Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu yıl 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü temasını, “Tütün ve Kalp Hastalıkları” olarak belirledi.
Küresel tütün salgını, önlenebilir hastalık ve ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer alıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre, sigara ve tütün ürünleri kullanımından kaynaklanan hastalıklardan dolayı her yıl 7 milyon kişi hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin yaklaşık 1 milyonunu, tütün kullananlar değil, tütün dumanına maruz kalanlar oluşturuyor.
Dünya genelindeki 1 milyardan fazla tütün ürünü kullanıcısının yaklaşık %80’i, düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. Tütünle ilişkili hastalık ve ölümlerin en fazla olduğu ülkeler de yine düşük ve orta gelirli ülkeler.
Bu yılın teması “Tütün ve Kalp Hastalıkları”
Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilan edilen 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü’nde, tütün ürünü kullanımının zararları konusunda toplumda farkındalık oluşturmak, tütün ürünü kullananlara bırakmaları yönünde bilinç kazandırmak ve sağlıklı yaşam davranışlarını geliştirmek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenleniyor.
DSÖ, bu yıl Dünya Tütünsüz Günü etkinliklerinin ana temasını, “Tütün ve Kalp Hastalıkları” olarak belirledi. Bu tema altında, tüm dünyada ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer alan kalp hastalıkları ve serebro-vasküler olay (inme) da dahil kardiyovasküler hastalıklar ile tütün kullanımı arasındaki ilişkiye dikkat çekilecek.
Kalp hastalığı riski artıyor
Kalp hastalığı riski artıyorTütün kullanımı, hem kadınlarda hem erkeklerde koroner kalp hastalığı, inme, yüksek tansiyon ve periferik vasküler hastalıklar açısından değiştirilebilir risk faktörlerinin başında geliyor. Tütün kullananlarda kalp hastalığı riski, kullanmayanlara göre 2-4, inme riski de 2-3 kat daha fazla. Üstelik bu risk, gençler de dahil tüm yaş gruplarını kapsıyor.
Kalp damar hastalıkları, tüm dünyada ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alıyor. Tütün kullanımı ve tütün dumanı maruziyeti, tüm kalp hastalığı ölümlerinin yaklaşık %12’sine sebep oluyor.
Yüksek tansiyon, iskemik kalp hastalığı, akut miyokard enfarktüsü, kalp yetmezliği, inme gibi tütün kullanımı ile doğrudan ilişkili olan kalp damar hastalıkları, ülkemizde de yıllardır ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alıyor. 2017 yılında meydana gelen 416.881 ölümün, %40’ını (165.323) kalp damar hastalıklarına bağlı ölümler oluşturuyor.
Tütünle mücadele çalışmaları
Tütünle mücadele çalışmalarıTüm bu rakamlar, tütün ve tütün ürünleriyle mücadelenin önemini ortaya koyuyor.
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün açıklamasına göre, ülkemizdeki tütünle mücadele çalışmaları; “Çocuklar ve gençler başta olmak üzere bireylerin tütün ürünlerine başlamalarının önlenmesi, Tütün ürünü kullananlara bırakmaları için destek sağlanması, Öncelikle çocuklar ve gençler başta olmak üzere toplumun tamamının tütün dumanından pasif maruziyetinin önlenmesi” olmak üzere üç temel strateji üzerine kuruluyor.
Yürütülen koruma ve önleme çalışmalarının yanı sıra tütün ürünü kullanan bireyler bırakmaları için teşvik ediliyor ve bırakmak isteyenlere ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ve sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla destek sağlanıyor. 27 Ekim 2010 tarihinde hizmete açılan ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattında, bugüne kadar yaklaşık 26 milyon çağrı karşılandı.
2018 yılı itibariyle ülke genelinde 415 sigara bırakma polikliniğinde hekimler tarafından sigara bırakma hizmeti sunuluyor. 2009 yılından bu yana sigara bırakma polikliniklerinde 2.138.437 muayene yapıldı.
Vatandaşların tütün dumanından pasif maruziyetini önlemek ve temiz hava soluma hakkını korumak amacıyla 4207 sayılı Kanun kapsamında tütün ürünlerinin kullanımının yasak olduğu yerlere yönelik, ülke genelinde yaklaşık 1500 denetim ekibiyle denetimler yapılıyor. Kanunun tüm hükümleriyle yürürlüğe girdiği 19 Temmuz 2009 tarihinden bu yana ülke genelinde 19.073.944 denetim yapılırken, ihlal tespit edilen işletmelere ve ihlalde bulunan kişilere yönelik 240.894.677 TL idari para cezası uygulandı.
“Keşke hiç başlamasalar ama bırakmak mümkün”
“Keşke hiç başlamasalar ama bırakmak mümkün”Dünya Tütünsüz Günü dolayısıyla açıklamalarda bulunan Beykoz Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Gülten Kaptan Ateşoğlu, sigaranın gerek fiziksel gerek ekonomik açıdan birçok zararının bulunduğunu vurguladı. Ateşoğlu “Bu tartışmasız gerçek hakkında özellikle gençleri bilinçlendirmek gerekiyor. Hiç başlamamış olmak elbette çok güzel ama sigara kullanan gençleri de bırakmalarına teşvik etmeliyiz” dedi.
Dünyada 10’uncu sıradayız
Dünyada 10’uncu sıradayızTürkiye’de yüzde 37,3 ile en çok erkeklerin sigara içtiğini, kadınların da yüzde 1,7’sinin bu alışkanlığa sahip olduğunu bildiren Ateşoğlu, “2005 yılından itibaren iş yerleri ve kamuya açık alanlarda sigara içmeye getirilen yasak etkili oldu ve sigara içme oranı hayli düştü. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Türkiye’de tütün ve tütün mamulü kullanım oranı yüzde 24. Bu oranla dünya genelinde 10’uncu sırada yer alıyoruz” bilgisini paylaştı.
