Bugün Nevruz… Orta Asya ve Ortadoğu coğrafyasında 3 bin yıldır baharın gelişini müjdeleyen Nevruz, BM kararıyla 2010’dan bu yana 21 Mart Dünya Nevruz Bayramı olarak kutlanıyor. Peki Nevruz ne demektir?
Baharın müjdecisi kabul edilen Nevruz, tarihin en eski çağlarından beri Orta Asya ve Ortadoğu’da barış ve kardeşlik bayramı olarak kutlanıyor.
Baharın ve dostluğun simgesi olarak 3 bin yıldan bu yana bir gelenek olan devam eden Nevruz, dünyanın çeşitli bölgelerindeki ülkelerde farklı tarihlerde kutlanıyor. Nevruz’un yaşatıldığı Anadolu coğrafyasında, Türkiye’de ise Nevruz geleneği, 21 Mart’ta coşkulu şenliklerle yaşatılıyor.
Nevruz kutlamalarına Cumhurbaşkanı Erdoğan da katılacak
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın (YTB) girişimleriyle Nevruz kutlamaları bu yıl 21 Mart’ta, Türk dünyasına başkentlik yapmış, Türk toplulukları arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi için çeşitli çalışmalar yürüten Eskişehir’de düzenlenecek. Nevruz kutlamalarında Türk dünyasının dört bir yanından katılım sağlanacak ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştirakiyle Nevruz ateşi yakılacak.
Anadolu Üniversitesi Türk Dünyası Bilim, Kültür ve Sanat Merkezi’nde gerçekleştirilecek etkinlikler; örste çekiç ile demir dövme, keşkek karıştırma, nevruziyye ve hediyeleşme gibi pek çok Nevruz adetine sahne olacak ve Nevruz temalı bir de sergi düzenlenecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Nevruz mesajı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 21 Mart Dünya Nevruz Günü münasebetiyle yayınladığı mesajda, şunları kaydetti:
“Baharın gelişi ile simgelenen, bizler için tüm farklılıkları aşarak, geçmişe ve geleceğe birlik ve beraberlik içinde sahip çıkmak anlamına gelen Nevruz Günü’nü kutluyorum.
Farklılıkları zenginlik olarak telakki eden, barış, hoşgörü, sevgi ve kardeşlik gibi evrensel değerlerle yoğrulmuş bir medeniyetin temsilcileri olarak bizler, Nevruz’un temsil ettiği yeniden diriliş ruhuna her zaman sahip çıkacak, bölgemizde ve dünyada yaşanan olumsuzluklara karşın kendi tarihimizden aldığımız güçle mücadele etmeyi sürdüreceğiz.
Baharın müjdecisi Nevruz’un, ülkemizin her köşesinde ve ortak kültür coğrafyasında yaşadığımız kardeş toplumlarda sevginin ve dostluğun bayramı olarak kutlanmasını temenni ediyorum.
Bolluğun ve bereketin bayramı Nevruz’un aziz milletimiz için güzellikler ve iyilikler getirmesini diliyor, tüm vatandaşlarımı en kalbi duygularımla selamlıyorum.”
BM ilan etti: Dünya Nevruz Bayramı kaç yıldır kutlanıyor?
Her yıl milyonlarca insan tarafından çeşitli etkinliklerle kutlanan Nevruz’un dünya genelinde kabul görmesi ise ilk olarak BM Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu tarafından 2009 yılında Dünya Manevi Kültür Miras Listesi’ne dahil edilmesi ile başladı.
BM Genel Kurulu da, Nevruz coşkusunu paylaşan Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Makedonya, Hindistan, İran İslam Cumhuriyeti), Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkiye ve Türkmenistan’ın ortak girişimleri sonucu 2010 yılında 21 Mart’ı Dünya Nevruz Bayramı olarak ilan etti.
UNESCO Genel Direktörü: “Nevruz kutlu olsun”
21 Mart Dünya Nevruz Günü dolayısıyla UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay da bir mesaj yayınladı. Azoulay mesajında şunları kaydetti:
“Nevruz, dünya genelinde milyonlarca insan tarafından yeni yıl olarak kutlanmaktadır. “Yeni gün” anlamına gelir, baharın ilk günüdür, yeniden doğuşu ve umudu simgeler.
Asya’dan Kafkaslara ve dünya üzerinde pek çok ülkede, her yıl düzenlenen bu festivaller, insanın yaratıcılığını – geleneksel kıyafetler, danslar, yemekler, şiirler, müzikler, sporlar ve el sanatları- ortaya koyma fırsatı sunan en uygun zamanlardan biridir. Geleneklerin önemli bir kısmı doğanın yeniden doğuşunu kutlamakta ve doğaya saygı duymayı teşvik etmektedir.
Bu uygulamalar ve gelenekler, sürdürülebilir kalkınma noktasında kültürün gücünü hatırlatırken, aynı zamanda bilginin ve yaratıcılığın kaynaklarından biri olduğunu bizlere göstermektedir ve UNESCO tarafından insanlığın somut olmayan kültürel mirasının bir parçası olarak tanınmaktadır. Kültürün dünyamızda değişim süreçlerinin tehdidi altında olduğu bu zamanda, UNESCO sadece anıtları, değerli nesneleri ve tabiatı korumakla kalmaz, bunların yanında daha kırılgan olabilen ve sürekliliği sadece kuşaktan kuşağa aktarıma ve hafızaya dayanan bu kıymetli uygulamaları, inançları, bilgi ve geleneği korumak için elinden geleni yapmaktadır.
Nevruz, hepimize bu kutlamaların değerlerini benimseme ve aynı zamanda barış ve kardeşlik mesajlarını iletmek için bir fırsat sunmaktadır. Kültürel çeşitliliğe saygılı, kapsayıcı bir sosyal dokunun oluşmasına destek vererek, huzur ve refah ortamının sağlanmasına, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşılmasına bu sayede katkıda bulunabiliriz. ‘Nevruz’, bize daha yaratıcı, barışçıl ve birlik içinde yaşayan bir dünya için ilham olsun.
Nevruz kutlu olsun!”
Nevruz’un tarihsel kökeni nedir?
Nevruz’un tarihsel kökenlerine inildiğinde, yazılı olarak ilk kez Pers kaynaklarında rastlanır. İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil ederken, Kürtlerde, Kürt ve İran mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesi’ne dayandırılır.
Nevruz, Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışının simgesi ve baharın gelişi olarak kutlanıyor.
Nevruz ne demektir?
Nevruz kelimesinin aslı, eski Farsça’da “Yeni” anlamındaki “Nev” ile “Gün ışığı” anlamındaki “Ruz” kelimesinin birleşmesi ile oluşuyor. Sözlük anlamı da “Nevruz: yeni gün, gün ışığı”
Baharın müjdesi Azerbaycan’da Novruz, Kazakistan’da Nawrız meyramı, Kırgızistan’da Nooruz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Mart dokuzu, Kırım Türklerince Navrez, Batı Trakya Türkleri tarafından Mevris, Arnavutluk’ta ise Sultan Nevruz adı altında tam bir şenlik coşkusuyla kutlanıyor.
