Alice harikalar diyarında sendromu nedir? Bu sendromun tedavisi nasıldır? Belirtileri nelerdir?
Alice harikalar diyarında sendromu nedir?
Alice Harikalar Diyarında sendromu (AWS) nadir görülen bir durumdur. Sapkın algı ve oryantasyon bozukluğuna geçici neden olur. Nesneleri veya kendinizi gerçekte olduğundan daha büyük veya daha küçük hissedebilirsiniz. Ayrıca, içinde bulunduğunuz odanın – ya da çevresindeki mobilyaların – gerçekte olduğundan daha uzakta ya da daha yakın olduğunu hissedebilirsiniz.
Bu durum, gözlerinizle ilgili bir problemin veya halüsinasyonun bir sonucu değildir. Beyninizin içinde bulunduğunuz ortamı nasıl algıladığı ve vücudunuzun nasıl göründüğündeki değişikliklerden kaynaklanır.
Bu sendrom görme, dokunma ve duyma dahil olmak üzere birçok duyuyu etkileyebilir. Ayrıca zaman duygusunu kaybedebilirsiniz. Zaman sandığınızdan daha hızlı veya daha yavaş geçiyor gibi görünebilir.
AWS öncelikle çocukları ve genç yetişkinleri etkiler. Çoğu insanın düzensiz algıları yaşlandıkça azalır, ancak bunu yetişkinlikte deneyimlemek mümkündür.
AWS ayrıca Todd’un sendromu olarak da bilinir. Çünkü ilk kez 1950’lerde İngiliz psikiyatrı olan Dr. John Todd tarafından tanımlanmıştır. Bu sendromun semptomlarının ve anekdotlarının kaydedildiğini, Alice Liddell’in karakterinin Lewis Carroll’un romanı “Alice’in Harikalar Diyarında” romanında yaşadığı olaylara benzediğini belirtti.
Alice harikalar diyarında sendromu belirtileri nelerdir?
AWS her kişi için farklı semptomlar gösterebilir. Yaşadığınız şey bir bölümden diğerine de değişebilir. Tipik bir sendrom birkaç dakika sürer. Bazıları yarım saat kadar sürebilir.
Bu süre zarfında, bu genel belirtilerinden bir veya daha fazlasıyla karşılaşabilirsiniz:
Migren
AWS yaşayanların migren geçirme olasılığı daha yüksektir. Bazı araştırmacılar ve doktorlar Alice harikalar diyarında sendromunun aslında bir aura olduğuna inanıyor. Bu bir migren atağının erken duyusal bir göstergesidir. Diğer araştırmacılar ise Alice harikalar diyarında sendromunun nadir bir migren alt tipi olabileceğine inanıyor.
Boyut algısında bozulma
Mikropsia, vücudunuzun veya etrafınızdaki nesnelerin küçüldüğü hissidir. Makropya, vücudunuzun veya etrafınızdaki nesnelerin büyüdüğü hissidir. Her ikisi de AWS sırasındaki yaygın deneyimlerdir.
Algısal bozulma
Yakınınızdaki nesnelerin büyüyüp küçüldüklerini veya size gerçekte olduğundan daha yakın olduklarını düşünüyorsanız, pelopsi yaşarsınız. Bunun tam tersi ise teleopsidir. Bu durum nesnelerin sizden gerçekte olduğundan daha küçük veya uzaklaştığı hissi olarak tanımlanabilir.
Zaman algısında bozulma
Alice harikalar diyarında sendromu olan bazı insanlar zaman duygusunu kaybeder. Zamanın gerçekte olduğundan daha hızlı veya daha yavaş hareket ettiğini hissedebilirler.
Ses algısında bozulma
Her ses, hatta tipik olarak sessiz sesler, yüksek ve müdahaleci olabilir.
Ekstremite kontrolü kaybı veya koordinasyon kaybı
Bu belirti kaslarınız istemsiz hareket ediyor gibi hissettiğinizde ortaya çıkar. Başka bir deyişle, uzuvlarınızı kontrol etmiyormuş gibi hissedebilirsiniz. Aynı şekilde, değiştirilmiş gerçeklik duygusu, hareket etme veya yürüme şeklinizi etkileyebilir. Koordinatsız hissedebilirsiniz veya normalde yaptığınız gibi hareket etmekte zorluk çekebilirsiniz.
Alice harikalar diyarında sendromu’na neler sebep olur?
Alice harikalar diyarında sendromuna neyin neden olduğu hala belli değil. Ancak doktorlar bunu daha iyi anlamaya çalışıyor. AWS’nin gözlerinizle, halüsinasyonla, zihinsel veya nörolojik bir hastalıkla ilgili bir sorun olmadığını biliyorlar.
