görecektir.”
“Ciddi ve kapsamlı bir dış ticaret politikası oluşturulmalı”
Türkiye’nin ön plana çıkabilmesi için ciddi ve kapsamlı bir dış ticaret politikası oluşturulmasının gerekli olduğunu bildiren Bilecik, “Önümüzdeki dönemde teknolojik gelişmelerin üretimi ve ekonomiyi nasıl dönüştüreceğini dikkate alarak, kamunun diğer eylem ve kalkınma planlarıyla uyumlu, makro düzeyde vizyonumuzu ortaya koyan bir politikanın hazırlanması halihazırda dış ticareti arttırma ve daha dengeli hale getirmek için yapılan çalışmaların verimini artıracaktır. Hem değişen dünya düzeni hem de başta en büyük ticaret ve yatırım ortağımız AB olmak üzere diğer ülke ve bölgelerin ticaret politikalarını dikkate alan bu politikanın başta iş dünyası olmak üzere tüm paydaşların katkı sağlayabileceği ve şeffaf bir şekilde hazırlanması, etkinliğine ivme kazandıracaktır” ifadelerini kullandı.
Yeni küresel ticaret ele alındı
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), OECD, Avrupa Komisyonu, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, BusinessEurope gibi uluslararası kuruluşlardan konuşmacıların yer aldığı konferans kapsamında düzenlenen panellerde, yeni küresel ticaret sisteminin önündeki zorluklar ve fırsat ile AB ve Türkiye’nin bu konudaki tutumları ele alındı.
“Dünyada değişmekte olan ekonomik ve siyasi konjonktür küresel ticareti ne şekilde etkileyecek?”, “Yeni küresel ticaret sisteminde ne gibi zorluk ve fırsatlar bizi bekliyor?”, “Dünyada hızla değişen ekonomik ortam ve dijital ekonomiye geçiş döneminde Türkiye’nin ticaret politikalarında belirleyici etkenler neler olacak?” sorularına yanıt aranan konferans, Eczacıbaşı Holding, Kibar Holding ve Organik Holding’in ana sponsorluğunda Euler Hermes Türkiye, EY Türkiye, Odak Grup ve Sun Tekstil’in katkılarıyla gerçekleştirildi.