Araştırmacılar beyindeki olağandışı elektriksel aktivitenin, beyninizin ortamınızı işleyen ve görsel algıyı deneyimleyen kısımlarına anormal kan akışına neden olduğuna inanıyor. Bu olağandışı elektriksel aktivite, birkaç nedenin sonucu olabilir.
- Bir çalışma, Alice harikalar diyarında sendromu yaşayan insanların yüzde 33’ünde enfeksiyon olduğunu tespit etti.
- Hem kafa travması hem de migren, AWS ataklarının yüzde 6’sına bağlıydı.
- Ancak AWS vakalarının yarısından fazlasının bilinen bir nedeni yoktu.
Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da, migrenin yetişkinlerde Alice harikalar diyarında sendromunun önde gelen nedeni olduğu düşünülmektedir. Enfeksiyon çocuklarda Alice harikalar diyarında sendromunun birincil nedeni olarak kabul edilir.
Diğer olası nedenler şunlardır:
- Stres
- Öksürük ilacı
- Halüsinojenik ilaçların kullanımı
- Epilepsi
- İnme
- Beyin tümörü
Alice harikalar diyarında sendromu ile ilişkili koşullar veya başka risk faktörleri var mı?
Birkaç koşul Alice harikalar diyarında sendromu ile bağlantılıdır. Aşağıdakiler hastalık riskini artırabilir:
Migren
AWS bir tür aura veya yaklaşmakta olan bir migren için duyusal bir uyarı olabilir. Bazı doktorlar ayrıca Alice harikalar diyarında sendromunun migren alt tipi olabileceğine de inanıyor.
Enfeksiyonlar
AWS, Epstein-Bar virüsünün (EBV) erken bir belirtisi olabilir. Bu virüs bulaşıcı mononükleoz veya monoya neden olabilir.
Genetik
Ailenizde migren ve AWS geçmişiniz varsa, bu nadir görülen durumu yaşama riskiniz daha yüksek olabilir.
Alice harikalar diyarında sendromu nasıl teşhis edilir?
AWS için tarif edilenler gibi semptomlar yaşıyorsanız, doktorunuzdan randevu alın. Siz ve doktorunuz semptomlarınızı ve ilgili endişelerinizi gözden geçirebilirsiniz. Bu hastalığın teşhisine yardımcı olabilecek herhangi bir test yoktur. Doktorunuz, semptomlarınız için diğer olası nedenleri veya açıklamaları ekarte ederek tanı koyabilir.
Teşhis için doktorunuz şunları yapabilir:
- MRI taraması: Bir MRI, beyin de dahil olmak üzere organ ve dokularınızın oldukça ayrıntılı görüntülerini üretebilir.
- Elektroensefalografi (EEG): Bir EEG beynin elektriksel aktivitesini ölçebilir.
- Kan testleri: Doktorunuz, EBV gibi AWS semptomlarına neden olabilecek virüsleri veya enfeksiyonları ekarte edebilir veya teşhis edebilir. AWS yetersiz teşhis edilebilir. Bunun nedeni, genellikle sadece birkaç saniye veya dakika süren bölümlerin, onları yaşayan insanlar için bir endişe düzeyine neden olmayabilmesidir. Bu özellikle küçük çocuklar için geçerlidir.
Bölümlerin kısacık doğası, doktorların AWS’yi incelemelerini ve etkilerini daha iyi anlamalarını da zorlaştırabilir.
Alice harikalar diyarında sendromu için hangi tedavi seçenekleri mevcuttur?
AWS için tedavi yoktur. Siz veya çocuğunuzun semptomları yaşarsanız, onlarla baş etmenin en iyi yolu dinlenmek ve geçmelerini beklemektir. Ayrıca, kendinize veya sevdiklerinize semptomların zararlı olmadığı konusunda güven vermek de önemlidir.
Aynı şekilde, bir enfeksiyonu tedavi etmek semptomları durdurmaya yardımcı olabilir.
Siz ve doktorunuz stresin bir rol oynadığından şüpheleniyorsanız, meditasyon ve rahatlamanın semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini görebilirsiniz.
Alice harikalar diyarında sendromu komplikasyonlara yol açabilir mi?
AWS genellikle zamanla iyileşir. Nadiren komplikasyonlara veya sorunlara neden olur. Bir çalışmaya göre, migren ağrıları öyküsü olmayan kişilerin üçte biri AWSyaşadıktan sonra migren atakları yaşadı.
Sonuç
Belirtiler kafa karıştırıcı olsa da, zararlı değildir. Ayrıca daha ciddi bir sorunun işareti de değiller. AWS bölümleri art arda birkaç gün boyunca günde birkaç kez olabilir ve daha sonra birkaç hafta veya ay boyunca semptomlarla karşılaşmayabilirsiniz.
Muhtemelen zamanla daha az semptom yaşayacaksınız. Sendrom erken yetişkinliğe ulaştığınızda tamamen kaybolabilir.
